Sáng 15/12, tại tiểu ban về Giáo dục đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong khuôn khổ Hội thảo khoa học quốc tế Việt Nam học lần thứ 5, GS Paul Glewwe đã có bài trình bày nghiên cứu của ông về kết quả chương trình đánh giá học sinh quốc tế (PISA) của Việt Nam năm 2012.
GS Paul Glewwe cho biết mặc dù nghiên cứu của mình sử dụng kết quả năm 2012 - năm đầu tiên Việt Nam tham gia thi PISA, kết quả PISA năm 2015 vừa công bố hồi đầu tháng 12 của Việt Nam cũng rất cao.
 |
| GS Paul Glewwe ngạc nhiên vì kết quả PISA "khác thường" của học sinh Việt Nam.
|
GS người Mỹ tỏ ra khá ngạc nhiên với kết quả học sinh Việt Nam đạt được trong 2 kỳ PISA vừa qua. Ngay tiêu đề bài phát biểu của ông tại phiên thảo luận đã đặt câu hỏi: "Điều gì lý giải nên kết quả khác thường của Việt Nam trong mối tương quan với các nước khác?".
Theo GS Paul, năm 2012, lần đầu tiên học sinh Việt Nam tham gia chương trình đánh giá PISA và xếp thứ 8 về Khoa học, thứ 17 về môn Toán và thứ 19 về môn Đọc hiểu trong số 65 quốc gia và vùng lãnh thổ tham gia.
Vào năm 2015, trong số 72 nước tham gia, Việt Nam xếp thứ 8 về Khoa học, thứ 22 về Toán và thứ 32 về Đọc hiểu, cao hơn nhiều nước phát triển như Mỹ, Australia.
“Theo khảo sát của chúng tôi, xếp hạng PISA tỷ lệ thuận với trình độ GDP của quốc gia đó, nhưng đối với trường hợp của Việt Nam thì không đúng”, vị giáo sư Mỹ nói.
"Điều gì đã làm nên điều khác biệt và diệu kỳ này của Việt Nam? Nói thật, chúng tôi cũng không hiểu chuyện gì đang xảy ra", GS Paul nói. "Liệu có sự tác động của đầu vào, sách học thêm, tham khảo... hay giáo viên dạy Toán ở Việt Nam giỏi hơn, chất lượng hơn các nước khác không?".
GS Paul Glewwe cũng cho biết khi so sánh Việt Nam với các nước, nghiên cứu của ông không chỉ lấy GDP mà còn tính cả các yếu tố khác như trình độ học vấn/giáo dục của cha mẹ, số tài sản trong nhà… và ở yếu tố nào Việt Nam cũng thấp hơn các nước khác. Điều này khiến ông càng cảm thấy khó hiểu hơn với kết quả PISA của Việt Nam.
Trao đổi với GS người Mỹ, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ - người chủ trì của phiên thảo luận sáng nay - cho rằng GS Paul đã có một nghiên cứu rất công phu và dành nhiều thời gian cho nó, tuy nhiên ông đã không hiểu hết những yếu tố đặc thù của Việt Nam.
Theo Bộ trưởng Nhạ, kết quả PISA của chúng ta đã khiến nhiều người nghi ngờ rằng tại sao nghèo mà lại giỏi đến thế. Tuy nhiên, ở đây không thể chỉ tính toán dựa trên chỉ số GDP bởi lẽ Việt Nam vốn rất đặc biệt.
“Đặc biệt ở chỗ, cha mẹ Việt có thể hy sinh tất cả, bán hết nhà đất, ruộng vườn để lo cho con cái học tập, du học”, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ khẳng định. "Đặc điểm đó ở các nước như Trung Quốc, Nhật Bản cũng có thể có nhưng ở các nước châu Âu chắc không có”.
