Trong kết luận điều tra vụ án MobiFone mua 95% cổ phần AVG, Bộ Công an đã chỉ ra hàng loạt sai phạm của dàn lãnh đạo MobiFone. Ngoài vi phạm các quy định về sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng, một số cán bộ chủ chốt của công ty này có động cơ vụ lợi cá nhân.
Nhận hối lộ 2,5 triệu USD
Cựu chủ tịch MobiFone Lê Nam Trà bị cáo buộc là người trực tiếp nhận ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Thông tin & Truyền thông (TT&TT) về việc đầu tư dịch vụ truyền hình bằng hình thức mua lại cổ phần AVG. Ông Trà nhận thức rõ tình hình tài chính của AVG yếu kém, kinh doanh thua lỗ kéo dài, nợ vay lớn, giá mua theo tư vấn cao so với giá trị thực thể hiện trên sổ sách kế toán.
Hơn nữa, đây là dự án nhóm A, việc thực hiện dự án phải tuân thủ quy định về thẩm quyền, trình tự thủ tục đầu tư. Bộ TT&TT không có chức năng thẩm định giá mua và hiệu quả đầu tư dự án. Tuy nhiên, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son, Lê Nam Trà cùng Tổng giám đốc Cao Duy Hải đã chỉ đạo các phó tổng giám đốc và cấp dưới lập dự án mua 95% cổ phần của AVG.
Cựu chủ tịch MobiFone Lê Nam Trà. Ảnh: Thắng Quang. |
Sau khi Bộ TT&TT có quyết định phê duyệt đầu tư dự án, ông Cao Duy Hải không ký thỏa thuận và hợp đồng chuyển nhượng cổ phần nhưng Trà vẫn ký theo chỉ đạo của Nguyễn Bắc Son, đồng thời chỉ đạo cấp dưới thu xếp nguồn vốn để thực hiện hợp đồng với AVG.
"Trà thực hiện theo chỉ đạo của Nguyễn Bắc Son với mong muốn giữ được chức vụ Chủ tịch HĐTV MobiFone và sẽ được "lại quả" sau khi thực hiện xong dự án. Hành vi của Lê Nam Trà đã giúp cho Nguyễn Bắc Son đạt được ý chí, mục đích, gây thiệt hại 6.475 tỷ đồng theo phương pháp tài sản”, kết luận điều tra nêu rõ.
Sau khi chỉ đạo tổ chức hoàn thành dự án, ông Trà được Phạm Nhật Vũ hối lộ 2,5 triệu USD. Quá trình điều tra, bị can thành khẩn khai báo, gia đình đã nộp lại 54 tỷ đồng tiền hưởng lợi bất chính nên được cơ quan điều tra đề nghị áp dụng chính sách hình sự đặc biệt khi truy tố, xét xử.
Cũng giống ông Lê Nam Trà, cựu Tổng giám đốc Cao Duy Hải cũng bị đề nghị truy tố về 2 tội Nhận hối lộ và Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng.
Ông Cao Duy Hải và cựu Phó tổng giám Phạm Thị Phương Anh. Ảnh: Bộ Công an. |
Được bổ nhiệm làm tổng giám đốc khi dự án đang triển khai, ông Hải cũng biết rõ tình hình tài chính yếu kém của AVG. Không mong muốn nhưng Hải buộc phải thực hiện chỉ đạo của cấp trên khi yêu cầu các phó tổng giám đốc, ban chức năng thuộc MobiFone lập dự án mua 95% cổ phần AVG.
Khi Bộ TT&TT ra quyết định phê duyệt đầu tư dự án, với vai trò là đại diện pháp luật, ông Hải đã từ chối và để Lê Nam Trà ký hợp đồng, thỏa thuận chuyển nhượng cổ phần. Sau đó, thực hiện nghị quyết của HĐTV, bị can đã chỉ đạo cấp dưới tổ chức thực hiện dự án.
Sau thương vụ này, Phạm Nhật Vũ đã đưa cho ông Hải 500.000 USD.
Nghiệm thu kết quả định giá "trên trời" dù biết AVG yếu kém
Phó tổng giám đốc Phạm Thị Phương Anh được giao nhiệm vụ Tổ trưởng tổ giúp việc, đã chỉ đạo các thành viên trong tổ đánh giá tình hình tài chính của AVG, làm việc với các công ty tư vấn, thẩm định giá để xác định giá trị AVG. Giống một số lãnh đạo khác của MobiFone, Phương Anh biết rõ AVG kinh doanh thua lỗ kéo dài, nợ vay lớn, giá mua cổ phần AVG chênh lệch lớn so với giá trị thể hiện trên sổ sách kế toán.
Khi nghiệm thu kết quả xác định giá trị AVG mà Công ty thẩm định AMAX cung cấp là 16.565 tỷ đồng, Phương Anh biết việc xác định giá trị tài sản vô hình không được hạch toán vào sổ sách kế toán của AVG với giá 13.448 tỷ đồng, bao gồm giấy phép 4 kênh tần số nhưng vẫn đề nghị tổng giám đốc xem xét, sử dụng kết quả xác định giá trị này làm mức giá đàm phán.
Ngoài ra, Phương Anh còn chỉ đạo Ban Tài chính thu xếp nguồn vốn thực hiện dự án theo phân công của HĐTV, tiến hành đàm phán các điều khoản nêu trong hợp đồng, thỏa thuận chuyển nhượng cổ phần với các cổ đông AVG; ký các lệnh, ủy nhiệm chi chuyển tiền cho các cổ đông AVG sau khi Bộ TT&TT phê duyệt đầu tư dự án.
Nhiều lãnh đạo MobiFone bị khởi tố trong thương vụ mua 95% cổ phần AVG. Ảnh: Ngọc Tân. |
Kết luận điều tra cũng xác định nhiều thành viên Ban tổng giám đốc MobiFone cùng ký vào báo cáo, quyển dự án để HĐTV trình Bộ TT&TT xem xét phê duyệt. Vì động cơ cá nhân, ông Nguyễn Bắc Son đã lợi dụng việc MobiFone trình dự án ra quyết định trái phép luật để buộc doanh nghiệp này triển khai dự án, gây thiệt hại gần 6.500 tỷ theo phương pháp tài sản.
Riêng Tổng giám đốc Nguyễn Đăng Nguyên được phân công nhiệm vụ tổng hợp dự án nhưng thực tế không tham gia. Ông Nguyên cùng Ban tổng giám đốc cùng ký báo cáo, ký quyền dự án để HĐTV trình Bộ TT&TT xem xét, phê duyệt.
Cơ quan điều tra xác định ông Nguyên không được bàn bạc, không hưởng lợi cá nhân, đã có đề nghị dừng thanh toán 5% còn lại của thỏa thuận, hợp đồng chuyển nhượng cổ phần AVG và sau này hợp tác với cơ quan điều tra nên cũng được đề nghị áp dụng chính sách hình sự đặc biệt phù hợp khi lượng khung hình phạt.
Thương vụ mua lại cổ phần của AVG được MobiFone chi 8.890 tỷ đồng để thực hiện. Tuy nhiên, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra vi phạm của các cá nhân liên quan, gây nguy cơ hiện hữu thiệt hại nghiêm trọng vốn của Nhà nước tại MobiFone khoảng 7.000 tỷ đồng.
Khi vụ việc vỡ lở, nhóm cổ đông AVG và Hội đồng thành viên, Ban tổng giám đốc MobiFone đã chấm dứt hợp đồng mua bán. MobiFone hoàn trả lại toàn bộ cổ phần AVG cho nhóm cổ đông. Còn nhóm cổ đông hoàn trả lại đầy đủ số tiền MobiFone đã thanh toán, cộng với tiền lãi và các chi phí liên quan.
Kết luận điều tra cũng chỉ ra rằng ông Nguyễn Bắc Son có sai phạm khi chỉ đạo Thứ trưởng lúc đó là ông Trương Minh Tuấn ký quyết định phê duyệt đầu tư khi chưa được Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định dự án, Thủ tướng chưa ra quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, gây thiệt hại gần 6.500 tỷ đồng.
Cựu chủ tịch AVG Phạm Nhật Vũ khi hoàn tất thương vụ đã chi 6,2 triệu USD để hối lộ ông Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn, Lê Nam Trà và Cao Duy Hải.