Giải mã ’cơn cuồng’ cà phê nấm

Nhấm nháp ly cà phê nấm nghe có vẻ giống như chuyện hài hước kỳ lạ ở đâu đó nhưng ngày càng nhiều người Anh đang đón nhận thứ đồ uống mở đầu ngày mới này trong bối cảnh “cơn cuồng nấm” quét qua các con phố lớn.

Giữa lúc ngành công nghiệp thực phẩm mong muốn thu lời từ nhu cầu về “thực phẩm chức năng” hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nấm dược liệu - không phải loại nấm bạn vẫn hay cho vào món hầm - đang xuất hiện trong đồ uống nóng, thực phẩm bổ sung và thậm chí cả bia, theo Guardian.

Gây sốt

Trong khi người Anh có vẻ đã mở lòng với xu hướng mới này - Công ty kinh doanh cửa hàng thực phẩm sức khỏe Holland & Barrett cho hay số lượt tìm kiếm trên web của họ về “nấm chức năng” đã tăng 50% so với một năm trước - một cuộc thăm dò gần đây của Which? (tổ chức bảo vệ người tiêu dùng Anh) xếp sản phẩm này vào danh mục “sản phẩm sức khỏe không cần thiết”.

“Chưa có đủ bằng chứng cho thấy chúng có tác dụng và đa số không có xác nhận về y tế từ cơ quan được ủy quyền ở Anh”, Which? kết luận về các sản phẩm làm từ nấm bao gồm nấm linh chi, nấm bờm sư tử và chaga.

Nếu xem kỹ bao bì cũng có thể thấy những lợi ích thường đến từ các thành phần khác được công nhận về sức khỏe, chẳng hạn như omega-3, vitamin B12 và D, theo Guardian.

Mặc dù nấm có thể chứa các chất dinh dưỡng có lợi như chất chống oxy hóa và beta-glucan nhưng các nhà nghiên cứu cho biết đó chỉ là tác dụng cơ bản trong nhiều chất bổ sung.

Đồ uống nóng làm từ nấm không chỉ thu hút những người muốn giảm lượng caffeine mà còn thu hút 35% người tiêu dùng và một nửa số người 16-34 tuổi nói với Mintel rằng họ quan tâm đến thực phẩm và đồ uống có “thành phần tốt cho sức khỏe dựa trên 'y học cổ truyền' như Ayurveda và đông y Trung Quốc”, Kiti Soininen, giám đốc ngành hàng của Mintel về nghiên cứu thực phẩm và đồ uống ở Vương quốc Anh, cho biết.

Holland & Barrett cho biết số lượt tìm kiếm trên web của hãng về “nấm chức năng” đã tăng 50% so với một năm trước. Ảnh: Sarah Lee/The Guardian.

Nhu cầu về những sản phẩm này đang tăng lên nhờ quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội, truyền miệng và thực tế là chúng được lưu trữ rộng rãi hơn.

Trong khi người tiêu dùng thường mua trực tiếp từ các thương hiệu như Dirtea, Spacegoods và Reformed, mặt hàng này cũng ngày càng phổ biến ở các hiệu thuốc và cửa hàng y tế, bao gồm Boots và Holland & Barrett.

“Nấm chức năng là một danh mục đang phát triển tại H&B, khi khách hàng của chúng tôi tìm kiếm các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và thể chất theo xu hướng mới nhất””, người phát ngôn của Holland & Barrett cho biết.

“Nhận thức ngày càng tăng về lợi ích của nấm đối với cả việc sử dụng bên trong và bên ngoài, với bằng chứng mới nổi cho thấy các chất thích ứng tự nhiên mà chúng chứa có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể”.

Các doanh nghiệp chạy đua theo trend

Holland & Barrett cho hay hãng vừa bổ sung 13 sản phẩm mới vào danh mục sản phẩm của mình. “Tất cả sản phẩm chúng tôi bán đều được đội ngũ chuyên gia lựa chọn cẩn thận và tuân thủ luật ghi nhãn thực phẩm cũng như các yêu cầu cấp phép”.

Neil Marrakchi, người đồng sáng lập Reformed, nói rằng mọi người thường bối rối và nghĩ đến nấm ma thuật, khi đặt những câu hỏi như: “Liệu tôi có gặp những giấc mơ kỳ lạ không?”, câu trả lời, ông nhấn mạnh, là: “Không”.

Một túi cà phê Dirtea.

Vị doanh nhân trẻ tuổi đặt mục tiêu “tạo ra loại cà phê tốt nhất cho sức khỏe trên thế giới”, từ đó mang lại một sản phẩm pha trộn bao gồm nấm (bờm sư tử, chaga, maitake và shiitake), collagen và dầu MCT, có giá 40 bảng Anh một gói.

Đối thủ lâu đời hơn của Reformed là Spacegoods đang phát triển nhanh chóng và dự kiến thu về hơn 10 triệu bảng Anh trong năm nay khi thu hút lượng lớn khách hàng với sản phẩm Rainbow Dust có hương vị sô-cô-la, được đóng gói trong bao bì nhiều màu sắc và hứa hẹn “không bồn chồn/không choáng váng”.

Matthew Kelly, người sáng lập Spacegoods, cho biết sản phẩm thay thế cà phê, chứa 15 chất bổ sung và gần đây đã được đưa vào Boots, giúp mọi người không cần phải bổ sung hàng vốc vitamin nữa.

Hiện tại, cơ sở khách hàng của hãng được phân chia giữa nam và nữ nhưng về lâu dài, Kelly hy vọng “những tín đồ Lululemon” gồm phụ nữ từ 25 đến 45 tuổi sẽ là trọng tâm.

Spacegoods chưa thực hiện các nghiên cứu lâm sàng riêng nhưng sẽ thực hiện trong tương lai, anh Kelly nói và cho biết thêm rằng có rất nhiều bằng chứng xung quanh các thành phần cụ thể mà họ sử dụng.

“Nếu nhảm nhí, chúng tôi sẽ không có 15.000 người đăng ký mua sản phẩm mỗi tháng và cho chúng tôi biết nó tuyệt vời như thế nào”.

Chuyên gia nói gì?

Trong khi nhiều thương hiệu chia sẻ lời chứng thực “hạnh phúc” của khách hàng và quảng bá những đánh giá tích cực trên web công ty, cộng đồng khoa học lại không đề cao các cơ sở bằng chứng mới nhất trong một loạt các trend chăm sóc sức khỏe.

Một số chuyên gia chỉ ra rằng nhiều người cảm thấy dễ chịu hơn khi chuyển sang dùng cà phê nấm không phải vì tác dụng tạo cảm giác dễ chịu của nấm mà vì chúng thường chứa ít caffeine hơn.

“Hoàn toàn vô nghĩa”, giáo sư Nicholas Money, một nhà nấm học tại Đại học Miami ở Ohio (Mỹ), nói trong một tập gần đây của chương trình Sliced Bread của BBC Radio 4 dành riêng cho chủ đề này.

Trước đó, trong một phản hồi gần đây với Guardian, vị chuyên gia khẳng định một số tuyên bố được đưa ra là "không có cơ sở khoa học và chẳng hơn gì chuyện dầu rắn”.

“Chuyện dầu rắn” ở đây đề cập tới một thuật ngữ trong văn hóa phương Tây ám chỉ những nhà buôn quảng cáo sản phẩm hoặc dịch vụ gian dối, hứa hẹn những điều không tưởng để thu hút khách hàng.

Giáo sư Money, người đã xuất bản một bài đánh giá về nấm dược liệu vào năm 2016 và cuốn sách Molds, Mushrooms, and Medicine (tạm dịch: Nấm mốc, Nấm và Thuốc) ra mắt trong năm nay, cho biết: “Nấm có thể chứa một số hợp chất thực sự hữu ích nhưng tôi muốn xem xét tính khoa học”.

“Hãy cho tôi xem bằng chứng - đó là điểm mấu chốt của tôi với tất cả các sản phẩm này. Về mặt tích cực, có lẽ những sản phẩm này không gây hại cho bất kỳ người tiêu dùng nào… tác dụng giả dược rất mạnh mẽ nếu ai đó cảm thấy dễ chịu hơn sau khi uống cà phê nấm, hãy dùng nó”.