Dù có tốc độ tăng trưởng lượng khách đứng đầu cả nước, tổng thu từ khách du lịch của Đà Nẵng vẫn còn chưa tương xứng với tiềm năng. Theo các chuyên gia, điều này là do nhiều yếu tố, song cơ sở hạ tầng chính là thách thức lớn nhất của Đà Nẵng.
Câu chuyện du lịch Đà Nẵng
Vài năm trở lại đây, Đà Nẵng đã vươn mình trở thành điểm đến hấp dẫn, thu hút nhiều du khách. Nếu như 2016, Đà Nẵng đón 5,5 triệu lượng khách, 2017 là 6,6 triệu thì 2018 con số này là 7,6 triệu lượt khách, tăng 15,5% so với năm trước đó.
Lượng khách đông song tổng thu từ khách du lịch của Đà Nẵng vẫn còn khiêm tốn, chưa tương xứng với tiềm năng. Theo khảo sát của Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế xã hội Đà Nẵng, số ngày lưu trú bình quân của du khách đến đây vẫn chưa có nhiều cải thiện. Trong đó, lưu trú bình quân của một du khách chỉ đạt khoảng 2 ngày, chi tiêu trung bình của khách vẫn còn ở mức thấp.
 |
| Cây cầu nổi tiếng của Đà Nẵng xuất hiện trên nhiều trang báo quốc tế. |
Câu chuyện của Đà Nẵng cũng là thực tế chung của nhiều điểm đến ở Việt Nam: Lượng khách đến đông nhưng thu nhập không hiệu quả. PGS.TS Phạm Trung Lương (nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển du lịch) nhận định chỉ số khách đến chỉ là một chỉ số đánh giá sự phát triển của điểm đến. Ông đánh giá: “Để đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, điều cần quan tâm đến là tổng thu, tức là mức độ chi tiêu bình quân của khách - phải làm thế nào để khách ở lại lâu hơn, chi tiêu nhiều hơn, quay lại sớm hơn chứ không nên chỉ chạy đua về số lượng”.
Hiện nay, số lượng khách đến Việt Nam nói chung và các điểm đến du lịch nói riêng chủ yếu vẫn là khách từ thị trường châu Á, đi theo tour giá rẻ như Trung Quốc, Hàn Quốc. Những khách đến từ thị trường có mức chi tiêu cao như khách châu Âu, Mỹ, Australia… vẫn ở mức khiêm tốn. Theo số liệu của Ban thư ký Hội đồng tư vấn du lịch Việt Nam, chi tiêu bình quân của du khách châu Á khá thấp, khoảng 638 USD/người; khách đến từ các thị trường thuộc top dẫn đầu tỷ trọng khách đến Việt Nam cũng chi tiêu rất khiêm tốn, chỉ đạt 943,8 USD/người.
Đó cũng là nguyên nhân tăng trưởng về doanh thu lại không tương xứng với lượng khách đến. Đại diện Trung tâm Xúc tiến du lịch Đà Nẵng cho biết Đà Nẵng hiện chưa có các đường bay thẳng đến những quốc gia có lượng khách chi tiêu cao. Trong khi đó, PGS.TS Phạm Trung Lương cho rằng cơ sở hạ tầng chính là thách thức lớn nhất khiến cho tổng thu của du lịch Đà Nẵng chưa hiệu quả.
 |
| Đà Nẵng chưa có nhiều sản phẩm du lịch hấp dẫn. |
Nhiều năm qua, sản phẩm du lịch Đà Nẵng chưa có nhiều mới mẻ. Ngoài khu du lịch Bà Nà Hills thường xuyên đầu tư làm mới để thu hút du khách và công viên Sun World Danang Wonders có dịch vụ giải trí đa dạng ở trung tâm thành phố, Đà Nẵng không có thêm nhiều điểm đến đủ sức hấp dẫn du khách. Dịch vụ giải trí về đêm của Đà Nẵng cũng không nhiều. Ngoài Lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng với nhiều hoạt động văn hóa, giải trí được tổ chức song hành…, du khách nếu trở lại Đà Nẵng vào dịp khác khó tìm điểm vui chơi.
Theo chuyên gia, so với các trung tâm du lịch khác, Đà Nẵng có đặc thù riêng. Đây không chỉ là điểm đến du lịch mà còn là trung tâm trung truyển, tiếp nhận khách từ Đà Nẵng khách di chuyển đến các tỉnh miền Trung. Với các chức năng đó, việc phát triển dịch vụ, cơ sở hạ tầng càng trở nên quan trọng.
Nhìn từ góc độ này, Đà Nẵng đang rất thiếu: thiếu sân bay, thiếu tàu biển quốc tế… để kết nối với các điểm đến miền Trung và quốc tế. Bên cạnh đó, các khu vui chơi giải trí cần được đầu tư, đặc biệt là các trung tâm mua sắm, các dịch vụ giải trí về đêm để phục vụ nhu cầu của khách, tăng mức chi trả cũng như thời gian lưu trú của khách được nhiều hơn và kéo dài hơn.
 |
| Đà Nẵng cần phát triển tương xứng với tiềm năng. |
Chuyện không của riêng ai
Thiếu cơ sở hạ tầng, thiếu các hoạt vui chơi giải trí, mua sắm… không chỉ là hạn chế của riêng Đà Nẵng mà cũng là thực tế chung của du lịch Việt Nam. So với các nước trong khu vực, Việt Nam được đánh giá là không thua kém về mặt tài nguyên thiên nhiên. Tuy nhiên, vẫn phải mất tới 15 năm nữa Việt Nam mới đuổi kịp Thái Lan, 10 năm nữa với Malaysia và còn đứng ở một khoảng cách khá xa so với Singapore.
Trong diễn đàn du lịch cao cấp được tổ chức vào tháng 12/2018 ở Hà Nội, nghiên cứu về xu hướng du lịch của các quốc gia trên thế giới, bà Tuyết Vũ - đại diện Tập đoàn Tư vấn toàn cầu Boston (BCG) - cho biết bên cạnh giá vé máy bay, khách sạn, du khách sẵn sàng trả tiền nhiều hơn cho tiện ích. Tuy nhiên, đáng tiếc là hiện tại tỷ lệ chi tiêu cho trải nghiệm trong kỳ nghỉ của khách quốc tế ở Việt Nam đang thấp hơn các nước trong khu vực.
 |
| Cơ sở hạ tầng cần được đầu tư để thu hút du khách. |
Trong khi đó, ông Kenneth Atkinson - Chủ tịch điều hành Grant Thornton Việt Nam -thẳng thắn nhận định cơ sở hạ tầng chính là yếu tố cản trở sự phát triển của du lịch Việt Nam: "Trong 7, 8 năm tới, Việt Nam sẽ thu hút 30 triệu lượt khách, nhưng chúng ta phải sẵn sàng về cơ sở hạ tầng". Thậm chí, các chuyên gia quốc tế nhận định, nếu có sự phối hợp tốt để đầu tư vào hạ tầng du lịch, Việt Nam có khả năng tăng nhiều hơn và có thể chỉ mất 7 năm để đạt lượng khách như Thái Lan hiện tại.
Du lịch sẽ trở thành mũi nhọn, nếu cơ sở hạ tầng du lịch, hạ tầng giao thông được đánh giá là yếu tố then chốt cần phải đầu tư, mời gọi các nguồn lực tư nhân và tạo điều kiện để họ được tham gia vào công cuộc thúc đẩy du lịch nước nhà phát triển.
