Danh mục vaccine đa dạng, nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất hàng đầu thế giới, hệ thống kho lạnh siêu lớn với quy trình bảo quản đạt chuẩn quốc tế GSP… là nền tảng để VNVC thực hiện cam kết cung ứng đầy đủ vaccine cho người dân Việt Nam.

“Trong bối cảnh nguồn cung vaccine trên toàn cầu có nhiều biến động sau 2 năm đại dịch Covid-19, nhiều chủng loại trở nên khan hiếm, phân bổ nhỏ giọt, VNVC vẫn cam kết cung ứng đầy đủ vaccine cho người dân Việt Nam. Một phần bởi chúng tôi chủ động dự trù, đặt hàng mua vaccine từ sớm, bên cạnh đó là năng lực bảo quản với khả năng giữ lạnh đến hơn 200 triệu liều cùng thời điểm nên không bị đứt hàng”, ông Nguyễn Hữu Hạnh - Giám đốc Logistic VNVC - khẳng định.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính mỗi năm có ít nhất 50% lượng vaccine sản xuất trên toàn cầu lãng phí vì khó khăn trong vận chuyển và điều kiện bảo quản. Rào cản lớn nhất đến từ việc thiếu hệ thống bảo quản lạnh đáp ứng tiêu chuẩn lưu trữ vaccine. Đây cũng là thực trạng tại Việt Nam nhiều năm trước.

“Cách đây vài năm, Việt Nam chủ yếu tiêm chủng vaccine mở rộng, tiêm chủng dịch vụ khá nhỏ lẻ. Qua khảo sát tại các điểm tiêm này, chúng tôi nhận thấy vaccine chỉ được bảo quản trong thùng nhựa, phích giữ lạnh hoặc tủ lạnh dân dụng, không có thiết bị chuyên dụng để truy xuất, theo dõi nhiệt độ theo thời gian thực. Theo đó, nhân viên y tế khó kiểm soát nhiệt độ bảo quản, thậm chí vaccine có thể không đảm bảo quy chuẩn của nhà sản xuất là bảo quản 2-8 độ C, ảnh hưởng đến hiệu quả, chất lượng và độ an toàn. Do đó, việc bảo quản vaccine là một trong những vấn đề đầu tiên mà VNVC quyết liệt chuẩn hoá”, ông Hạnh cho biết.

Trong bối cảnh vấn đề tiêm chủng vaccine tại Việt Nam gặp nhiều khó khăn do thiếu cơ sở vật chất, nguồn cung ứng vaccine dịch vụ thiếu, tháng 6/2017, Công ty Cổ phần Vaccine Việt Nam (VNVC) ra đời và trở thành hệ thống trung tâm tiêm chủng dịch vụ cao cấp đầu tiên tại Việt Nam. Để tiếp sức ngành y tế dự phòng trong việc cung ứng vaccine chất lượng, an toàn với giá thành bình ổn, khắc phục điểm yếu về bảo quản vaccine, VNVC đầu tư xây dựng nhiều kho lạnh đạt chuẩn quốc tế Good Storage Practices (GSP) cùng hệ thống dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) tại tất cả trung tâm tiêm chủng trên toàn quốc.

Được ví như “trái tim” của mỗi trung tâm tiêm chủng VNVC, kho lạnh vaccine và dây chuyền bảo quản lạnh khép kín đạt chuẩn GSP là thành trì quan trọng duy trì chất lượng vaccine ổn định, an toàn từ nhà sản xuất đến tay người sử dụng. “Xương sống” của dây chuyền này là mạng lưới hàng trăm kho lạnh đặt ở tất cả trung tâm tiêm chủng cả nước, cùng 4 tổng kho đặc biệt ở TP.HCM, Đà Nẵng và Hà Nội. Với dung tích hơn 4.000 m3, tổng sức chứa của hệ thống kho bảo quản vaccine của VNVC lên đến hơn 200 triệu liều vaccine cùng thời điểm (tính đến tháng 12).

Hệ thống dây chuyền lạnh chuẩn GSP tại VNVC được trang bị đầy đủ thiết bị theo dõi, giám sát nhiệt độ tự động, thiết bị cảnh báo khi nhiệt độ vượt ngưỡng, kênh tiếp nhận thông tin cảnh báo, máy phát điện.

Cụ thể, toàn bộ hệ thống kho lạnh của VNVC được trang bị hệ thống giám sát nhiệt độ tại chỗ và trực tuyến, điều khiển từ xa, phát cảnh báo qua GSM. Hệ thống cảnh báo 3 lớp gồm cảnh báo tại chỗ bằng tín hiệu còi và đèn, cảnh báo từ xa qua tin nhắn SMS và email đến người có trách nhiệm như thủ kho, quản lý kho, quản lý chất lượng và bảo trì… giúp vaccine luôn được “để mắt” 24/24.

Các kho lạnh được trang bị ít nhất 2 nguồn điện, song song máy phát điện công suất lớn có thời gian cấp điện dự trữ lên đến 72 giờ, đảm bảo vaccine được bảo quản trong điều kiện an toàn với nhiệt độ lý tưởng.

Với loại hàng hóa đặc biệt như vaccine, ngoài quy trình bảo quản tại chỗ, quy trình vận chuyển cũng cần tuân theo bộ tiêu chí nghiêm ngặt. Sự ra đời của mô hình xe lạnh vận chuyển vaccine là sáng kiến tiên phong của đội ngũ VNVC, góp phần hoàn thiện mắt xích quan trọng trong dây chuyền bảo quản lạnh chuẩn GSP.

“Khi kho tổng đầu tiên tại TP.HCM chuẩn bị đưa vào vận hành, VNVC đối mặt bài toán nan giải về việc vận chuyển vaccine. Với phương thức truyền thống bằng thùng lạnh, chúng tôi chỉ vận chuyển tối đa vài trăm liều trong khi quy mô lên đến vài chục nghìn liều vaccine mỗi lần xuất hàng”, ông Hạnh nhớ lại.

Trong bối cảnh các hãng lớn trên thế giới vận chuyển vaccine bằng pallet shipper (khối hàng) tích hợp pin đảm bảo nhiệt độ, đá gel giữ nhiệt ổn định 2-8 độ C thời gian dài (lên đến 20-30 ngày), quy trình vận chuyển vaccine tại Việt Nam còn khá thô sơ.

“Để đầu tư như các công ty quốc tế, mức chi phí bỏ ra quá kinh khủng và thời gian chắc chắn không thể rút ngắn. Ý tưởng dùng xe lạnh vận chuyển vaccine là lời giải cho bài toán tài chính lẫn công năng. Có thể tưởng tượng mỗi xe lạnh như một kho lạnh di động, có thể chứa cùng lúc hàng chục nghìn liều vaccine, tất cả đặt trên hệ thống thiết bị kiểm soát nhiệt độ tiên tiến và nghiêm ngặt”, ông Hạnh nói thêm.

Từ ý tưởng được ban giám đốc phê duyệt, các bộ phận của “kho lạnh di động” được VNVC nhập khẩu và lắp ráp tại Việt Nam nhằm gia cố thêm yếu tố đặc thù, phù hợp khí hậu, địa hình và giao thông. Xe lạnh nhận vaccine đặt ngay bên trong lòng kho lớn, hạn chế khoảng cách và chênh lệch nhiệt độ môi trường. Thùng lạnh của xe là phần quan trọng nhất. Bên trong thùng được thiết kế khung giá chịu lực chống rung lắc và đổ vỡ vaccine. Ngoài ra, thùng xe được gắn 6 thiết bị theo dõi nhiệt độ (data log) để quản lý và giám sát nhiệt độ theo thời gian thực. Trên xe có màn hình theo dõi nhiệt độ được tích hợp ở buồng lái.

Chính thức hoàn thiện đầu năm 2020, sau 3 tháng, xe - kho lạnh di động đầu tiên của VNVC mới được đưa vào vận hành khi vượt qua loạt “bài test” của cơ quan thẩm định, Bộ Y tế về độ đồng đều nhiệt độ trong thùng lạnh, chạy thử xe trống, chứng minh đủ điều kiện bảo quản vaccine an toàn…

“3 tháng này cũng là khoảng thời gian chúng tôi mất ăn mất ngủ, luôn trong trạng thái mong đợi và lắng lo. Thời gian vất vả ấy cũng được đền đáp, khi VNVC là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam được cấp giấy chứng nhận, sử dụng hệ thống xe lạnh vận chuyển chuyên nghiệp đạt chuẩn GSP. Từ chiếc xe lạnh tự nhập khẩu và lắp ráp ban đầu, hiện VNVC có mạng lưới gần 20 xe lạnh chuyên dụng vận chuyển vaccine từ sân bay về các kho tổng và vận chuyển liên trung tâm ở tất cả tỉnh thành trên toàn quốc. Trong giai đoạn dịch Covid-19, hệ thống xe lạnh đóng góp lớn vào việc vận chuyển vaccine Covid-19 đến các địa phương trên toàn quốc”, ông Hạnh tự hào.

Hệ thống xe lạnh với thiết kế đặc biệt đảm bảo vaccine được bảo quản toàn vẹn từ khâu sản xuất, lưu trữ, vận chuyển đến khi đưa vào sử dụng trong điều kiện nhiệt độ lý tưởng. Song song, đơn vị có hệ thống thùng bảo quản chuyên dụng để vận chuyển vaccine tại mỗi trung tâm tiêm chủng (từ kho trung tâm đến tủ lạnh bảo quản chuyên dụng ở phòng tiêm).

Tại VNVC, quy trình vận chuyển tuân thủ bộ tiêu chí khắt khe để đảm bảo vaccine được lưu trữ trong điều kiện lý tưởng nhất. Khi có lệnh cấp phát, vaccine được đóng gói vào thùng lạnh với đá gel giúp giữ nhiệt ổn định ở mức 2-8 độ C. Tất cả thùng lạnh được gắn data log - thiết bị được ví như “hộp đen” của vaccine, cho phép bộ phận kiểm định chất lượng truy xuất dữ liệu nhiệt độ suốt hành trình, theo dõi mức nhiệt theo thời gian thực. Đây cũng là căn cứ để bộ phận kiểm định tại VNVC đánh giá chất lượng vaccine trong quá trình vận chuyển, đảm bảo đủ tiêu chuẩn nhập kho.

Khi nhận lệnh vận chuyển, hệ thống xe lạnh sẵn sàng đưa vaccine đến nơi cấp phát. Trong suốt hành trình vận chuyển, nhiệt độ thùng lạnh thường xuyên được kiểm tra thông qua màn hình hiển thị ở buồng lái. Đồng thời, nhân viên vận chuyển vaccine chuẩn bị các bình tích lạnh hoặc đá gel để thay thế hoặc bổ sung trong trường hợp nhiệt độ vượt ngưỡng 7 độ C.

Cũng theo ông Hạnh, tất cả kho lạnh, xe lạnh, thùng vận chuyển, tủ lạnh tại VNVC được tiến hành thẩm định, đánh giá điều kiện bảo quản trước khi đưa vào sử dụng. Trong quá trình vận hành, hệ thống thiết bị được đánh giá chất lượng định kỳ hàng năm bởi các cơ quan uy tín. Hệ thống kho lạnh, kệ được vệ sinh định kỳ bởi bộ phận chuyên trách, theo bộ tiêu chuẩn của VNVC. Nhờ đó, quy trình bảo quản, vận chuyển vaccine luôn tuân thủ đúng GSP (thực hành tốt bảo quản thuốc), GDP (thực hành tốt phân phối thuốc) theo quy định của Bộ Y tế.

“Hệ thống kho lạnh và dây chuyền lạnh là kết quả của quá trình xây dựng công phu, tốn kém và tuân thủ nhiều quy trình phức tạp. Tuy nhiên vấn đề cốt lõi là con người. Tại VNVC chúng tôi không chỉ sở hữu hệ thống kho lạnh, dây chuyền lạnh bảo quản vaccine hàng đầu mà còn có đội ngũ quản lý chất lượng vaccine, kho vận, logistic chuyên nghiệp. Kho vaccine của VNVC không chỉ trị giá hàng trăm triệu USD mà còn là sức khỏe của hàng chục triệu người dân. Do đó, chúng tôi không thể lơ là dù chỉ một giây”, ông Hạnh nói thêm.

Ngoài hệ thống kho lạnh tổng và kho lạnh trung tâm, từ giữa năm 2020, VNVC nhập khẩu số lượng lớn thiết bị và triển khai xây dựng hệ thống dây chuyền bảo quản lạnh âm sâu, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu bảo quản các loại vaccine đặc biệt, trong đó có vaccine Covid-19. Với sức chứa mỗi tủ gần 100.000 liều vaccine, 3 kho lạnh âm sâu của VNVC tại TP.HCM, Hà Nội và Đà Nẵng có quy mô đảm bảo lưu trữ đến 3 triệu liều vaccine cùng lúc trong điều kiện từ -40 đến -86 độ C.

100% trung tâm tiêm chủng có kho lạnh đạt chuẩn GSP, dây chuyền lạnh (Cold chain) tại chỗ, hệ thống kho lạnh âm sâu duy nhất tại Việt Nam, quy trình bảo quản vaccine ngắn hạn hoặc dài hạn theo tiêu chuẩn quốc tế… là cơ sở để VNVC có thể “dự trữ” vaccine số lượng lớn, cũng như cấp phát đến các trung tâm tiêm chủng trong ngày, hạn chế khan hiếm vaccine diện rộng.

Với mục tiêu nâng cao chất lượng dịch vụ tiêm chủng, cam kết “cung ứng đầy đủ vaccine cho trẻ em và người lớn với giá bình ổn”, VNVC đặt trọng tâm vào chiến lược hợp tác các hãng vaccine hàng đầu thế giới nhằm đảm bảo nguồn cung không đứt gãy. Trên hết, đây là cơ sở để VNVC đưa các vaccine mới, hiếm về Việt Nam, kịp thời phòng ngừa nhiều dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho trẻ em và người lớn.

Vào năm 2021, trong thời điểm các quốc gia bước vào cuộc đua tìm kiếm vaccine Covid-19, VNVC trở thành đơn vị đầu tiên tại Việt Nam ký kết thành công hợp đồng đặt mua 30 triệu liều vaccine Covid-19 của AstraZeneca. Đồng thời, VNVC là đơn vị đầu tiên và duy nhất được AstraZeneca lựa chọn phân phối vaccine Covid-19 tại Việt Nam.

Để đạt được thỏa thuận, ngoài quy trình bảo quản vaccine theo tiêu chuẩn quốc tế, VNVC phải chứng minh năng lực tổ chức, kế hoạch tiêm chủng cũng như nền tảng tài chính. Thành công này khẳng định nỗ lực hiện thực hóa cam kết đưa nhiều loại vaccine mới trên thế giới về cho người dân Việt Nam, đồng thời chứng minh năng lực toàn diện của VNVC về nhập khẩu vaccine độc lập, là đối tác chiến lược, toàn diện của một trong những hãng vaccine hàng đầu thế giới.

Việt Nam có hơn 30 đơn vị được cấp phép nhập khẩu vaccine Covid-19. Tuy nhiên, nhờ kinh nghiệm trải qua bước thương thảo, triển khai mua vaccine ở giai đoạn đầu, VNVC dễ dàng tiếp cận các hãng lớn và tiếp tục đưa nhiều loại vaccine mới về Việt Nam.

Đó là lý do sau đại dịch, đơn vị tổng lực tiếp cận các nguồn vaccine, hợp tác nhiều tập đoàn dược phẩm lớn toàn cầu. Hiện VNVC là đối tác chiến lược toàn diện của nhiều hãng vaccine và dược phẩm nổi tiếng thế giới như Glaxosmithkline - GSK (Bỉ), Sanofi Pasteur (Pháp), Pfizer (Mỹ), Merck Sharp and Dohme (Mỹ)... Điều này đồng nghĩa đơn vị có quyền đàm phán trực tiếp, nhập khẩu chính hãng toàn bộ vaccine quan trọng, cam kết cung ứng bền vững và được ưu tiên đặt mua số lượng lớn vaccine trước nhiều năm.

Thông qua thỏa thuận hợp tác chính thức của VNVC với nhà sản xuất vaccine lớn, đơn vị có nhiều loại vaccine mới để triển khai tiêm chủng cho người dân tại Việt Nam. Cụ thể, VNVC hiện có hơn 40 loại vaccine phòng gần 50 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho trẻ em và người lớn như vaccine phòng bệnh cúm, thủy đậu, sởi - quai bị - rubella, vaccine 5 trong 1 Pentaxim, 6 trong 1 Infanrix Hexa, Hexaxim, Imojev phòng viêm não Nhật Bản, Prevenar 13 phòng các bệnh do phế cầu khuẩn, Menactra phòng viêm màng não mô cầu ACYW... Ngoài ra, đơn vị cung ứng các loại vaccine thường xuyên khan hiếm.

Sự hợp tác bền chặt với các hãng dược uy tín không chỉ chứng minh năng lực nhập vaccine với số lượng lớn, đảm bảo người dân Việt Nam được hưởng trọn lợi ích từ vaccine không lo tình trạng khan hiếm, mà còn khẳng định năng lực bảo quản và lưu trữ cùng lúc số lượng lớn vaccine của VNVC.

Không chỉ nỗ lực mang vaccine hiếm, vaccine mới về Việt Nam, VNVC còn hỗ trợ Chính phủ tăng nguồn lực tiêm chủng. Thiết bị dây chuyền lạnh đảm bảo vaccine được bảo quản và phân phối an toàn đến vùng sâu vùng xa, vùng cơ sở, không để tình trạng khan hiếm vaccine giữa cao điểm dịch bệnh. Sự đóng góp của VNVC giúp tăng cường hệ thống tiêm chủng đến tận cấp xã - đảm bảo người dân ở những vùng sâu vùng xa được tiêm vaccine an toàn, đảm bảo tính công bằng trong việc tiếp cận vaccine.

Trên hết, đây là nỗ lực VNVC hỗ trợ Chính phủ giảm gánh nặng y tế, tiền bạc điều trị, bảo vệ sức khỏe cho người dân nhờ tránh nguy cơ “dịch chồng dịch” dẫn đến tình trạng bội nhiễm nhiều bệnh cùng lúc.

Cùng với cam kết cung ứng đầy đủ vaccine cho trẻ em và người lớn ở mọi miền Tổ quốc, VNVC có đội ngũ bác sĩ, nhân viên y tế tận tâm chuyên nghiệp, mang đến cho người dân dịch vụ tiêm chủng chất lượng, giá thành hợp lý.

Với ưu thế vaccine được nhập khẩu chính hãng, có nguồn gốc rõ ràng từ các hãng sản xuất uy tín trong và ngoài nước, bình ổn giá trong toàn hệ thống tiêm chủng VNVC, không tăng giá khi vaccine khan hiếm, VNVC trở thành lựa chọn của hàng triệu người dân Việt Nam.