Đau lưng là triệu chứng của những bệnh nào?

Đau lưng có thể là biểu hiện cho thấy người bệnh có một khối u đang phát triển trong cột sống. Ảnh: Freepik.

Đau lưng là các cơn đau tê gần hay chạy dọc theo cột sống. Cảm giác đau có thể âm ỉ, dữ dội hoặc kèm nóng rát. Ở một số người, cơn đau có thể lan đến các chi, gây tê bì tay chân hoặc yếu cơ. 

Tình trạng đau có thể xuất phát từ các vấn đề ở cơ, xương, khớp, dây thần kinh hoặc từ những bộ phận cấu thành cột sống. Có khi do ảnh hưởng từ cấu trúc khác bên trong cơ thể như túi mật, thận, động mạch chủ, tuyến tụy.

Đau lưng có thể là triệu chứng của ung thư

Theo các bác sĩ Bệnh viện Quận 11 (TP.HCM), đau lưng thường là triệu chứng khi người bệnh gặp các vấn đề liên quan đến cơ xương khớp. Tuy nhiên, một số trường hợp đau lưng vì xuất hiện hoặc ung thư đã di căn đến cột sống.

1. Thoái hóa cột sống thường xuất hiện ở vị trí sụn khớp và đĩa đệm. Cơn đau tăng khi cúi người, vặn mình hay nâng vác vật nặng. Khi cột sống bị thoái hóa, người bệnh sẽ có cơn đau vùng lưng dưới liên tục.
2. Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng do nhân nhầy của đĩa đệm cột sống lệch ra khỏi vị trí bình thường, dễ chèn ép lên các rễ thần kinh, gây tê bì và đau nhức. Nguyên nhân có thể do bị chấn thương hay đĩa đệm đã bị thoái hoá, có khả năng xảy ra ở bất cứ vị trí nào của cột sống. Cơn đau thường lan tỏa từ thắt lưng xuống chân (đau dây thần kinh tọa).
3. Hẹp ống sống là tình trạng ống sống bị thu hẹp, chèn ép lên tủy sống hay các rễ thần kinh. Người bệnh thường bị đau tại vùng thắt lưng, đau lan tới chân do gai xương phát triển, thoái hóa dây chằng khiến dây chằng dày lên và làm hẹp lòng ống sống, thoát vị đĩa đệm, viêm khớp cột sống…
4. Căng cơ hoặc dây chằng xảy ra do cơ thể nâng vật nặng liên tục hoặc cử động chuyển hướng bất ngờ có thể làm căng hệ thống cơ cạnh sống và dây chằng cột sống. 
5. Loãng xương xảy ra phổ biến ở phụ nữ sau mãn kinh hay sử dụng corticoid kéo dài. Loãng xương được ví như kẻ giết người thầm lặng do diễn ra âm thầm, không có triệu chứng rõ ràng. Các đốt sống thắt lưng có thể bị gãy xẹp do loãng xương, gây đau nhức cho người bệnh. 
6. Gai cột sống khiến đau nhức khó chịu ở vùng thắt lưng, vai hoặc cổ. Các gai xương chèn ép lên dây thần kinh; thậm chí làm giảm hoặc mất khả năng vận động ở các vùng bị ảnh hưởng. 
7. Đau thần kinh tọa xảy ra vì dây thần kinh tọa đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng vì đây là dây thần kinh dài nhất của cơ thể. Các cơn đau thần kinh tọa có thể xuất hiện nếu bạn bị thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm. Cơn đau đau diễn ra từ từ hay đột ngột với tính chất âm ỉ hay dữ dội; thậm chí khiến cơ thể rối loạn giao cảm, đại tiện không kiểm soát, mất khả năng vận động ở vùng bị ảnh hưởng.
8. Cong vẹo cột sống khiến cột sống cong sang một bên do thoái hóa đĩa đệm, gãy xẹp các đốt sống. Người bệnh thường cảm thấy đau lưng, đau hoặc tê chân. Đau thắt lưng và cứng khớp là những triệu chứng thường gặp nhất của cong vẹo cột sống.
9. Khối u hình thành từ các mô bất thường trong ống cột sống hay xung quanh cột sống, chèn ép làm tổn thương tủy sống, gây đau âm ỉ tới dữ dội. Người bệnh cần được điều trị sớm để tránh khối u di căn tới những vị trí khác trong cơ thể.

Đau lưng bắt nguồn từ nhiều vấn đề cơ xương khớp. Ảnh: Freepik.

Một số nguyên nhân gây đau lưng khác

Ngoài các yếu tố bệnh lý, người bệnh cũng có thể bị đau lưng do tuổi tác và lối sống.

1. Tuổi tác: Đau lưng phổ biến ở người trên 40 tuổi, chủ yếu người lớn tuổi.
2. Ít vận động: Các cơ dần yếu đi do không được sử dụng, đặc biệt cơ bụng và cơ lưng, dẫn đến đau nhức.
3. Thừa cân, béo phì: Trọng lượng dư thừa tạo nhiều áp lực lên cơ thể, từ đó vùng lưng bị căng thẳng quá mức khi vận động, di chuyển.
4. Bệnh khác: Một số bệnh có thể kích hoạt các cơn đau lưng như các bệnh viêm khớp, bệnh zona, hội chứng chùm đuôi ngựa, rối loạn giấc ngủ, một số bệnh nhiễm trùng…
5. Tâm lý: Những vấn đề lo âu, căng thẳng có thể làm xáo trộn hoạt động của hệ thần kinh trung ương, khiến mạch máu co lại, máu không lưu thông đủ tới vùng liên quan gây ra hiện tượng thiếu oxi ở một số cơ, thần kinh hay dây chằng, gây ra cảm giác đau nhức. 
6. Hút thuốc lá: Người hút thuốc lá dễ bị đau lưng hơn người bình thường. Hút thuốc làm giảm lưu lượng máu đến cột sống, giảm mật độ xương, làm tăng nguy cơ loãng xương. 

Đau lưng ảnh hưởng cả thể chất lẫn tinh thần

Nếu không được bác sĩ điều trị kịp thời, người bệnh dễ bị yếu liệt các cơ chi dưới, tê bì hay mất cảm giác ở chân. Một số trường hợp nặng hơn có thể gây chèn ép hệ thần kinh, gây rối loạn tiểu. Người bệnh cũng có thể vì đau lưng mà mất khả năng vận động, dẫn đến thừa cân, béo phì.

Ngoài ra, đau lưng cũng ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe tinh thần, khiến người bệnh mất tập trung, giảm sút trí nhớ. Người bị đau lưng mạn tính thường có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm cao hơn người bình thường do chán nản, mất ngủ, khó kiểm soát cân nặng. 

Một biến chứng khác của đau lưng là có thể ảnh hưởng đáng kể tới đời sống tình dục người bệnh.

Do đó, bác sĩ Bệnh viện Quận 11 khuyến cáo mọi người nên đi khám nếu có các triệu chứng đau lưng sau:

• Đau lưng kèm sốt và ớn lạnh.
• Cơn đau trở nặng vào ban đêm hay đau lan xuống bụng dưới.
• Đau lưng ở người trên 50 tuổi hay nhỏ hơn 20 tuổi hay người từng bị ung thư.
• Cơn đau dai dẳng kèm cảm giác tê và yếu liệt chân.
• Bí tiểu hoặc tiểu không tự chủ.
• Đau lưng sau một chấn thương nặng hoặc đau lưng không khỏi sau 2 tuần.