Được mệnh danh là một trong những vở kịch u buồn nhất của William Shakespeare, Macbeth cũng chính là tác phẩm được chuyển thể thành phim điện ảnh nhiều nhất của đại văn hào người Anh.
Liệu một tác phẩm đã hơn 400 năm tuổi, được đưa vào sách giáo khoa tại nhiều quốc gia và chuyển thể thành phim tới 11 lần, còn có thể đem lại sự mới mẻ, hứng thú cho khán giả? Đó hẳn là băn khoăn của nhiều người khi biết tin đạo diễn Justin Kurzel người Australia sẽ đưa bi kịch Macbeth lên màn ảnh rộng lần thứ 12.
 |
| Macbeth của Justin Kurzel trung thành với nguyên tác tới mức ông quyết định sử dụng lời thoại y như nguyên tác của đại văn hào William Shakespeare. |
Những người yêu thích các vở kịch của Shakespeare hẳn sẽ hài lòng với Macbeth phiên bản 2015 khi Justin Kurzel giữ gần như nguyên vẹn cốt truyện, lời thoại và chi tiết bi tráng của nguyên tác. Vẫn còn đó câu chuyện về sự sa ngã của Macbeth (Michael Fassbender) - vị chỉ huy dũng cảm trên chiến trường nhưng lại không thể thoát khỏi cám dỗ của lòng tham, của sự kiêu hãnh, của những lời khiêu khích đến từ Phu nhân Macbeth (Marion Cotillard), để rồi rơi vào vòng xoáy không lối thoát của tội ác và sự trừng phạt.
Vẫn còn đó là sự đối lập thiện-ác, giữa một bên là tội ác, mưu mô của vợ chồng Macbeth mù mắt bởi quyền lực và những lời tiên tri ma mị của Ba mụ Phù thuỷ, với bên kia là sự chính trực, không khoan nhượng trước cái ác của cha con Banquo (Paddy Cosidine) và gia đình Macduff (Sean Harris). Trung thành với chất sử thi của Shakespeare, Macbeth của Kurzel thực sự làm toát lên được chất bi thương của nội dung nguyên tác, cũng như sự hùng tráng của con người và khí phách Scotland.
 |
| Người ta có thể không thích lời thoại văn hoa, thậm xưng của Macbeth. Nhưng ẩn sâu trong đó là tâm tư và số phận của mỗi nhân vật. |
Tuy nhiên, với những ai mới lần đầu tiếp xúc với Macbeth, chưa từng đọc hoặc theo dõi vở kịch gốc, thì lời thoại đẹp, đậm chất thơ, nhưng thường rất dài, văn hoa và có chút gì đó thậm xưng theo đúng chất kịch nói, có lẽ sẽ khiến họ khó lòng cảm nhận được hết số phận và suy nghĩ của nhân vật. Với đối tượng khán giả ấy, đạo diễn Justin Kurzel và quay phim Adam Arkapaw lại dành cho họ một món quà đáng giá và dễ dàng cảm thụ khác: phần hình ảnh tuyệt đẹp, vừa truyền cảm, vừa hùng tráng.
Từng nổi danh qua những tác phẩm có phần hình ảnh và tông màu hết sức khác biệt, như Animal Kingdom (2010) hay True Detective mùa đầu tiên (2014), nhưng Adam Arkapaw thực sự đạt đến tầm cao mới nhờ Macbeth. Chất kịch đậm đặc của bộ phim được thể hiện rất rõ qua các cảnh quay tĩnh, sử dụng ánh sáng tự nhiên. Việc thay đổi khung hình nhịp nhàng, từ những thước phim thoáng, rộng, lấy bối cảnh thiên nhiên choáng ngợp, đẹp đẽ của Scotland sang hàng loạt bối cảnh tăm tối, chỉ có những bóng hình mờ ảo được tạo nên bởi ánh lửa, ánh nến, có thể giúp khán giả nắm bắt được mạch cảm xúc của phim.
 |
| Ở Macbeth, chính màu sắc cũng đóng vai trò như một người kể chuyện. |
Mỗi khung hình của Macbeth là một bức tranh tuyệt đẹp, với tông màu đơn sắc được đẩy lên tới mức bão hoà, nhằm làm nổi bật không khí của cảnh quay và suy nghĩ, tâm thế của nhân vật. Gam màu đen là những mưu mô, toan tính, gam màu đỏ là bạo lực, chết chóc, gam màu nâu lạnh là bi kịch, tuyệt vọng... Macbeth thực sự là một bản giao hưởng tuyệt vời của màu sắc và câu chuyện phần nào được kể ra thông qua đó, chứ không chỉ đơn thuần là lời thoại.
Macbeth không có quá nhiều cảnh chiến trận, nhưng chúng được thực hiện xuất sắc, có thể khiến người xem nhớ đến bom tấn 300 (2007) của Zack Snyder bởi hiệu ứng slow-motion. Tuy nhiên, nếu 300 đôi khi bị chê vì chỉ chú trọng vào cách thể hiện thay vì nội dung, ý nghĩa của hình ảnh bạo lực, thì Macbeth không mắc phải điều đó.
Mỗi cú bấm máy của Macbeth đều mang nặng cảm xúc, tâm tư của các nhân vật với bi kịch riêng. Nhưng liệu có bi kịch nào lớn hơn bi kịch của những người phải cầm chặt vũ khí để giành giật lấy mạng sống của nhau trong chiến trận, nơi tình người và lòng thương không tồn tại?
 |
| Một hình ảnh biểu tượng của nhân vật Macbeth và cho thấy sức sống của nguyên tác qua hơn bốn thế kỷ. |
Hình ảnh một Macbeth thủ lĩnh, sống sót đứng hiên ngang nhưng cô độc giữa sa trường, với đằng sau là bóng ma của đồng đội khiến người ta thực sự ám ảnh. Trên nền nhạc lúc dồn dập theo nhịp tấn công, lúc trầm buồn khi lướt qua đám xác vô hồn của trẻ con và lính tráng, chất bi kịch và sử thi của Macbeth cứ thế tự nhiên hiện lên, cho thấy sự bất tử của nguyên tác qua hơn bốn thế kỷ.
Dĩ nhiên, một chuyển thể điện ảnh của Macbeth không thể hay nếu như không có một Macbeth và một Phu nhân Macbeth xuất sắc. Michael Fassbender dường như sinh ra để vào vai Macbeth. Sở hữu vóc dáng cao lớn, cái thần trong ánh mắt, giọng nói và cử chỉ giúp anh dễ dàng thể hiện hình ảnh Macbeth thủ lĩnh, can trường nơi chiến trận. Nhưng ẩn sau sự mạnh mẽ ấy, tài tử mang hai dòng máu Đức - Ireland còn khiến người xem cảm nhận được một tâm hồn kiêu hãnh nhưng dễ bị tổn thương, điểm yếu đã đẩy nhân vật xuống vực thẳm.
Xuất sắc không kém Michael Fassbender là Marion Cotillard đang ở độ chín của cả nhan sắc lẫn sự nghiệp. Vẻ đẹp bí ẩn của minh tinh nước Pháp rất thích hợp cho vai Phu nhân Macbeth, người nhóm ngọn lửa tham lam trong lòng chồng mình bằng “bó củi” của sự quyến rũ và những lời thủ thỉ sắc nhọn. Nhưng tài năng thậm chí còn lấn át vẻ đẹp, giúp Marion Cotillard thể hiện xuất sắc cái cách mà lòng tham đã hủy hoại con người Phu nhân Macbeth, đẩy bà tới chỗ điên loạn.
Ngoài ra, trong Macbeth còn có một diễn viên không thoại: thiên nhiên Scotland. Nếu như The Lord of the Rings từng đưa vẻ đẹp hùng vĩ của New Zealand tới gần hơn với thế giới, thì Macbeth cũng thành công trong việc quảng bá thiên nhiên bao la, bí ẩn của Scotland. Theo dõi bộ phim, khán giả nhận ra rằng xứ sở ấy không chỉ có những bi kịch như Macbeth, mà còn có nhiều cao nguyên rộng lớn, rặng núi trùng điệp tuyết phủ, mặt hồ trơ trội giữa cảnh quan hùng vĩ...
 |
| Tạo hình của Michael Fassbender trong Assassin's Creed (2016), bộ phim tiếp theo của đạo diễn Justin Kurzel. |
Một tác phẩm điện ảnh được giới game thủ chờ đợi trong năm 2016 là Assassin’s Creed, dựa trên loạt trò chơi điện tử ăn khách cùng tên của hãng Ubisoft. Với trên 70 triệu bản tiêu thụ từ năm 2007, đây là một trong những thương hiệu game thành công nhất mọi thời đại, nên phiên bản điện ảnh của nó được rất nhiều người mong chờ.
Tại sao lại nhắc đến Assassin’s Creed? Bởi chính Michael Fassbender, chính Marion Cotillard, chính Justin Kurzel sẽ là những con người đứng sau dự án ấy. Macbeth hẳn là bước đà hoàn hảo cho bom tấn ấy, và chúng ta tò mò muốn biết từ một tác phẩm mang đậm tính nghệ thuật, bộ ba ấy sẽ lèo lái ra sao với một dự án bom tấn, mang thiên hướng giải trí.
Nhưng nếu họ chẳng may có thất bại, khán giả cũng may mắn bởi đã có Macbeth. Những tác phẩm đẹp cả về nội dung lẫn hình thức như Macbeth không thực sự nhiều, và chúng xứng đáng để người ta theo dõi và suy ngẫm.
Zing.vn đánh giá: 4,5/5
 |
| Macbeth (Macbeth: Quyền lực chết) khởi chiếu trên toàn quốc từ 13/11. |
