Tôi bị đau rát da ống tai, có mụn nước, nghe kém hơn... Đây có phải dấu hiệu của bệnh zona không?
PGS.TS Phạm Thị Bích Đào, Bộ môn Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội
Bệnh zona thần kinh (zona) do virus herpes zoster gây ra. Zona là loại virus ái thần kinh (chỉ thích tấn công vào các dây thần kinh nông).
Virus nhân lên và lan truyền theo dây thần kinh, rồi bộc phát ở vùng da tương ứng với khu vực của dây thần kinh đó. Chúng gây ra các phát ban đỏ rộp và đau đớn. Thời gian bị bệnh kéo dài từ khoảng 2-3 tuần. Bệnh có thể tái phát lại đối với người từng bị nhiễm, đặc biệt những người suy giảm miễn dịch.
Zona tai do sự tái hoạt động của virus varicella zoster tại hạch gối của dây thần kinh số VII (chi phối cảm giác cho ống tai ngoài và một phần vành tai) gây nổi mụn nước thành chùm, đau rát vị trí vành tai và ống tai ngoài. Tình trạng viêm có thể lan tới các dây thần kinh khác như dây V, gây nổi mụn nước, đau rát nửa mặt, dây VIII gây chóng mặt, nghe kém, ù tai hoặc dây IX gây thay đổi vị giác. Thậm chí, chúng có thể gây viêm mê nhĩ.
Biểu hiện của zona tai:
- Đau rát da ống tai, có thể xuất hiện trước khi nổi mụn nước từ vài giờ đến vài ngày.
- Các mụn nước tại vành tai, ống tai ngoài có dạng nốt phồng, tạo mủ và vảy bề mặt. Vảy sẽ bong sau 10-12 ngày.
- Bệnh nhân có thể có liệt mặt cùng bên (tổn thương dây VII), khi đó được gọi là hội chứng Ramsay Hunt (là biến chứng chính tại tai của zona tai). Liệt mặt trong hội chứng Ramsay Hunt là liệt mặt ngoại biên, khiến bệnh nhân nhắm mắt không kín. Chúng gây khô và chảy nước mắt, dần dần loét giác mạc nếu không được điều trị, tư vấn kịp thời.
- Có thể có thay đổi vị giác do tổn thương dây V và VII.
- Chóng mặt, nghe kém, ù tai nếu như đi kèm tổn thương dây thần kinh VIII (tiền đình và ốc tai).
Zona là một trong những bệnh lý của suy giảm miễn dịch. Vì vậy, bên cạnh các xét nghiệm cần thiết, bạn nên lưu ý làm xét nghệm HIV.
Di chứng của zona tai:
- Đau sau zona: Nguyên nhân là tình trạng viêm nhiễm làm tổn thương các sợi thần kinh, khiến tín hiệu từ sợi này bị biến đổi và phóng đại khiến bệnh nhân cảm thấy rất đau dù triệu chứng khác của hội chứng Ramsay Hunt đã biến mất.
- Nghe kém vĩnh viễn.
- Liệt mặt không hồi phục.
- Tổn thương mắt: Liệt mặt nên người bệnh không nhắm được mắt, khiến mắt bị khô, thể gây đau mắt và nhìn mờ.
