Mất mạng vì bị giam chung với côn đồ
Cuối 9/2013, Lê Anh Đức (34 tuổi, ngụ tại xã Bố Hạ, huyện Yên Thế, Bắc Giang) bị Công an TP.Bắc Giang bắt liên quan đến ma túy. Bản án sơ thẩm phạt anh này 30 tháng tù, tạm giam ở trại tạm giam Công an tỉnh chờ thi hành án.
Buồng giam có 54 phạm nhân, trong đó có Nguyễn Văn Giang (22 tuổi, ngụ thị trấn Thắng, huyện Hiệp Hòa) đang thụ án tội Trộm cắp tài sản - được cán bộ quản giáo giao nhiệm vụ buồng trưởng duy trì trật tự, vệ sinh trong buồng giam. Có "chức quyền" nên Giang thành lập một tổ trợ lý giúp việc.
 |
| Các bị cáo tại phiên xét xử. |
Giang cử Nguyễn Ngọc Tuấn (22 tuổi, ngụ xã Phi Mô, huyện Lạng Giang) thụ án tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, làm nhiệm vụ quản lý sinh hoạt, ăn uống, đồ tiếp tế; Ninh Nguyên Hưởng (23 tuổi, ngụ xã Kiên Lao, huyện Lục Ngạn) thụ án tội Cố ý gây thương tích làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự và Dương Văn Chiến (23 tuổi, ngụ tại xã Lương Phong, huyện Hiệp Hòa) thụ án tội Mua bán trái phép chất ma túy làm nhiệm vụ giữ gìn vệ sinh buồng giam.
Phạm nhân 22 tuổi đề ra những nguyên tắc vô lý, bắt mọi người trong buồng phải chấp hành nếu không sẽ bị đánh. Ngoại trừ Giang và các trợ lý của buồng trưởng, phạm nhân muốn làm gì cũng phải xin phép, kể cả vệ sinh cá nhân, thậm chí ngứa cũng phải xin để gãi.
Trưa 15/11/2013, cán bộ quản giáo của Trại tạm giam giao cơm cho các phạm nhân rồi khóa cửa đi nghỉ trưa. Thấy khuất bóng quản giáo, Giang nói: "Ai ở sàn dài hôm nay có lỗi thì ra đây" - do trước đó hắn thấy Lê Anh Đức đi lại gây mất trật tự trong buồng giam và bị đội trợ lý nhắc nhở.
Nghĩ mình có vi phạm nên Đức đứng dậy đến chỗ Giang, liền bị hắn tát liên tiếp vào mặt. Sợ hãi, phạm nhân 34 tuổi nhận lỗi, van xin nhưng Giang không buông tha mà bắt Đức nằm sấp rồi dùng chân đạp. Thấy vậy, Tuấn, Hưởng, Chiến đi đến dùng chân đá liên tiếp vào lưng và người bạn tù.
Thấy cảnh tượng đau lòng, các phạm nhân trong buồng muốn can ngăn nhưng bị Giang bắt ngồi bó gối, cúi mặt, mắt nhìn xuống chân. Sợ bị đánh nên mọi người phải làm theo. Đánh xong, Giang bắt Đức đi vào khu vệ sinh ăn cơm nhưng phạm nhân này ngã gục.
Tội chồng tội
Khoảng 12h45, nghe kẻng báo của Trại tạm giam, Giang ra hiệu cho đàn em gọi mọi người trong phòng đi vệ sinh. Đức không đi được nên ngồi tựa lưng vào tường. Ít phút sau mọi người trong buồng giam thấy anh này thở yếu, không nói được nên gọi báo cho cán bộ quản giáo.
Nạn nhân được đưa đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Giang cấp cứu nhưng tử vong trước khi đến viện. Với hành vi trên, Giang cùng đồng bọn bị khởi tố về hành vi Giết người.
Tòa nhận định, hành vi phạm tội của các bị cáo là đặc biệt nghiêm trọng, dù đang là phạm nhân nhưng không cải tạo tốt mà tiếp tục phạm tội, tước đi sinh mạng người khác.
HĐXX đã tuyên phạt Giang cùng đồng phạm từ 15-18 năm tù. Ngoài ra các bị cáo phải chịu chấp hành tổng hợp với bản án trước đó.
Tăng cường quản lý, giám sát công tác giam, giữ
Việc cắt cử can phạm làm nhiệm vụ buồng trưởng để duy trì trật tự buồng giam là cần thiết, ở nhiều buồng giam, nhà tạm giữ, trại tạm giam đã phát huy tác dụng tích cực. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng vẫn còn xảy ra tình trạng "đầu gấu", "đại bàng" buồng giam lạm quyền, chèn ép, đánh đập bạn tù, gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Trước thực trạng trên, có ý kiến cho rằng không nên cắt cử phạm nhân là "buồng trưởng" buồng giam, tuy nhiên theo tôi chỉ cần tăng cường công tác quản lý, giám sát là khắc phục được vấn đề này. Trong tiến trình cải cách tư pháp, tăng cường quyền dân chủ, quyền con người, tiến tới cần lắp đặt camera giám sát tại các buồng giam, tích cực giáo dục ý thức cho các phạm nhân sẽ đẩy lùi tình trạng tiêu cực
Luật sư Đỗ Thúy Phượng, Đoàn Luật sư Hà Nội.
