  |
Khi phân vân giữa nhiều lựa chọn, việc tính chi phí cơ hội sẽ giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp.
  |
Điểm chính:
- Mỗi lựa chọn đều đi kèm với "được" và "mất".
- Bạn nên xem xét chi phí cơ hội cùng mức độ rủi ro ở từng lựa chọn.
Chi phí cơ hội là một thuật ngữ kinh tế dùng để chỉ giá trị tiềm năng mà một người bỏ lỡ khi chọn phương án này, bỏ phương án kia. Khi đứng giữa hai hay nhiều lựa chọn và bạn chỉ có thể chọn một, chi phí cơ hội là một trong những yếu tố quan trọng giúp bạn cân nhắc kỹ lưỡng.
Chi phí cơ hội là gì?
Mọi lựa chọn bạn đưa ra trong đời, từ các tình huống nhỏ nhặt hàng ngày đến cách phân bổ tiền bạc, đều mang chi phí cơ hội, theo The Balance.
Ở mặt lý thuyết, chi phí cơ hội cho phép bạn tính toán giá trị tương lai giữa thứ bạn chọn và thứ bạn bỏ qua.
Ví dụ, bạn có thể đi làm ngay sau khi tốt nghiệp đại học, hoặc học cao học/văn bằng 2. Nếu bạn chọn học tiếp, thì chi phí cơ hội chính là một công việc có thu nhập. Ngược lại, chi phí cơ hội của bạn là dịp tích lũy kiến thức từ trường lớp.
Với đầu tư, chi phí cơ hội có thể được định nghĩa là số tiền bạn không kiếm được khi đầu tư vào khoản A thay vì khoản B.
Làm thế nào để tính chi phí cơ hội?
Công thức tính chi phí cơ hội của Investopedia:
- OC = FO - CO
Trong đó:
- OC (opportunity cost) là chi phí cơ hội.
- FO (return on best foregone option) là lợi nhuận của khoản đầu tư dường như tốt nhất, nhưng bạn đã hoặc dự định bỏ qua.
- CO (return on chosen option) là lợi nhuận của khoản đầu tư bạn lựa chọn.
Giả sử, bạn có kế hoạch gửi 100 triệu đồng tiền nhàn rỗi vào ngân hàng với lãi khoảng 6 triệu đồng/năm, đồng thời cân nhắc khả năng đầu tư trái phiếu với lãi 10 triệu đồng/năm. Nếu bạn chọn gửi ngân hàng, thì chi phí cơ hội được tính như sau:
- OC = FO - CO = 10 triệu đồng - 6 triệu đồng = 4 triệu đồng
Như vậy, bằng việc mở sổ tiết kiệm, bạn mất 4 triệu đồng chi phí cơ hội. Nói cách khác, bạn không có cơ hội kiếm lợi nhuận cao hơn.
Trên đây chỉ là một ví dụ cơ bản của chi phí cơ hội trong đầu tư. Mức độ rủi ro cũng nên được nghĩ đến khi tính chi phí cơ hội. Ngoài ra, nếu bạn vận hành doanh nghiệp của mình, thì việc quản lý nguồn lực để giảm chi phí cơ hội và tối ưu lợi nhuận sẽ phức tạp hơn.
Ý nghĩa của chi phí cơ hội
Tất nhiên, chi phí cơ hội không hoàn toàn chính xác, bởi lợi nhuận phụ thuộc vào nhiều vấn đề nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn. Tương tự với việc áp dụng chi phí cơ hội trong cuộc sống.
Tuy nhiên, hành động ước lượng thể giúp bạn xem xét chi phí trước mắt và chi phí tiềm ẩn, nhanh chóng so sánh lợi ích và đưa quyết định phù hợp ở thời điểm nhất định, theo Forbes.
Khi nói đến chi phí cơ hội, danh sách lựa chọn chắc chắn sẽ rút lại. Do đó, đây là cách để bạn tỉnh táo trước những lời mời gọi hấp dẫn.
Cuối cùng, opportunity cost gắn chặt với quan niệm hầu hết quyết định cần sự đánh đổi, và chúng ta không thể "vẹn cả đôi đường" vì khả năng hữu hạn. Điều quan trọng là bạn chấp nhận mất điều gì để nhận lại điều gì.
