Dự án điện ảnh đang trong giai đoạn tiền kỳ của đạo diễn gạo cội Martin Scorsese mang tên Killers of the Flower Moon. Phim có nội dung được chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết ăn khách cùng tên ra mắt năm 2017 của David Grann.
Nguyên tác ghi chép diễn biến cuộc điều tra các vụ sát hại thổ dân giàu có của bộ lạc Osage sống tại hạt Osage, bang Oklahoma, Mỹ vào những năm 1920. Tất cả được tiến hành bởi một đơn vị non trẻ chính là tiền thân của FBI ngày nay.
 |
| Đạo diễn Martin Scorsese đang trong giai đoạn tiền kỳ của Killers of the Flower Moon. |
Đáng chú ý, Killers of the Flower Moon là dự án đắt đỏ tiếp theo của Martin Scorsese sau The Irishman (2019). Nếu như tác phẩm kể lại cuộc đời tên tội phạm Frank Sheeran (Robert De Niro) có ngân sách sản xuất 200 triệu USD, thì tác phẩm tới đây có sự góp mặt của Leonardo DiCaprio cũng dự kiến tiêu tốn một khoản tương tự để thực hiện. Con số sánh ngang với nhiều tác phẩm bom tấn siêu anh hùng.
Chật vật tìm nhà đầu tư
Theo tờ The Wall Street Journal, đại diện của Martin Scorsese đang đàm phán với Apple, Netflix, và nhiều công ty khác nhằm tìm đủ tiền đầu tư sản xuất Killers of the Flower Moon. Đây là lần thứ hai liên tiếp Scorsese gặp khó khăn khi kinh phí sản xuất mà ông đặt ra vượt quá khả năng của các hãng phim truyền thống.
Năm 2019, Killers of the Flower Moon đã được Paramount Pictures - công ty con của tập đoàn ViacomCBS - đồng ý cấp vốn trước khi chi phí sản xuất tăng vọt lên con số 200 triệu USD. Lãnh đạo Paramount bày tỏ nỗi lo ngại về con số khổng lồ. Xưởng phim sau đó đề nghị phía nhà làm phim tiếp tục tìm cơ hội đầu tư.
Nguồn tin ban đầu cũng cho hay Paramount sẽ vẫn tiếp tục sản xuất bộ phim của Scorsese nếu cấu trúc bộ phim được chỉnh sửa để thêm thắt một vài tình tiết, nhân vật mà hãng yêu cầu. Trước đó, ê-kíp của Martin Scorsese còn từng liên hệ với hãng phim Universal của Comcast và MGM để chào mời dự án.
 |
| Do kinh phí sản xuất đắt đỏ, The Irishman (2019) của Martin Scorsese từng không được hãng phim truyền thống nào chịu đầu tư. |
Đây đồng thời không phải là lần đầu tiên Paramount lưỡng lự đầu tư cho một tác phẩm của Martin Scorsese. Năm 2017, sau khi kinh phí sản xuất của The Irishman tăng từ 173 triệu USD lên hơn 200 triệu USD, theo đó trở thành một trong những bộ phim 18+ tốn kém nhất lịch sử, Paramount đã rút khỏi dự án. Sau đó, chỉ nhờ Netflix mà The Irishman được "giải cứu".
Do đó, một nền tảng xem phim trực tuyến như Apple TV hay Netflix sẽ phù hợp hơn với Killers of the Flower Moon hơn trong hoàn cảnh các hãng phim truyền thống ngày càng ít mặn mà với dòng phim chính kịch dành cho người trưởng thành do sự lép vế của thể loại tại phòng vé những năm gần đây.
Năm 2019, việc phát hành The Irishman của Martin Scorsese được đánh giá là nỗ lực nhằm xây dựng thương hiệu của Netflix. Hãng cũng không tiếc tiền chi cho các hoạt động quảng bá bộ phim trong mùa giải thưởng điện ảnh. Bộ phim rốt cuộc nhận 10 đề cử Oscar - trong đó có Phim truyện xuất sắc, nhưng ra về tay trắng.
Tương tự The Irishman, việc Killers of the Flower Moon có được ra rạp hay không, và trong bao lâu, sẽ là vấn đề cần được bàn bạc kỹ lưỡng với nhà đầu tư mới. Netflix từng phát hành giới hạn The Irishman tại một số rạp chiếu phim độc lập trước khi đưa thành phẩm lên nền tảng của mình, cốt là để phim đủ tiêu chuẩn dự Oscar. Trước đó, họ thất bại trong thỏa thuận về thời gian phim trình chiếu ngoài rạp với chủ sở hữu các chuỗi cụm rạp lớn.
 |
| Killers of the Flower Moon dự kiến có sự tham gia của nam diễn viên gạo cội Robert De Niro và tài tử Leonardo DiCaprio. |
Cũng theo nguồn tin, Paramount có thể vẫn sẽ sản xuất Killers of the Flower Moon, nhưng kinh phí và kịch bản ban đầu sẽ được điều chỉnh lại tùy theo tình hình tới đây.
Trong trường hợp có một công ty kinh doanh dịch vụ xem phim trực tuyến nhận đầu tư dự án, Paramount sẽ cân nhắc hợp tác phân phối bộ phim ngoài rạp. Dẫu vậy, bất cứ ai có hứng thú với Killers of the Flower Moon đều sẽ phải làm việc với Paramount, và chia sẻ khoản tiền đầu tư khổng lồ.
Kiểu làm phim của Martin Scorsese đã lỗi thời?
Năm 2019, bên cạnh sự ra đời của The Irishman, tên tuổi Martin Scorsese còn được nhắc tới nhiều bởi phát ngôn gây mất lòng người hâm mộ dòng phim siêu anh hùng. Cụ thể, trong một bài phỏng vấn, vị đạo diễn gạo cội ví von các phim siêu anh hùng kiểu Vũ trụ Điện ảnh Marvel (MCU) thuộc dạng "công viên giải trí" (theme park).
Chia sẻ của Martin Scorsese giống như bàn tay Moses tách nước biển Đỏ, chia người hâm mộ điện ảnh thành hai phe: phe đồng thuận với quan điểm của nhà làm phim; và phe kiên quyết phản đối, cho rằng ông đã lỗi thời, chỉ đang cố gắng đánh bóng tên tuổi bản thân cũng như The Irishman chuẩn bị lên sóng khi ấy.
 |
| Nếu phát hành theo cách truyền thống, The Irishman có lẽ đã gây lỗ nặng. |
Tuy không phải điện ảnh hàn lâm, nhưng các bom tấn siêu anh hùng là thứ khán giả hiện đại sẵn sàng bỏ tiền khi ra rạp. Nội dung dễ theo dõi, hành động mãn nhãn, diễn viên ưa nhìn…, tất cả mang lại cho công chúng cảm giác thỏa mãn như thể mình vừa là một phần của câu chuyện "cứu thế giới" diễn ra trên màn ảnh.
Điều này trái ngược với phong cách các bộ phim của Martin Scorsese: mang tính chủ quan của đạo diễn, gai góc, ít hấp dẫn với khán giả đại chúng - đặc biệt là người trẻ tuổi. Chúng thách thức, buộc người xem phải nghiền ngẫm, thay vì chiều lòng họ từ khoảnh khắc đầu tiên.
Cách biệt càng trở nên rõ ràng khi các bộ phim siêu anh hùng vẫn đang được rót vốn sản xuất đều đặn. Còn các dự án của Martin Scorsese, dù được giới mộ điệu đón chờ và tung hô, phải chật vật tìm nhà đầu tư. The Irishman phải từ bỏ rạp chiếu truyền thống và phát hành trên Netflix, còn số phận của Killers of the Flower Moon vẫn là dấu hỏi lớn.
Martin Scorsese dường như đang trở nên lạc lõng trước nền công nghiệp giải trí hiện đại. Không ai nghi ngờ vị thế, cũng như nói về tác phẩm của ông, bằng những lời bất kính. Nhưng khán giả đồng thời không còn sẵn sàng mua vé theo dõi một bộ phim hàn lâm dài tới 3 tiếng, trong khi họ có thể dành cùng khoảng thời gian (mà thường là ít hơn) để giải trí bằng một phim siêu anh hùng sở hữu chiều sâu nhân văn nhất định.
 |
| Blade Runner 2049 từng được đánh giá rất cao, nhưng khiến các nhà sản xuất và đầu tư phải đau đầu vì doanh thu không như ý muốn. |
Cú ngã ngựa của Blade Runner 2049 (2017) - siêu phẩm chính kịch kết hợp hành động giả tưởng của đạo diễn Denis Villeneuve - chính là ví dụ cho xu hướng này. Được ngợi khen bởi giới phê bình và người xem, lại có sự tham gia của Harrison Ford và Ryan Gosling, nhưng phim chỉ thu về 259,2 triệu USD toàn cầu, so với kinh phí sản xuất lên tới 150 triệu USD.
Blade Runner 2049 là một tham chiếu phù hợp để đánh giá thành công của The Irishman nếu đặt giả thiết không phải Netflix, mà là một hãng phim truyền thống khác, bỏ tiền sản xuất và phát hành tác phẩm gangster tại các chuỗi cụm rạp theo đúng bài bản.
Bộ phim của đạo diễn Martin Scorsese lớn hơn về cả thời lượng (209 phút so với 164 phút) và kinh phí đầu tư (hơn 200 triệu USD so với 150 triệu USD), lại quy tụ dàn sao từ cuối thế kỉ XX, nên khả năng The Irishman bán được lượng tiền vé đủ hoà vốn (chi phí sản xuất, chi phí quảng bá, ăn chia với nhà rạp…) - dao động vào khoảng 500 triệu USD - là không thể.
Điều đó đặt ra câu hỏi lớn cho các hãng phim truyền thống, ngay cả những ông lớn quyền lực nhất, rằng Killers of the Flower Moon có phải thương vụ đầu tư không mong lấy lãi hay không. Với kinh phí hiện tại, bộ phim cần đạt doanh thu 500-600 triệu USD toàn cầu mới hy vọng hòa vốn.
Thời của ngôi sao đã hết?
Hãy nhìn vào thực tế rằng điểm sáng về mặt truyền thông duy nhất mà Killers of the Flower Moon sở hữu hiện tại không phải tay nghề của vị đạo diễn gạo cội, chẳng phải vụ án giết người có thật, hay câu chuyện ra đời của tổ chức FBI. Đáp án đúng là tên tuổi của Leonardo DiCaprio.
 |
| Tên tuổi Leonardo DiCaprio được kỳ vọng sẽ mang lại thành công cho Killers of the Flower Moon. |
Năm 2015, cái tên Leonardo DiCaprio góp công lớn giúp bộ phim nghệ thuật mang đề tài sinh tồn The Revenant thu gần 533 triệu USD, tức vừa đủ hòa vốn 135 triệu USD ban đầu. Năm 2019, thành công của Once Upon a Time in Hollywood (2019) lại cho thấy tài tử vẫn là bảo chứng doanh thu. Tuy nhiên, tên tuổi của tài tử hạng A cũng chẳng khiến các hãng phim mặn mà với Killers of the Flower Moon.
Trên thực tế, việc dùng mức độ nổi tiếng của diễn viên để định giá doanh thu của bộ phim cũng là điều đã trở nên lỗi thời. Ai cũng yêu thích Johnny Depp, nhưng khi tài tử không sắm vai Jack Sparrow, phim của anh chẳng được mấy ai quan tâm. Vin Diesel là cái tên quyền lực của loạt Fast & Furious, nhưng xa khỏi “gia đình tốc độ”, anh chỉ là một nam diễn viên kém đặc sắc.
Gần hơn nữa, nhìn vào đại gia đình MCU, lần lượt Robert Downey Jr., Chris Hemsworth, Chris Pratt, Chris Evans... cũng đang chật vật lôi kéo khán giả tới rạp khi họ không còn mặc trên mình phục trang siêu anh hùng trước ống kính.
Do đó, sự tham gia của Leonardo DiCaprio cũng không phải là cơ sở vững chắc để giúp Killers of the Flower Moon trở thành dự án giàu tiềm năng trong mắt nhà đầu tư. Cộng với viễn cảnh u ám của nền kinh tế toàn cầu sau dịch Covid-19, không khó hiểu khi các hãng phim nói “Không”, và Martin Scorsese cần viện tới Apple hay Netflix để bộ phim của ông được bấm máy.
