Mắc bẫy thần dược chữa cận thị cho con, phụ huynh 'ném tiền qua sông'

Tỷ lệ cận thị ở trẻ em Trung Quốc lên tới 51,9% vào năm 2022. Ảnh: Sixth Tone.

Cách đây hai năm, khi phát hiện con mình có dấu hiệu cận thị, chị Li Yun (ở tỉnh Hà Bắc Trung Quốc) đã rất lo lắng.

Mong muốn bảo vệ đôi mắt cho con, chị Li đã tìm đến các phòng khám mắt tư nhân thay vì bệnh viện. Tại đây, các "chuyên gia" đã kê một loạt các liệu trình trị giá hơn 30.000 nhân dân tệ (hơn 107 triệu đồng) với cam kết cải thiện thị lực cho con chị Li.

Thế nhưng, sau một thời gian thực hiện các liệu trình này, thị lực của con chị Li không những không được cải thiện mà còn trở nên tồi tệ hơn. Người mẹ cảm thấy mình đã bị lừa.

Thị trường "thần dược" nhộn nhịp

Thực tế, chị Li không phải phụ huynh duy nhất ở Trung Quốc chi một khoản tiền lớn cho các sản phẩm chăm sóc mắt không rõ chất lượng. Khi ngày càng nhiều trẻ em nước này mắc các vấn đề về mắt, những "thần dược" chữa cận thị đang trở thành vấn đề đáng lo ngại.

Theo số liệu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc, tỷ lệ cận thị ở trẻ em nước này lên tới 51,9% vào năm 2022 và thậm chí chiếm tới 81,2% học sinh trung học. Điều này đã tạo ra một thị trường béo bở cho các sản phẩm, dịch vụ điều trị cận thị.

Một phóng sự điều tra gần đây của báo Legal Daily đã tiết lộ hàng loạt "thần dược" và "thiết bị thần kỳ" được bày bán trên thị trường Trung Quốc với cam kết chữa khỏi cận thị cho trẻ em.

Chúng bao gồm nước nhỏ mắt, thực phẩm chức năng, "kính rèn luyện thị lực AI". Một số sản phẩm có giá lên đến hàng nghìn nhân dân tệ.

Thực tế đáng lo ngại là nhiều cơ sở chăm sóc mắt đang lợi dụng điều này. Trong vai khách hàng đến một phòng khám ở Bắc Kinh, phóng viên của Legal Daily được hứa hẹn trong vòng 3 tháng, họ có thể bỏ kính thuốc hoàn toàn nếu thực hiện liệu trình bao gồm tra thuốc mỡ thảo dược, dùng thực phẩm chức năng và máy xung điện từ.

Bên cạnh các sản phẩm "thần dược" bôi ngoài, thị trường "chữa cận thị" còn xuất hiện những thiết bị công nghệ cao được quảng cáo với tính năng kỳ diệu.

Một cửa hàng trực tuyến quảng cáo rầm rộ "kính rèn luyện thị lực AI". Sản phẩm này có thể tạo ra các chế độ luyện tập cá nhân hóa cho trẻ em dựa trên độ tuổi và mức độ cận thị của chúng. Cửa hàng này không tuyên bố chữa khỏi cận thị, nhưng hứa hẹn sản phẩm có thể cải thiện thị lực.

Tình trạng trẻ em bị cận thị đang trở thành vấn đề đáng lo ngại tại Trung Quốc. Ảnh: China Daily.

Trên nền tảng mua sắm trực tuyến Xiaohongshu, nhiều nhà cung cấp khác cũng đang quảng cáo "kính AI" với những lời cam kết có cánh. Một cửa hàng hứa hẹn chỉ cần sử dụng sản phẩm này 20 phút/ngày, khách hàng sẽ đọc thêm được 1-3 dòng trên bảng đo thị lực tiêu chuẩn.

"Sản phẩm phù hợp với những người bị cận thị, loạn thị, lão thị và viễn thị, mang lại hiệu quả điều chỉnh thị lực đáng kể. Tác dụng thật tuyệt vời!", trích mô tả sản phẩm.

Thị trường chợ đen cũng đã phát triển đối với các loại thuốc như Atropine - được sử dụng để làm chậm tiến trình cận thị ở trẻ em và chỉ được bán theo đơn của bác sĩ. Tác dụng phụ của thuốc có thể bao gồm mờ mắt và dị ứng.

Cơ quan quản lý vào cuộc

Các chuyên gia cảnh báo các phương pháp điều trị trên không những không hiệu quả mà còn có thể làm trầm trọng thêm tình trạng cận thị của trẻ nếu được sử dụng thay thế cho kính thuốc.

Thực tế, cận thị có liên quan mật thiết đến những thay đổi về thể chất của trục nhãn cầu và rất khó điều trị dứt điểm. Do đó, bất kỳ sản phẩm nào khẳng định chữa khỏi cận thị đều đang quảng cáo sai sự thật.

Theo Sixth Tone, các cơ quan chức năng Trung Quốc đang nỗ lực ngăn chặn vấn đề trên. Vào tháng 4, Cục Quản lý thị trường Nhà nước Trung Quốc đã công bố chiến dịch ngăn chặn các sản phẩm chữa cận thị có dấu hiệu lừa đảo. Chiến dịch này đặc biệt chú ý đến các quảng cáo sử dụng các thuật ngữ như "phục hồi" và "chữa khỏi cận thị".

Ông Wu Xinhui, một luật sư ở Thượng Hải, nói với truyền thông trong nước rằng người tiêu dùng có thể tự bảo vệ mình bằng cách yêu cầu các cơ sở chăm sóc mắt cung cấp đầy đủ giấy tờ của các sản phẩm và dịch vụ.

Ông Wu cũng nhấn mạnh rằng các cơ quan quản lý cần tăng cường giám sát thị trường và kiên quyết xử lý quảng cáo sai sự thật. Trong khi đó, các cơ quan y tế có trách nhiệm loại bỏ các hoạt động y tế không phép và các thiết bị cải thiện thị lực kém chất lượng.