Tại hội thảo chuyên đề “Chiến lược mới về xét nghiệm HIV hướng tới mục tiêu 90:90:90” được tổ chức trong khuôn khổ Hội nghị khoa học Quốc gia phòng, chống HIV/AIDS lần thứ VI mới đây Chính phủ Việt Nam cam kết sẽ đạt được mục tiêu toàn cầu 90:90:90, tiến tới kết thúc dịch AIDS.
Với mục tiêu này, đến năm 2020, 90% số người nhiễm HIV sẽ biết được tình trạng nhiễm HIV của mình; 90% số người đã chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị thuốc ARV liên tục và 90% số người được điều trị ARV kiểm soát được tải lượng virus ở mức thấp và ổn định.
Hội thảo được tổ chức bởi Dự án Thúc đẩy Tăng trưởng Thị trường (HM), một sáng kiến do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ và Tổ chức PATH thực hiện.
Theo thống kê mới nhất của Cục Phòng, chống HIV/AID, toàn quốc có khoảng 227.000 người nhiễm HIV, hơn 76.000 người nhiễm HIV đã tử vong.
Tuy nhiên, đó chỉ là một bộ phận người nhiễm HIV được xét nghiệm phát hiện HIV biết tình trạng của họ, vẫn còn một số lượng lớn người chưa biết tình trạng HIV của mình. Đây là nguy cơ tiếp tục làm lây truyền HIV trong cộng đồng.
Các đối tượng nghi nhiễm HIV đang phải đối mặt với nhiều rào cản khi tiếp cận dịch vụ xét nghiệm HIV tại các cơ sở y tế như đi làm xét nghiệm trong giờ làm việc, chi phí đi lại, thời gian chờ đợi lâu, và các vấn đề liên quan tới bảo mật thông tin.
Để khắc phục điều này, Bộ y tế đã áp dụng mô hình xét nghiệm HIV tại cộng đồng và hiện được thí điểm tại một số tỉnh/thành được lựa chọn trên toàn quốc. Mô hình này gồm lấy máu, xét nghiệm và nhận kết quả, không bao gồm chẩn đoán, được thực hiện bởi nhân viên y tế không chuyên, đã được huấn luyện kỹ lưỡng.
Bệnh nhân, sau khi biết trạng thái HIV của mình, sẽ được kết nối lập tức tới các trung tâm điều trị. Xét nghiệm HIV tại cộng đồng được công nhận bởi WHO về tính an toàn, chính xác, kinh tế và tiện lợi. Xét nghiệm này có thể thực hiện ngay tại cộng đồng và người dùng dịch vụ không cần đi tới trung tâm xét nghiệm công.
Các mô hình này được áp dụng cho nhóm các đối tượng gồm người nghiện chích ma túy, vợ/ chồng /con của người nhiễm HIV, phụ nữ bán dâm, nam quan hệ tình dục đồng giới nam, người chuyển giới nữ, góa phụ của người nghiện chích ma túy đã mất, vợ của người nghiện chích ma túy chưa được xét nghiệm HIV, nam giới ở các thôn bản có tỷ lệ nhiễm HIV cao (trên 1%) và có các tập tục hoặc hành vi dễ làm lây nhiễm HIV.