|
|
Một số người đã thách thức nền văn hóa thông qua các vụ kiện, nói rằng nếu điều kiện không được cải thiện, "hình ảnh xấu về nghề sẽ thống trị thế hệ trẻ". Ảnh: Global & European Dynamics. |
Một trong những dòng nhật ký cuối cùng của mình, giáo viên người Nhật Yoshio Kudo đã than thở về ngày làm việc bắt đầu sớm và có thể kéo dài đến nửa đêm. Hai tháng sau, anh mắc chứng “karoshi” - chết vì làm việc quá sức.
Giáo viên làm thêm đến 123 giờ/tháng
Theo SCMP, trường hợp của Kudo không phải là ngoại lệ ở Nhật Bản - nơi giáo viên làm việc với số giờ dài nhất trên thế giới, gánh vác các nhiệm vụ từ dọn dẹp, giám sát các trường học đến các câu lạc bộ sau giờ học.
Một cuộc khảo sát của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) năm 2018 cho thấy giáo viên trung học Nhật Bản làm việc 56 giờ/tuần, vượt xa so với mức trung bình 38 giờ ở các nước phát triển.
Tuy nhiên, con số đó vẫn không tính đến số lượng làm thêm giờ đáng kinh ngạc.
Một cuộc thăm dò của tổ chức tư vấn có liên kết với công đoàn cho thấy các giáo viên làm thêm trung bình 123 giờ/tháng, đẩy khối lượng công việc hàng tuần của họ vượt xa con số 80 giờ, ngưỡng "karoshi", cái gọi là “làm việc đến chết”.
Các giáo viên nói rằng họ đang đi đến điểm giới hạn của bản thân và một số đã thách thức nền văn hóa thông qua các vụ kiện. Năm nay, đảng cầm quyền của Nhật Bản thành lập một nhóm đặc nhiệm để nghiên cứu vấn đề này.
 |
| Giáo viên Nhật Bản trở thành những người "đa năng" khi phải gánh vác công việc của cả phụ huynh. Ảnh: Medium. |
Điều đó đến quá muộn đối với Kudo, một giáo viên cấp hai, người đã tử vong vì xuất huyết não ở tuổi 40 vào năm 2007.
Giáo viên quá cố Kudo đã phải vật lộn với việc làm thêm giờ. “Lời cuối cùng, anh ấy nói với tôi rằng các giáo viên nên ngừng làm việc như thế này và anh muốn dẫn dắt sự thay đổi đó trong tương lai”, người vợ của giáo viên này nói.
Chính quyền Nhật Bản đã ra lệnh thực hiện các bước bao gồm thuê ngoài và số hóa một số nhiệm vụ. “Các biện pháp cải cách điều kiện làm việc cho giáo viên đang đạt được những tiến bộ ổn định”, Bộ trưởng Giáo dục Keiko Nagaoka phát biểu trước quốc hội vào tháng 10.
Bà thừa nhận nhiều người “tiếp tục làm việc nhiều giờ” và “họ có những nỗ lực cần phải được tăng tốc”. Dữ liệu của Bộ Giáo dục cho thấy số giờ làm thêm giảm dần, nhưng các chuyên gia nhận thấy rất ít thay đổi cơ bản.
Masatoshi Senoo, cố vấn quản lý trường học cho biết, từ hàng đống giấy tờ cho đến các nhiệm vụ như phân phát bữa trưa, hướng dẫn các buổi dọn dẹp hàng ngày với học sinh và theo dõi trẻ em trên đường đến trường và về nhà, các giáo viên ở Nhật Bản “theo một cách nào đó đã trở thành những người siêng năng”.
Ông nói: "Trách nhiệm thực sự của phụ huynh đôi khi lại đổ lên vai giáo viên, những người thậm chí có thể được cử đi xin lỗi cư dân địa phương khi học sinh có hành vi không đúng mực tại công viên hoặc cửa hàng tiện lợi".
 |
| Giáo viên làm thêm trung bình 123 giờ/tháng, đẩy khối lượng công việc hàng tuần của họ vượt xa con số 80 giờ, ngưỡng giới hạn của làm việc quá sức. Ảnh: CNN Business. |
Một trong những nhiệm vụ tốn nhiều công sức nhất là giám sát các hoạt động “câu lạc bộ” văn hóa và thể thao của học sinh, thường được tiến hành sau giờ học và vào cuối tuần.
Takeshi Nishimoto, một giáo viên lịch sử trường trung học ở Osaka, cho biết: "Được chỉ định làm giám sát viên chính của một trong những câu lạc bộ này thường có nghĩa là bạn phải tạm biệt những ngày nghỉ cuối tuần của mình".
Nghề giáo dễ trở thành gánh nặng
Vào tháng 6, Nishimoto, 34 tuổi, đã thắng một vụ kiện hy hữu đòi bồi thường cho căng thẳng do làm việc quá sức. Anh đệ đơn kiện sau khi bị suy nhược thần kinh vào năm 2017. Khi đó, anh giám sát câu lạc bộ bóng bầu dục và phải làm việc ngoài giờ 144 giờ/tháng.
Các chuyên gia cho biết giáo viên dễ bị làm việc quá sức vì theo luật có từ hàng chục năm nay, giáo viên không được trả tiền làm thêm ngoài giờ.
Thay vào đó, luật bổ sung tiền trả thêm trị giá 8 giờ vào tiền lương hàng tháng của họ, một khuôn khổ mà Nishimoto nói dẫn đến việc “khiến giáo viên làm việc không giới hạn với mức lương cố định”.
Masako Shimonomura, một giáo viên thể dục cấp hai ở quận Edogawa, Tokyo, cho biết cảm thấy khó có thể nghỉ ngơi hợp lý trong ngày.
“Có những khoảnh khắc mà tôi sống vì nó, chẳng hạn lúc nhìn các học sinh trong câu lạc bộ bóng tỏa sáng và mỉm cười trong các giải đấu", người giáo viên 56 tuổi nói, trên bàn làm việc chất đầy hồ sơ và tài liệu.
Cô lo sợ nếu điều kiện không được cải thiện, “hình ảnh về nghề sẽ trở thành gánh nặng trong mắt học sinh. Điều này ảnh hưởng đến thế hệ trẻ”.
Một cuộc điều tra của tờ Mainichi tiết lộ tính đến năm 2016, đã có 63 trường hợp giáo viên trường công tử vong do làm việc quá sức. Người vợ của giáo viên Kudo phải mất 5 năm để cái chết của chồng được công nhận là "karoshi" do thiếu hồ sơ về số giờ làm việc của anh.
Việc dạy học thường được coi là “công việc thiêng liêng”, vì vậy bất cứ điều gì được coi là ích kỷ - bao gồm cả việc ghi lại số giờ làm việc - đều có thể bị phản đối.
"Rất nhiều giáo viên hối tiếc vì họ đã sống cả đời để làm việc mà không dừng lại tận hưởng sự trưởng thành của con cái họ", cô nói.
Từng là giáo viên, Sachiko hiện đứng đầu một nhóm chống karoshi ở miền trung Nhật Bản. “Tôi cảm thấy đang cùng chồng đấu tranh để thực hiện di nguyện của anh là thay đổi cách làm việc của giáo viên”, cô tâm sự.
Những cuốn sách dành cho người đứng trước cánh cửa nghề nghiệp
Mục Giáo dục giới thiệu đến bạn đọc một số cuốn sách về chủ đề nghề nghiệp, hướng nghiệp, dành cho những bạn trẻ đang băn khoăn trước cánh cửa nghề nghiệp hay người trưởng thành quan tâm đến sự biến đổi nghề nghiệp trong xã hội hiện đại.
Chiến đạo giống cuộc đối thoại, gợi mở các câu hỏi của cuộc đời, giúp người trẻ chủ động định hướng nghề nghiệp, kiến tạo tương lai.
Eight - 8 cách làm chủ trí thông minh nhân tạo: “Đa số công việc mà công viên chức đang phụ trách cuối cùng đều sẽ bị thay thế bởi trí thông minh nhân tạo", cuốn sách này sẽ giải đáp câu hỏi đó.
