Nhiều người bệnh thường bỏ qua các dấu hiệu cảnh báo dẫn đến lỡ "thời gian vàng" cấp cứu đột quỵ. Ảnh: NRK. |
Ông Đ.V.N. (71 tuổi) được đưa đến khoa Tâm thần kinh - Cơ xương khớp, Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí (Quảng Ninh), trong trạng thái liệt hoàn toàn nửa người trái, miệng méo giờ thứ 7 của bệnh.
Trước đó, bệnh nhân đã xuất hiện triệu chứng tương tự và cũng được đưa vào viện. Sau khoảng 60 phút, tình trạng người bệnh ổn định hơn. Gia đình xin cho bệnh nhân xuất viện nghĩ tình trạng không đáng lo ngại.
Sau khi về nhà khoảng 4 giờ, người bệnh dần yếu chân tay, méo miệng và tình trạng ngày càng nặng hơn. Lúc này, gia đình mới đưa người bệnh quay trở lại bệnh viện.
Qua thăm khám, bệnh nhân được chẩn đoán nhồi máu não, tuy nhiên đã qua “thời gian vàng” can thiệp tái thông mạch máu. Tổn thương não của người bệnh đã để lại di chứng liệt hoàn toàn nửa người trái, miệng méo ăn uống khó khăn, nói khó.
Đột quỵ nhẹ (hay cơn thiếu máu não thoáng qua) là tình trạng dừng cung cấp máu lên não trong một thời gian ngắn mà không làm tổn thương não hay gây chết mô não.
Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ, khoảng 50% bệnh nhân sẽ bị đột quỵ sau 2 ngày trải qua đột quỵ nhẹ. Về lâu dài, đột quỵ nhẹ có thể làm giảm tuổi thọ của người bệnh.
PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng, Trưởng khoa Bệnh lý mạch máu não, Bệnh viện Nhân dân 115 (TP.HCM), ví von những cơn thiếu máu não thoáng qua cũng tự như sấm chớp báo hiệu mưa, có thể dẫn đến đột quỵ ngay sau đó.
Khoảng 90% ca đột quỵ sẽ có các biểu hiện không rõ rệt như yếu nửa người, mất căn bằng cơ thể, nói khó, yếu tay, chân… Các triệu chứng trên tự hết sau vài phút đến vài giờ (dưới 24 giờ).
Biểu hiện của đột quỵ nhẹ thường dễ nhầm lẫn với các bệnh khác, đặc biệt là trúng gió. Vì lẽ đó, nhiều bệnh nhân thường phớt lờ, để lỡ thời gian vàng cấp cứu (3,5-4 giờ đầu).
Khi đã có các triệu chứng gợi ý đột quỵ kể trên, người bệnh nên đến bệnh viện ngay lập tức. Việc phòng ngừa sớm sẽ tránh được biến chứng, giảm tỷ lệ tử vong.
Bên cạnh đó, người trẻ vẫn có thể phòng ngừa nguy cơ đột quỵ thông qua việc xây dựng lối sống khoa học, lành mạnh. Mọi người nên duy trì việc luyện tập thể dục thể thao, hạn chế hút thuốc lá, rượu bia để giữ sức khỏe ổn định.
Người dân cũng cần ghi nhớ nguyên tắc "FAST" - nhận biết những dấu hiệu đột quỵ để kịp thời đưa người bệnh cấp cứu kịp thời.
- F (Face - Mặt): Khuôn mặt lệch, tê hoặc yếu một bên.
- A (Arms - Tay): Yếu hoặc không nâng được một bên tay.
- S (Speech - Lời nói): Nói khó, nói lắp hoặc không hiểu lời nói.
- T (Time - Thời gian): Cấp cứu ngay lập tức, vì thời gian vàng trong 6 giờ đầu quyết định hiệu quả điều trị.