Nghịch cảnh trớ trêu
Trong chuyến công tác tại Hải Dương, chúng tôi tình cờ bắt gặp hình ảnh người phụ nữ khắc khổ, già nua với mái tóc rối bời đang ngồi phệt trên nền đất ăn cơm nắm ngay bên ngoài trụ sở công an thành phố Hải Dương. Một chủ quán nước được cho hay: “Bà ấy ở đây lâu rồi, nghe đâu đi kêu oan cho con trai bị tâm thần, không kiểm soát được hành vi nên đánh người rồi bị công an giam giữ”.
Bà là Lại Thị Nê, năm nay đã gần bước sang tuổi “thất thập cổ lai hy”. Một thời gian dài, bà Nê “bám trụ” tại công an thành phố Hải Dương những mong chứng minh được về người con trai đang bị bệnh tâm thần.
 |
| Bà Nê kể lại hoàn cảnh của mình. |
Bà Nê kể rằng, bà sinh ra trong một gia đình thuần nông, những năm tháng chiến tranh, bà Nê làm kế toán cho đội sản xuất của xã, tại đây, bà đã gặp và kết duyên cùng ông Nguyễn Đức Văn vào năm 1971. Lần lượt 4 người con của bà ra đời. Cuộc sống bình yên lặng lẽ trôi đi hơn 30 năm thì tai họa bắt đầu ập đến.
Vì muốn giúp gia đình vượt qua hoàn cảnh khó khăn, người con trai cả của bà tên Nguyễn Đức Minh (SN 1972) đã rời quê hương đi xuất khẩu lao động ở Malaysia. Do khủng hoảng kinh tế, sau một thời gian làm việc tại đây, anh phải trở về quê nhà với một món nợ chưa kịp trả hết.
Năm 2005, anh Minh tử vong do tai nạn giao thông. Người con trai út của bà sinh năm 1983, sau khi vào miền Nam lập nghiệp, bị bạn bè lôi kéo nên sa ngã vào con đường nghiện ngập và bị nhiễm HIV giai đoạn cuối.
Chừng ấy đau khổ vẫn chưa thấm vào đâu khi người con trai thứ hai là Nguyễn Đức Nhương (SN 1979) rơi vào hoàn cảnh hết sức éo le. Bà Nê rưng rưng nước mắt kể lại, đến tuổi trưởng thành, không cam chịu cảnh nghèo khó ở quê nhà và cũng muốn giúp gia đình vượt qua khó khăn, anh Nhương đã rời xa quê hương vào Đắk Lắk lập nghiệp.
Tuy nhiên, trong một lần đi làm về, anh Nhương cũng bị tai nạn giao thông và được người dân đưa vào bệnh viện cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. Ban đầu, các bác sĩ nhận định, anh Nhương khó có thể vượt qua và khuyên gia đình chuẩn bị sẵn tinh thần để lo hậu sự. Nhờ sự tận tình của các y bác sĩ, anh Nhương dần dần hồi tỉnh và vượt qua được cơn nguy kịch. Còn nước còn tát, gia đình bà đã phải bán toàn bộ những vật dụng có giá trị trong nhà để lấy tiền chạy chữa cho con với hy vọng anh Nhương có thể bình phục hoàn toàn. Tuy nhiên, qua quá trình điều trị, các bác sĩ chẩn đoán, anh Nhương bị vỡ hộp sọ, liệt não phải dẫn đến liệt nửa người bên trái.
Do hoàn cảnh khó khăn, gia đình bà buộc phải đưa anh Nhương về quê để thuận tiện hơn trong việc chăm sóc và chữa trị. Tuy nhiên, lúc này anh Nhương bắt đầu có những biểu hiện của người mắc bệnh tâm thần như sùi bọt mép, kêu đau đầu, la hét, chạy lung tung…
Sau khi thăm khám và kiểm tra bằng máy móc hiện đại, các bác sĩ ở Bệnh viện Tâm thần tỉnh Thanh Hoá kết luận anh Nhương bị động kinh, rối loạn tâm thần, liệt nửa người trái, không lao động được, không tự phục vụ được và phải ở lại bệnh viện điều trị.
Sau một thời gian dài điều trị tại bệnh viện rất tốn kém, do hoàn cảnh khó khăn, không còn khả năng chữa trị cho con, gia đình buộc phải viết đơn xin được điều trị ngoại trú. Bệnh viện Tâm thần tỉnh Thanh Hoá đã cấp cho anh Nhương một quyển số “Điều trị ngoại trú tâm thần” để kê đơn và cho gia đình lấy thuốc tiếp tục điều trị cho anh Nhương. Các bác sĩ căn dặn, tránh kích động và ức chế để đề phòng anh Nhương lên cơn điên, không kiểm soát được hành động.
Bi kịch của người tâm thần đi bán tăm dạo
Sau khi về nhà điều trị, uống thuốc theo phác đồ và hướng dẫn của Bệnh viện Tâm thần tỉnh Thanh Hoá, căn bệnh của anh Nhương có phần thuyên giảm. Đầu năm 2012, anh Nhương xin phép bố mẹ cho về Hải Dương bán tăm để tự lo cho bản thân và phụ giúp gia đình trong lúc khó khăn. Tưởng chừng giảm bớt được một phần gánh nặng, khi người con trai mắc bệnh hiểm nghèo này của bà Nê có thể ngày ngày đi bán tăm và ăn xin để tự chăm lo cho bản thân thì một lần nữa tai hoạ lại ập tới.
 |
| Sổ điều trị ngoại trú tâm thần của anh Nhương. |
“Con tôi bị tàn tật, tâm thần, động kinh, liệt một tay, một chân thì đi tập tễnh. Hằng ngày vừa đi bán tăm, vừa đi ăn xin để kiểm sống qua ngày ở TP Hải Dương thì gặp anh Viên Đình Tuấn, cùng quê Thanh Hoá, là người đi hát rong và bán tăm. Anh Tuấn doạ nạt, đánh con tôi và bắt con tôi nộp một ngày 5.000 đồng cho anh ấy. Lúc đầu con tôi làm theo yêu cầu của anh Tuấn, nhưng sau đó, con tôi không nộp tiền nữa thì bị anh Tuấn doạ nạt và đánh”, bà Nê giãi bày.
Theo bà Nê, sáng ngày 9/6/2012, anh Nhương đang đi bán tăm như thường ngày thì gặp anh Tuấn. Anh Tuấn tiếp tục bắt nộp tiền nhưng anh Nhương không chịu. Anh Tuấn quay ra gây sự rồi bắt đầu đánh Nhương. Nhiều người chứng kiến cảnh một người to khoẻ đánh người tàn tật nên đã vào căn ngăn nhưng anh Tuấn vẫn không chịu dừng tay.
 |
| Giấy xác nhận bệnh tâm thần của anh Nhương. |
“Do con tôi bị bệnh tâm thần lại bị kích động mạnh nên đã vơ lấy con dao gọt hoa quả ở gần đó đâm vào bụng anh Tuấn gây thương tích. Khoảng bốn ngày sau, CATP Hải Dương bắt con tôi về trụ sở để lấy lời khai”.
Số tiền bên bị hại yêu cầu khoảng 14 triệu đồng, nhưng do không có tiền để bồi thường cho anh Tuấn nên CQCSĐT CATP Hải Dương đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam Nguyễn Đức Nhương.
Mặc dù bà Nê sau đó đã mang đầy đủ giấy tờ chứng thực anh Nhương bị bệnh tâm thần nhưng phía công an vẫn không xem xét mà vẫn bắt giam.
Chỉ nhược điểm về thể chất?
Ông Vũ Hồng Khanh, Đội trưởng Đội điều tra tổng hợp, công an thành phố Hải Dương cho hay: “Sau khi nhận được đơn trình báo về vụ cố ý gây thương tích trên địa bàn, lực lượng công an thành phố Hải Dương đã tiến hành xác minh, lấy lời khai của nhân chứng cũng như những người liên quan đồng thời triệu tập nghi can Nguyễn Đức Nhương để điều tra, làm rõ. Qua quá trình điều tra, xét thấy có dấu hiệu hình sự nên CQCSĐT CATP Hải Dương đã tiến hành khởi tố vụ án, khởi tố bị can đồng thời áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú. Sau nhiều lần triệu tập bị can lên trụ sở CATP Hải Dương để hỏi cung và hoàn thiện hồ sơ để xử lý theo quy định của pháp luật nhưng bị can Nhương không chấp hành mà còn bỏ đi đâu không rõ nên CATP Hải Dương đã ra quyết định truy nã đối với bị can này sau đó bắt được ở tỉnh Hưng Yên rồi áp dụng biện pháp bắt tạm giam”.
Theo lời vị Đội trưởng Đội điều tra tổng hợp, CATP Hải Dương, sau khi gia đình bị can cung cấp hồ sơ liên quan đến việc điều trị bệnh động kinh, rối loạn tâm thần, CQCSĐT CATP Hải Dương đã đưa bị can đi trưng cầu giám định tâm thần kinh và xác định bị can Nhương không phải bị tâm thần mà chỉ bị nhược điểm về thể chất. Tuy nhiên, phía cơ quan điều tra chưa cung cấp văn bản cụ thể chứng minh cho việc giám định.
