Giải mã sự rời rạc của tuyển Anh

Tuyển Anh chơi thiếu thuyết phục tại EURO 2024.

Một quy tắc bất thành văn của bóng đá cấp độ ĐTQG là việc nên tận dụng lợi thế từ các CLB. Việc có những cầu thủ chơi ăn rơ sẵn là nền tảng cho thành công của các đội tuyển qua mọi thời kỳ. Italy lên ngôi tại EURO 2021 nhờ cặp Chiellini-Bonucci hiểu nhau tới chân tơ kẽ tóc ở hàng phòng ngự.

Tây Ban Nha thống trị bóng đá thế giới giai đoạn 2008-2012 nhờ bộ khung Xavi-Iniesta-Busquets-Pique chơi cho Barcelona. Chính tuyển Anh của Gareth Southgate cũng từng có điều này.

"Tam sư" chơi cực tốt tại EURO 2021 nhờ Harry Maguire - Luke Shaw (Man United) và John Stones - Kyle Walker (Man City) ở hàng phòng ngự. Declan Rice hay Mason Mount dù không chơi cùng cấp CLB, nhưng thực tế là những người bạn từ thuở nhỏ tại lò đào tạo Chelsea.

Chuyện này gần như biến mất tại EURO 2024. Những cá nhân (rất giỏi) tới từ các CLB lớn với lối chơi khác nhau, trực tiếp khiến lối chơi của Anh trở nên đặc biệt khó thưởng thức với người hâm mộ trung lập.

Vì sao Anh lạc nhịp?

EURO 2024 thực tế là giải đấu đặc biệt với Anh. Đây là giải đấu lớn đầu tiên Southgate đưa tuyển Anh đá với sơ đồ 4 hậu vệ. Việc từ giã sơ đồ 3 trung vệ đặt ra những thử thách lớn cho HLV này khi quá trình triển khai từ tuyến dưới trở nên phức tạp hơn hẳn.

Trước kia, việc bố trí Kyle Walker đá trung vệ lệch phải hàng thủ 3 người giúp Anh luôn tìm ra phương án lên bóng ở cánh phải với bộ đôi Walker-Trippier. Ở bên kia sân, cặp Maguire-Shaw với vai trò tương tự cũng giúp Anh đạt được sự đồng bộ.

Những mối liên kết này cơ bản gãy đổ hoặc biến mất hoàn toàn tại EURO 2024. Walker phải chơi hậu vệ phải thuần túy, trong khi Maguire-Shaw đều vắng mặt.

Tuyển Anh gặp vấn đề ở khâu sáng tạo lối chơi

Vai trò kiến tạo lối chơi của Anh được đặt cả vào vị trí tiền vệ trung tâm chơi cạnh Declan Rice. Dựa vào những gì diễn ra kể từ đầu giải, dễ thấy Southgate thất bại toàn diện với canh bạc này khi đã thay tới 3 nhân sự ở vị trí chìa khóa đội hình.

Trent Alexander-Arnold thi đấu thất vọng, Connor Gallagher cũng chẳng khá hơn. Kobbie Mainoo không mắc sai lầm cụ thể, nhưng nếu tiền vệ trẻ của MU làm tròn nhiệm vụ, "Tam sư" hẳn đã không phải ngược dòng hú vía đến thế trước Slovakia.

Việc tuyến dưới thiếu cấu trúc triển khai cũng ảnh hưởng trực tiếp tới hàng công, tuyến được xem là mạnh nhất của tuyển Anh với các ngôi sao như Harry Kane, Phil Foden, Jude Bellingham hay Bukayo Saka.

Vì sao Saka không thể chơi bùng nổ như tại Arsenal?

Ngoài việc Walker chơi bóng khác hẳn đối tác sau lưng quen thuộc của Saka tại Arsenal là Ben White, Jude Bellingham, người đóng vai trò hộ công và kết nối ở khu vực 2/3 sân của Anh, cũng không phải mẫu tiền vệ làm bóng như Martin Odeegard.

Bellingham có xu hướng đâm vào nách hàng phòng ngự đối phương, điều chính Saka cũng hay làm. Tất cả khiến Saka gần như biến mất trước Slovakia, thậm chí có thời điểm phải đá hậu vệ trái.

Xung đột Bellingham hay Foden cũng là một ví dụ tiêu biểu khác. Real Madrid và Man City cơ bản là hai CLB có lối chơi hoàn toàn khác biệt. Để Foden đá tiền vệ tấn công lệch trái vốn dĩ đã là hạ sách của Southgate, nhưng để Foden đá cạnh Bellingham còn khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn.

Tuyến giữa là khâu yếu nhất của tuyển Anh.

Bellingham có xu hướng tăng tốc hành động (dứt điểm, tung key pass, di chuyển vào vùng cấm) ở khu vực ⅓ cuối sân để kết thúc tình huống, một đặc tính rất Real Madrid.

Trong khi Phil Foden luôn có xu hướng bật nhả để chờ đồng đội tuyến dưới lao lên phối hợp theo cách Man City. Giới mộ điệu thấy hai ngôi sao này chơi như dẫm chân nhau, và hàng ông Anh luôn lạc nhịp là vì vậy.

Vai trò nào của Southgate?

Chỉ ra những khác biệt về mặt con người này của tuyển Anh cũng chỉ để thấy HLV của Tam sư, Southgate, không đủ tài để tận dụng nguồn lực khủng khiếp ông đang có.

Nhiều đội tuyển tại EURO lần này (Italy, Hà Lan) ước cũng không có được một ngôi sao đang ngồi ghế dự bị của Anh như Cole Palmer hay Ollie Watkins, nhưng Southgate thì không biết dùng sao cho hiệu quả, và cũng chẳng đủ dũng cảm để gạt những cá nhân không phù hợp.

Điều đáng bàn nhất là chính Southgate từng làm rất tốt điều này trong quá khứ, khi nhất quyết gạt Trent Alexander-Arnold khi đó là hậu vệ phải hay bậc nhất châu u tại Liverpool khỏi danh sách dự EURO 2020 vì cầu thủ này không đáp ứng đủ tiêu chuẩn phòng ngự.

Southgate lúng túng trong cách cầm quân ở EURO 2024.

Song dường như uy danh của các ngôi sao tấn công, và cả áp lực của dư luận Anh, nhà cầm quân này do dự và không dám thay đổi hàng công qua cả 4 trận tại giải lần này.

Nếu có gì để nói về những nhà vô địch, thì đó là việc HLV của những đội tuyển này luôn quyết đoán hy sinh cá nhân để đạt được mục tiêu cao nhất cho tập thể.

Tây Ban Nha vô địch EURO 2008 khi Xabi Alonso dự bị gần như cả giải. Tới World Cup 2010, người chịu thiệt là Cesc Fabregas. Tất cả đều đặc biệt xuất sắc, nhưng không phải lúc nào việc tung hết ngôi sao vào sân cũng tạo ra thành công.

Anh đã hút chết trước Slovakia nhờ khoảnh khắc lóe sáng của Bellingham. Nhưng trước Thụy Sĩ, đội có cấu trúc phòng ngự cũng như tấn công vững chắc bậc nhất tại EURO 2024, rất khó có chuyện Southgate cùng các học trò lết vào được hiệp phụ như trước Slovakia.

Lamine Yamal xuất sắc đáng kinh ngạc Lịch sử EURO không thường chứng kiến một cầu thủ tuổi teen để lại ấn tượng mạnh như Lamine Yamal. 16:16 1/7/2024

Tuyển Anh không hay nhưng dễ vô địch Đội bóng của HLV Gareth Southgate chơi thất vọng nhưng sở hữu nhiều yếu tố để bước lên ngôi vương. 14:21 1/7/2024