 |
Nhiều công ty và quốc gia đang thử nghiệm mô hình làm việc 4 ngày/tuần.
Từ ngày 6/6, 70 công ty với hơn 3.000 người lao động ở Anh bắt đầu tham gia chương trình thí điểm đi làm 4 ngày/tuần lớn nhất từ trước đến nay. Theo mô hình 100:80:100, nhân viên sẽ nhận được 100% lương, làm việc 80% thời gian và cam kết đạt 100% năng suất.
Các cuộc thử nghiệm tương tự cũng bắt đầu tại Nhật Bản, Indonesia, New Zealand, Mỹ và Canada…
Theo Wired, phần lớn nghiên cứu chỉ ra người lao động ủng hộ cách thức làm việc này. Tuy nhiên, ở góc độ sức khỏe, nhiều chuyên gia cho rằng cần sự cân nhắc và tính toán hợp lý.
Nhiều người ủng hộ
Giảm ô nhiễm
Theo Independent, mô hình làm việc 4 ngày/tuần giúp làm giảm tác động của ô nhiễm môi trường đối sức khỏe con người.
Năm 2019, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho rằng ô nhiễm không khí có liên quan đến 30% ca tử vong do ung thư phổi, đột quỵ não cũng như các bệnh lý về tim mạch của con người.
Trong đó, hoạt động sản xuất và vận hành nền kinh tế là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp tới không khí, môi trường.
Nếu cắt giảm giờ làm cho người lao động, các công ty đồng nghĩa giảm tải thời gian vận hành máy móc, hạn chế tiêu thụ điện, nước và tài nguyên.
Ngoài ra, dấu chân carbon (lượng khí nhà kính, chủ yếu là cacbon dioxide, thải vào khí quyển bởi hoạt động cụ thể của con người) cũng có thể được giảm bớt với việc đi lại ít hơn và không gian văn phòng thu nhỏ.
Cải thiện tinh thần người lao động
Cũng theo Independent, mô hình làm việc ngắn ngày, trong khi vẫn đảm bảo thu nhập, sẽ giúp cải thiện đời sống đáng kể cho người lao động. Điều này cho phép họ dành nhiều thời gian hơn cho gia đình, bạn bè, chăm sóc con cái và những sở thích cá nhân.
Năm 2019, Trường Kinh doanh Henley tại Đại học Reading khảo sát hơn 500 lãnh đạo doanh nghiệp và hơn 2.000 nhân viên ở Anh nhằm hiểu rõ hơn về tác động của tuần làm việc 4 ngày đối với lực lượng lao động.
Theo đó, 2/3 doanh nghiệp báo cáo sự cải thiện về năng suất của người lao động, trong khi 78% cho biết nhân viên hạnh phúc hơn, ít căng thẳng hơn (70%), ít ngày nghỉ ốm hơn (62%) và tuần làm việc 4 ngày giúp họ thu hút cũng như giữ chân người lao động (63%).
Gần một nửa (40%) nhân viên cho biết họ sử dụng thêm ngày nghỉ để phát triển các kỹ năng chuyên môn, trong khi 1/4 (25%) dành thời gian để làm tình nguyện.
 |
| Mô hình làm việc 4 ngày/tuần nhận nhiều bàn luận trái chiều. Ảnh minh họa: Mikhail Nilov/Pexels. |
Vẫn còn nghi ngại
Mặc dù nhận được sự ủng hộ rộng rãi, mô hình làm việc 4 ngày/tuần vẫn nhận nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều chuyên gia cho rằng cách làm việc này có thể gây tác động không tốt tới sức khỏe người lao động.
Áp lực cho thể chất
Theo CNN, việc rút ngắn thời gian làm việc đồng nghĩa với việc người lao động phải hoàn thành khối lượng công việc tương đương, nhưng trong thời gian ngắn hơn.
Họ có thể phải làm việc đến 10 giờ/ngày trong 4 ngày việc nhằm đảm bảo hiệu suất, làm gia tăng nguy cơ mệt mỏi, kiệt sức.
Một nghiên cứu của tiến sĩ, bác sĩ Xiaoxi Yao (bệnh viện Mayo Clinic, bang Minnesota, Mỹ) cho thấy nếu làm việc hơn 10 giờ/ngày, con người tăng nguy cơ tai nạn lao động đến 37%. Ngoài ra, tỷ lệ này còn lên đến hơn 61% đối với những người cố sức làm thêm giờ.
Căng thẳng tinh thần
Giáo sư Allard Dembe, Đại học Bang Ohio (Mỹ), cho rằng mô hình "nén" khối lượng công việc vào 4 ngày còn gây hại tới sức khỏe tinh thần, bên cạnh một số tác động về thể chất.
Theo đó, làm việc lâu hơn mỗi ngày, người lao động đồng nghĩa bị "ăn bớt" thời gian dành cho gia đình, con cái. Thay vì về nhà lúc 17h-18h, họ phải ở công ty muộn hơn, không còn thì giờ đưa đón hoặc tương tác cùng con trẻ.
Khi áp lực làm việc dài hơi cùng sự thay đổi lối sống cùng xuất hiện, con người dễ dàng gặp phải áp lực và suy kiệt tinh thần.
"Viễn cảnh về mô hình làm việc 4 ngày/tuần làm tôi sợ hãi. Thay vào đó, tại sao chúng ta không cho phép nghỉ thứ 6 luân phiên hoặc kết thúc tuần làm việc vào trưa thứ 6?", giáo sư Dembe nói trên CNN.
