Hoang mang vì đang khỏe mạnh bỗng mắc viêm gan B

Uống thuốc và theo dõi điều trị căn bệnh viêm gan B 5 năm nay, anh Trần Văn Tài (32 tuổi, ngụ quận 5, TP.HCM) chia sẻ biết mình mắc bệnh rất đột ngột.

Là nhân viên văn phòng, anh Tài rất thích tham gia các hoạt động tình nguyện vào cuối tuần. Trong một lần hưởng ứng lời kêu gọi hiến máu của thành phố, anh đăng ký tham gia và bất ngờ khi nhận kết quả xét nghiệm máu bị nhiễm viêm gan B.

“Gia đình tôi không ai có tiền sử bị bệnh viêm gan B. Lâu lâu, tôi mới có cảm giác chán ăn, mệt mỏi nhưng chỉ nghĩ là công việc căng thẳng thôi. Đến giờ, tôi vẫn không rõ vì sao mình lại mắc bệnh”, anh nói.

Tương tự, có mẹ mất vì căn bệnh viêm gan B tiến triển thành ung thư gan, anh Nguyễn Thanh Hùng (37 tuổi) không ngờ căn bệnh cũng không buông tha anh.

Ba năm sau ngày mẹ mất, anh Hùng bỗng xuất hiện triệu chứng vàng da, vàng mắt, chán ăn, khó tiêu, mệt mỏi. Sau đó đến viện khám, anh được chẩn đoán mắc viêm gan B. Anh cho biết lúc nhỏ, anh chưa từng tiêm vaccine ngừa viêm gan B.

“Từ nhỏ đến lớn, tôi luôn khỏe mạnh, còn tham gia đội thi điền kinh ở trường học. Lúc bị bệnh, tôi sốc lắm và từng nghĩ sẽ không điều trị”, anh nhớ lại.

Hơn 7 năm điều trị viêm gan B, hiện anh Hùng đã có vợ và 2 con trai. Nhận thức được tầm quan trọng của vaccine trong việc phòng ngừa viêm gan B, anh đưa vợ đi tiêm khi bắt đầu yêu nhau.

“Khi con ra đời, tôi đều cho con tiêm vaccine đầy đủ. Dự định khi hai cháu lớn lên, tôi sẽ tiếp tục cho con tiêm nhắc để phòng bệnh”, anh Hùng nói.

BSCKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC, cho biết viêm gan B đang là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng tại Việt Nam. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh viêm gan B lưu hành cao ở khu vực châu Phi và châu Á Thái Bình Dương. WHO ước tính năm 2019 thế giới có hơn 290 triệu người mắc viêm gan B mạn tính, khoảng 1,5 triệu ca mắc mới và khoảng 820.000 ca tử vong mỗi năm do xơ gan và ung thư gan.

Trong đó, Việt Nam là nước thuộc khu vực lưu hành cao của virus viêm gan B. Theo thống kê của Bộ Y tế năm 2019, khoảng 7,8 triệu người Việt Nam bị viêm gan B mạn tính và 1 triệu người bị viêm gan C.

Mọi người cần chủ động tiêm ngừa sớm để phòng bệnh một cách hiệu quả nhất. Ảnh: Mộc Thảo.

Viêm gan đã trở thành nguyên nhân đứng thứ 3 gây tử vong ở Việt Nam với gánh nặng bệnh tật lớn. Khi bị nhiễm virus viêm gan, người bệnh có thể bị tiến triển thành viêm gan cấp và suy gan, xơ gan, ung thư gan. Bệnh thường diễn biến thầm lặng, có tới 90% người nhiễm không biết về tình trạng nhiễm virus của bản thân. Vì thế, thời điểm phát hiện ra thường đã ở giai đoạn muộn, điều trị khó khăn.

Bác sĩ Chính cho biết mọi lứa tuổi đều có thể nhiễm virus viêm gan B. Người nhiễm ở độ tuổi càng trẻ thì nguy cơ gây viêm gan mạn tính hoặc ung thư gan sau này càng cao. Đặc biệt, có tới 80-90% trẻ sinh ra bị nhiễm virus viêm gan B trong thời gian một năm đầu đời, 30-50% trẻ bị nhiễm virus viêm gan B trước 6 tuổi sẽ có nguy cơ mắc viêm gan mạn tính sau này.

Việc điều trị viêm gan cũng rất tốn kém. Ước tính, trung bình người nhiễm virus viêm gan B phải tiêu tốn khoảng 60-200 triệu đồng tiền thuốc mỗi năm và thời gian điều trị kéo dài từ một đến 2 năm.

Trẻ sơ sinh có nguy cơ lây nhiễm khi sinh 10-90% nếu mẹ bị nhiễm viêm gan B. Đây là đường lây nhiễm nguy hiểm nhất. Trẻ sơ sinh bị lây nhiễm virus viêm gan B từ mẹ sẽ có nguy cơ trở thành bệnh mạn tính là 90% và khoảng 25% trong số đó có nguy cơ bị ung thư gan, xơ gan.

Theo bác sĩ Chính, cách tốt nhất để phòng ngừa viêm gan B là tiêm vaccine. Nếu mẹ không bị viêm gan B, trẻ sinh ra cần tiêm một mũi vaccine trong vòng 24 giờ sau khi sinh. Nếu có mẹ bị nhiễm viêm gan B, ngoài một mũi vaccine ngừa viêm gan B như thông thường, trẻ cần được tiêm kháng thể (huyết thanh) ngay trong vòng 24 giờ đầu sau sinh để trung hòa kháng nguyên lây truyền từ mẹ qua.

Người lớn trước khi tiêm ngừa cần xét nghiệm máu xem cơ thể đã có kháng thể hay chưa, hoặc có đang nhiễm viêm gan B hay không. Hai xét nghiệm tối thiểu trước khi tiêm ngừa là HbsAg và AntiHBs. Nếu xét nghiệm máu chưa nhiễm virus (HBsAg âm tính) và chưa có kháng thể viêm gan B (AntiHBs âm tính), họ sẽ được khuyến cáo tiêm ngừa.

Vaccine phòng viêm gan B đã được ghi nhận an toàn và có hiệu quả cao, có thể có trường hợp phản ứng nhẹ sau khi tiêm như cảm giác đau, đỏ hoặc sưng nhẹ tại chỗ tiêm, gặp ở khoảng 15% người lớn, 5% trẻ em; sốt nhẹ gặp ở khoảng 1-6%. Những phản ứng khác như nổi ban, khó thở rất hiếm gặp, chiếm tỷ lệ khoảng 1/600.000 liều.

Hiện nay, Hệ thống tiêm chủng VNVC có đầy đủ vaccine, đặc biệt là những loại vaccine thường xuyên khan hiếm như 6 trong 1 phòng 6 bệnh, trong đó có viêm gan B như Infanrix Hexa (Bỉ), Hexaxim (Pháp), vaccine viêm gan B đơn giá hoặc vaccine phối hợp phòng viêm gan A+B cho người lớn và trẻ em.

Bên cạnh đó, VNVC đang tiêm vaccine lao miễn phí và cung cấp đầy đủ các loại vaccine phòng đa bệnh khác như MMR II (Mỹ), Priorix (Bỉ) phòng 3 bệnh sởi - quai bị - rubella trong một mũi tiêm, vaccine Tetraxim (Pháp) phòng 4 bệnh bạch gà - ho gà - uốn ván, vaccine cúm mùa, phế cầu khuẩn, thủy đậu, viêm màng não do não mô cầu BC, ACYW-135...