Sau thời gian phát hành khiêm tốn tại 2 rạp chiếu nhỏ ở Hà Nội và TP HCM, phim tài liệu Lửa Thiện Nhân của đạo diễn Đặng Hồng Giang vừa được 2 hệ thống rạp chiếu lớn là Platinum và BHD nhận phát hành trong toàn quốc từ ngày 2/11. Điều đó đồng nghĩa bộ phim Lửa Thiện Nhân (kể về số phận bất hạnh của đứa trẻ bị bỏ rơi từ khi mới lọt lòng bị thú dữ ăn mất một chân và bộ phận sinh dục cháu đã được một cặp vợ chồng cưu mang, được những mạnh thường quân trong và ngoài nước chung tay góp sức mang lại cho em cuộc sống đầy ắp tiếng cười) sẽ có thêm cơ hội đến với công chúng rộng rãi hơn.
Đạo diễn Đặng Hồng Giang nói: “Với tôi, đây là dấu ấn tương tác giữa nhà làm phim, nhà phát hành để đưa được những tác phẩm điện ảnh hay, tâm huyết đến với khán giả, mang những giá trị tích cực đến được với đời sống xã hội. Để rồi chính công chúng sẽ là người chấm điểm và tạo thêm cơ hội cho chúng tôi có niềm tin vững bước trên con đường sự nghiệp của mình”.
Tin vào những điều tốt đẹp
Trước khi thực hiện bộ phim tài liệu Lửa Thiện Nhân, đạo diễn Đặng Hồng Giang và ê-kíp của mình đã thực hiện một cuộc khảo sát nhỏ thăm dò phản ứng của công chúng về phim tài liệu. Trong số 400 người được hỏi, kết quả nhận được khiến anh bất ngờ đến suy sụp tinh thần - như lời anh nói. Có đến 76% ý kiến cho rằng họ không hào hứng với phim tài liệu vì trong suy nghĩ của họ lâu nay, phim tài liệu là nói về chiến tranh, ca ngợi một nhân vật lịch sử hay chân dung vị anh hùng nào đấy. Dù đã mường tượng phần nào khó khăn phải đối mặt nếu quyết tâm theo đuổi dòng phim độc lập nhưng anh có niềm tin vào câu chuyện quá đẹp, đầy nhân văn, ý nghĩa của bé Thiện Nhân. “Cuộc sống đã có quá nhiều điều bất an, lo lắng và nghi ngại. Tôi muốn góp phần làm lan tỏa câu chuyện đẹp ấy để xoa dịu bớt những căng thẳng của cuộc sống hiện tại” - đạo diễn sinh năm 1971 này đã nói về quyết tâm theo đuổi dự án phim Lửa Thiện Nhân của mình.
 |
| Đạo diễn Đặng Hồng Giang |
Sau 3 năm, bộ phim hoàn thành và chính thức ra mắt tại Liên hoan Phim độc lập New York 2014 với vị trí đáng tự hào, được chọn chiếu khai mạc liên hoan trong số 200 bộ phim gửi đến tham dự. Thành công này cho anh sự hào hứng để quên đi những nhọc nhằn, phiền muộn mà mình phải gánh từ khi bắt đầu khảo sát về suy nghĩ của khán giả đối với phim tài liệu đến khi bộ phim vượt ra ngoài ngưỡng dự toán kinh phí ban đầu, vượt qua cả số vốn ít ỏi của hãng phim độc lập Orential Pictures mà anh lập ra để sản xuất phim.
Niềm vui ấy ngắn chẳng tày gang. Khi anh muốn mang Lửa Thiện Nhân ra phát hành ở các hệ thống rạp chiếu phim lớn để được đông người xem, hầu hết chủ rạp đều từ chối dù anh nhận được rất nhiều lời động viên của đồng nghiệp là “phim hay lắm, bạn mang chiếu rạp đi”. Anh bảo: “Cũng dễ hiểu khi phim tài liệu xưa cũ vẫn ám ảnh khán giả khiến cho các nhà phát hành phim dè dặt. Trong khi đó, áp lực doanh thu lại là điều họ phải quan tâm hàng đầu”. May mà Lửa Thiện Nhân nhận được sự hỗ trợ của Viện Phim Việt Nam nên cuối cùng cũng được trình chiếu tại rạp Ngọc Khánh (Hà Nội) và Tân Sơn Nhất (TP HCM). “Vì rạp nhỏ nên lượng khách cũng ít lắm nhưng mình thấy vui vì những phản hồi tích cực của khán giả dành cho bộ phim. Nếu nhiều người nói với tôi rằng họ rớt nước mắt vì câu chuyện thì chính tôi lại rơi nước mắt vì những lời động viên ấy. Tôi không còn cô đơn trong sự chọn lựa của mình” - đạo diễn quê Hà Nam này nói.
Trách nhiệm với đời
Kế hoạch của Lửa Thiện Nhân ban đầu chỉ gói gọn trong thời lượng 20-30 phút và phát trên sóng truyền hình. Kinh phí của phim cũng không vượt ngoài tầm kiểm soát như đã xảy ra. Đến mức, đạo diễn Đặng Hồng Giang quyết định bán căn nhà đang ở của mình để lấy tiền làm phim. Nhưng anh bảo: “Đừng nhắc đến chuyện ấy và cũng đừng để ý đến nó. Tôi không muốn mọi người bị sao nhãng vì những điều ngoài phim. Điều tôi có được ở bộ phim còn nhiều hơn thế”. Với riêng bộ phim Lửa Thiện Nhân, anh tin rằng khi mỗi khán giả xem phim dù có thể chưa giúp được gì cho nhau nhưng ít nhất cũng sẽ mang đến cho nhau những ứng xử tử tế hơn, tốt đẹp hơn. “Trong thâm tâm, có lúc tôi nghĩ mình làm bộ phim này còn là trách nhiệm” - đạo diễn Đặng Hồng Giang nói.
Kinh nghiệm 10 năm làm báo trước khi chuyển sang làm phim, đạo diễn Đặng Hồng Giang bảo đời dạy anh nhiều thứ. Anh tự thấy bản thân mình phải có trách nhiệm với những điều anh học được ở đời. “Đến lúc này, tôi vẫn là người làm báo. Tôi có trách nhiệm thông tin, lan truyền những điều tốt đẹp mắt thấy tai nghe đến công chúng. Trước đây, tôi làm sứ mệnh ấy bằng ngòi bút và bây giờ tôi chuyển tải bằng phim”.
Tất nhiên, để làm tốt nghề này, những người như anh phải bóc ngắn cắn dài. Anh cho biết anh và ê-kíp của mình vẫn hùng hục làm phim thương mại, kiếm doanh thu để tồn tại. Nhưng khi không nghĩ đến kiếm sống, anh lại đau đáu với những câu chuyện ý nghĩa đủ để hình thành một tác phẩm điện ảnh đủ chất, đủ lượng và đủ độ xúc cảm trong lòng người xem. Với anh, đó không chỉ là công việc mà là trách nhiệm của người từng cầm bút và đang cầm máy.
Đạo diễn Đặng Hồng Giang nghĩ rằng hiệu ứng mà bộ phim tài liệu Lửa Thiện Nhân có được sẽ là cầu nối để các đồng nghiệp yêu thích và đang làm thể loại phim tài liệu cùng các nhà phát hành phim tiếp cận nhau dễ dàng, cởi mở với nhau hơn. Phim độc lập đã có thị phần riêng trên thế giới nhưng ở Việt Nam thì chưa nhưng điều đó không có nghĩa mọi người thôi hy vọng, nhất là khi thời gian gần đây, nhiều bộ phim độc lập đã in đậm dấu ấn trong lòng khán giả điện ảnh. Cả Chuyến đi của chị Phụng lẫn Lửa Thiện Nhân đều chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc cùng thông điệp đầy ắp yêu thương khi đến với người xem. Đó là điều mà đạo diễn Đặng Hồng Giang tin rằng một ngày gần đây, phim tài liệu sẽ có vị trí quan trọng trong lòng công chúng.
