Điều cấp thiết nên làm khi sơ cứu người gặp tai nạn

Thực hiện sơ cấp cứu sai có thể gây nên hậu quả nghiêm trọng. Ảnh: Ndianhills.

Giữa năm 2017, vụ tai nạn giao tại tỉnh Kon Tum khiến nhiều người tử vong. 24 người đã tham gia cấp cứu trong vụ tai nạn này, trong đó có tới 17 nhân viên y tế.

Những người tham gia cấp cứu nhiệt tình nhưng lại quên bảo vệ cho chính mình nên đã bị phơi nhiễm HIV. Bởi trong số các nạn nhân có người mắc căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này.

Trường hợp khác, một ông bố ở Nam Định cho tay vào miệng con khi bé bị co giật để không cắn phải lưỡi. Tuy nhiên, ông bố này đã bị con cắn sâu vào tay, gây tổn thương và bị nhiễm trùng lên tận cổ tay, suýt phải tháo khớp.

Từ những câu chuyện này, bác sĩ Ngô Đức Hùng, Trung tâm Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai, cho rằng kiến thức về sơ cứu rất quan trọng. Thực hiện sai có thể gây nên hậu quả nghiêm trọng.

"Thời gian là vàng nhưng nhanh không phải tất cả"

Bác sĩ Hùng cũng lấy ví dụ khác về trường hợp 3 người tử vong khi nhảy xuống giếng cứu một người hay câu chuyện người đàn ông ở Phú Quốc tử vong khi lao xuống biển cứu 5 du khách. Kết quả 5 du khách được cứu lên một cách an toàn nhưng người nhảy xuống cứu lại bị đuối nước.

Ngược lại, mới đây, một du khách Ấn Độ đến du lịch ở Đà Nẵng bất ngờ bị ngừng tim, mất ý thức tại một quán ăn. May mắn, người đàn ông này đã được nữ điều dưỡng Đặng Thị Hạ, Trung tâm Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai, cũng đang du lịch ở địa điểm trên cấp cứu tại chỗ, giúp du khách thoát chết.

Theo bác sĩ Ngô Đức Hùng, việc trang bị kiến thức sơ cứu cho cộng đồng rất quan trọng. Bệnh nhân sẽ sống sót nếu sơ cứu kịp thời và đúng cách, hoặc ít ra cũng để lại di chứng ít hoặc nhẹ nhất có thể.

Bác sĩ Ngô Đức Hùng, việc trang bị kiến thức sơ cứu cho cộng đồng rất quan trọng. Ảnh: Phương Anh.

"Tuy nhiên, hành động là anh hùng, nhưng bạn sẽ trở thành gánh nặng cho người khác nếu làm không đúng cách. Thời gian là vàng nhưng nhanh không phải là tất cả. Quan điểm của tôi chính là đảm bảo an toàn cho bản thân mình, an toàn cho nạn nhân, giúp họ nhanh chóng hồi phục, cầm máu, giảm đau, chờ nhân viên y tế đến", bác sĩ Hùng nói.

Nguyên tắc khi sơ cấp cứu tại cộng đồng

Bác sĩ Hùng cũng nhấn mạnh mục đích của sơ cấp cứu là nhằm giảm thiểu các trường hợp tử vong, hạn chế tổn thương thứ phát và tạo điều kiện cho nạn nhân hồi phục. Muốn làm được, người dân cần hiểu nguyên lý an toàn khi tham gia sơ cấp cứu, thực hiện được các bước sơ cấp cứu tại cộng đồng.

Theo bác sĩ Hùng, nguyên tắc chung của sơ cấp cứu phải là:

• An toàn
• Không di chuyển nạn nhân khi chưa đánh giá ban đầu
• Bình tĩnh và luôn cần sự trợ giúp
• Hành động thống nhất
• Đề phòng lây nhiễm: Đeo găng tay hoặc sử dụng túi nylon khi tiếp xúc với vết thương; rửa tay trước và sau khi sơ cứu; xử lý các vật dụng sau khi sơ cứu.

Việc sơ cấp cứu được tiến hành theo các bước như:

• Đánh giá hiện trường
• Đánh giá ban đầu về tình hình nạn nhân
• Gọi trợ giúp (113, 114, 115)
• Sơ cứu và vận chuyển.

Bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai hướng dẫn cấp cứu hồi sinh tim phổi. Ảnh: Phương Anh.

Bác sĩ Hùng lưu ý khi gọi cho số máy khẩn cấp, bạn cần xưng danh và cho số điện thoại. Sau đó, người dân thông báo về loại tai nạn, tổn thương và mức độ nghiêm trọng, số lượng, độ tuổi của các nạn nhân. Bạn cũng cần mô tả rõ tình trạng nguy hiểm tại hiện trường và nói rõ địa điểm xảy ra tai nạn.

Đặc biệt, trong các vụ tai nạn lao động hay tai nạn giao thông, người sơ cứu phải luôn chú ý tới cột sống cổ, tránh khiến bệnh nhân bị liệt hoàn toàn do sơ cứu sai cách.

Ông cũng hướng dẫn để đề phòng nạn nhân bị gãy đốt sống cổ, người sơ cứu nên giữ cho họ nằm yên và cố định cổ bằng vật cứng trước khi nhân viên y tế đến. Nếu người bệnh bị chảy máu, người dân phải cầm máu tại chỗ bằng cách lấy một cục bông đè mạnh vào vết thương.