Gạo nếp là loại thực phẩm giá trị dinh dưỡng cao, chứa protein, tinh bột, đường, vitamin nhóm B (nhiều trong cám gạo) và chất vô cơ.
Gạo nếp thường được dùng nấu xôi, chè, làm bánh (bánh khảo, bánh chưng, nếp, bánh gai, bánh nướng...). Đặc biệt, gạo nếp còn có tác dụng chữa bệnh mà ít người biết đến.
Theo quan điểm của y học cổ truyền, gạo nếp tính ấm, vị ngọt, tác dụng bổ khí kiện tỳ vị chỉ tả, ôn ấm trung tiêu, cố biểu liễm hãn (giảm tiết mồ hôi) và giảm đi tiểu thường xuyên.
Gạo nếp bổ trung, ích khí, kiện tỳ dưỡng vị, ích phế, chỉ hãn. Chữa trị các chứng ít sữa, ho ra máu, tỳ hư, vị hư, đau đầu hoa mắt chóng mặt, rự hãn, vị quản cửu thống, dạo hãn, loét dạ dày, xót ruột, hư lao tiết tả.
 |
| Gạo nếp rất bổ dưỡng. |
Bài thuốc kết hợp cùng gạo nếp
Chữa chứng ho ra máu, thuộc chứng phế âm hư: A giao 60 g, nhu mễ 40 g, mã đậu linh 20 g, ngưu bàng tử 10 g, chích thảo 10 g, hạnh nhân 6 g. Các vị tán mịn, mỗi lần uống 8 g, hoặc sắc uống. Tác dụng dưỡng âm bổ phế, chỉ khái huyết.
Chữa viêm loét dạ dày - tá tràng: Gạo nếp, mai mực, cam thảo, mẫu lệ nung, hoàng bá, kê nội kim mỗi thứ 50 g, làm khô, xay bột mịn, ngày uống 20-30 g với nước ấm. Nước sắc đặc gạo nếp rang uống thay nước mỗi ngày để chống mất nước, háo khát trong trường hợp tiêu chảy.
Chữa xót ruột: Gạo nếp, đậu xanh liều vừa đủ nấu cháo ăn.
Chữa phụ nữ sau sinh thiếu sữa: Gạo nếp, móng giò heo 1 cái gia vị mắm muối nấu cháo ăn.
Cơm nếp nóng để chườm làm thông tắc tia sữa cho sản phụ, cơm nếp nguội giã nhuyễn trộn với bột thuốc để bó gãy xương và bong gân, ủ men chế cơm rượu hoặc cất rượu nếp cái hoa vàng để ngâm rượu trứng và rượu thuốc để bồi bổ sức khỏe.
Chữa nôn mửa không ngừng: Gạo nếp 20 g, gừng tươi 3 lát. Gạo nếp sao vàng, sắc cùng với gừng lấy nước uống.
Chữa liệt dương: Cám nếp 12 g, hoài sơn 12 g, đinh lăng 12 g, ý dĩ 12 g, hoàng tinh 12 g, hà thủ ô 12 g, kỷ tử 12 g, long nhãn 12 g, trâu cổ 8 g, cao ban long 8 g, sa nhân 6 g. Để riêng cao ban long, các vị khác sắc lấy nước, hòa tan cao và uống trong ngày.
 |
| Gạo nếp còn có tác dụng chữa bệnh. |
Món ăn trị bệnh từ gạo nếp
Rượu nếp (cơm rượu): Cách làm đơn giản, nấu cơm nếp lứt (gạo xay) rồi trộn với men cơm rượu, ủ vài ba hôm, qua quá trình lên men ta được cơm rượu. Mỗi ngày ăn một bát con cơm rượu có tác dụng kiện tỳ, bổ khí khai vị.
Nước gạo nếp rang: Gạo nếp 1 kg ngâm nước một ngày đêm, thay nước vài ba lần, đem vo rửa sạch, phơi nắng hoặc sấy khô, sao vàng và tán bột để sẵn. Khi dùng hòa với nước sôi, chút đường uống. Dùng cho các trường hợp nôn ói như trào ngược dạ dày - thực quản, hẹp môn vị, rối loạn do thai nghén.
Hồ bột gạo nếp, củ mài: Gạo nếp 500 g, củ mài 500 g. Gạo nếp ngâm nước khoảng 12 tiếng, vo rửa sạch, để khô, sao tán bột. Củ mài sao qua, tán bột. Mỗi lần lấy mỗi thứ một thìa, thêm đường và bột hồ tiêu dùng nước sôi khuấy đều. Ăn bữa sáng khi đói. Dùng cho người cao tuổi, trẻ em ăn kém suy nhược hoặc do bệnh tiêu chảy lâu ngày ăn kém.
Chè gạo nếp, đậu đỏ: gạo nếp 50 g, đậu đỏ 50 g, cám gạo 50 g, đường vừa ăn, nấu thành chè ăn, chữa bệnh tê phù.
Lưu ý: Gạo nếp chứa nhiều amilopectin tạo nên độ dẻo đặc trưng của cơm nếp nhưng lại rất khó tiêu, cho nên trẻ nhỏ, người già, người mới ốm dậy, người tỳ vị quá hư nhược không nên ăn nhiều nếp.
Người bị bệnh đàm kết, phong, nhiệt, nên hạn chế dùng. Gạo nếp cũng như các loại gạo ngũ cốc khác người bệnh tiểu đường không nên ăn một lúc quá nhiều.
Bác sĩ là một công việc bận rộn, nhiều áp lực song không ít "thiên thần áo trắng" làm việc tại bệnh viện vẫn dành tình yêu cho sách, cho việc sáng tác những tác phẩm của riêng mình.
Từ những kiến thức y khoa được chia sẻ một cách dễ hiểu, gần gũi, cung cấp kiến thức chăm sóc sức khỏe uy tín cho độc giả đến những câu chuyện đời, chuyện nghề tự mình chứng kiến và trải nghiệm, nhiều bác sĩ đã tạo nên những cuốn sách giàu giá trị, được đánh giá cao.
