Trước đây, các video, clip ngắn hướng đến mục tiêu lan tỏa rộng và nhanh (viral) là không nên quá 3 đến 5 phút, thì trong năm 2017 nhạc Việt đã chứng minh điều ngược lại.
Đó là đầu tư làm MV phim ngắn với dung lượng trung bình 10 phút cũng có thể gây sốt. Công thức chung là các MV đều thể hiện những câu chuyện tình yêu nhiều bi kịch.
Điều này đi ngược lại với xu hướng của thế giới khi những MV Âu Mỹ nổi bật trong năm 2017 đều ngắn gọn trong 3 đến 4 phút, đầu tư vào ý tưởng cũng như hình ảnh độc đáo.
MV dài, nội dung càng lâm li, càng thành công?
“Khoan nói về MV phim ngắn có phải là trào lưu hay không mà hãy nói về khâu sản xuất MV. Khán giả bây giờ rõ ràng đã chịu khó hơn rất nhiều để bỏ thời gian ra nghe một ca khúc dài trên dưới 10 phút”, nhạc sĩ Mr. Siro (tác giả Em gái mưa) nhận định với Zing.vn.
Trong năm 2017, các ca khúc có MV phim ngắn đều là đạt được thành công nổi bật. “Tôi không rõ trào lưu này bắt nguồn khi nào”, Đinh Hà Uyên Thư - đạo diễn chuyên về MV - nói với Zing.vn.
“Về phần mình, sau khi làm Chuyện tình Maldives cho Noo Phước Thịnh, tôi nhận nhiều đơn đặt hàng với yêu cầu như: “Chị ơi em muốn làm phim ngắn ca nhạc”, “Chị ơi em muốn làm một MV có thoại”, “Chị ơi em muốn làm một MV có tình huống cao trào”.
Đinh Hà Uyên Thư lý giải: “Theo tôi, thế mạnh không thể chối cãi của MV phim ngắn chính là người hâm mộ có thể theo dõi, ngắm nhìn thần tượng nhiều hơn so với sản phẩm thông thường”.
 |
| MV quyết định phần lớn thành công của Em gái mưa. |
Em gái mưa của Hương Tràm hay Chạm khẽ tim anh một chút thôi của Noo Phước Thịnh là những ví dụ điển hình nhất. MV Em gái mưa đã thu hút sự tò mò khi tung trailer với nội dung về tình yêu học đường vào thời điểm tháng 9 tựu trường và đánh trúng tâm lý của học sinh trung học, đối tượng khán giả chính của MV này.
Chính nhạc sĩ Mr. Siro cũng đánh giá MV là yếu tố quyết định thành công của ca khúc. Anh nói: “Bởi nó là đầu ra của một sản phẩm, quyết định mọi thành bại của cả quá trình. Chẳng hạn một khán giả nghe ca khúc, rất yêu thích và tưởng tượng nhiều hình ảnh trong đầu về nó, nhưng đến khi xem MV mà kết quả lại thất vọng, cảm giác về ca khúc đó sẽ khác đi, không còn hay như lúc mới nghe nữa”.
Dài 9:18 phút, MV Em gái mưa có nhiều tình tiết lâm li như khoảnh khắc cô nữ sinh ngắm nhìn anh thầy, hay khi họ chở nhau về dưới cơn mưa, hay khi anh thầy làm sinh nhật cho cô gái, rồi đoạn cuối khi anh thầy nhập viện, cô gái bị người thứ ba đẩy ra để tranh quyền vào thăm anh… Tất cả hình ảnh đó đều được nhắc lại nhiều trên mạng xã hội, góp phần tạo nên cơn sốt của MV.
Thành công của MV Em gái mưa song hành cùng thành công của ca khúc. Trên #zingchart, bài hát này lập kỷ lục 7 tuần liên tiếp đứng nhất. Tổng lượt của nghe đến nay là gần 230 triệu trên Zing MP3, một con số đầy ấn tượng.
Còn trên Zing MP3, dù không phải kênh chính của MV, video ca khúc cũng đạt 2,1 triệu lượt xem. Thêm vào đó, ca khúc Em gái mưa có 143 lần chạm đỉnh #zingchart qua thống kê lượt nghe tính theo giờ. Trên YouTube, MV này cũng đạt 86,7 triệu lượt xem tính đến hiện tại.
Chạm khẽ tim anh một chút thôi của Noo Phước Thịnh chính là ca khúc đã lật đổ Em gái mưa khỏi vị trí đầu bảng của #zingchart hồi tháng 11. MV của ca khúc này là điển hình cho việc phục vụ nhu cầu “ngắm ca sĩ” như đạo diễn Đinh Hà Uyên Thư nói, vì người hâm mộ của Noo vốn yêu thích vẻ đẹp trai của anh.
Chính nhờ lượng fan trung thành, Chạm khẽ tim anh một chút thôi có thành công ấn tượng trên Zing MP3 với 98,6 triệu lượt nghe. Mặc dù vây, MV dài 9:10 phút của ca khúc trên YouTube có số phận lận đận, bị gỡ đi đăng lại 2 lần vì vấn đề bản quyền, đến nay có hơn 7,7 triệu lượt xem.
Trong khi đó, Đừng hỏi em của Mỹ Tâm (dài 11:47 phút) có thể lập kỷ lục MV dài của năm. Một phần vì vậy, Đừng hỏi em không quá thành công về ca khúc hay lượng xem của MV, nhưng thành công rực rỡ trong việc tạo cơn sốt trên mạng và tăng sức nóng cho tên tuổi Mỹ Tâm - ngôi sao hoạt động gần 20 năm trong làng nhạc.
Quá dài là rủi ro chứ không phải 'dã tâm ăn theo'
Trên thực tế, MV phim ngắn không còn là xu hướng của thế giới. Điểm lại những MV hay nhất của làng nhạc Âu Mỹ 2017, trang Pitchfork lựa chọn những MV như Humble của Kendrick Lamar, The Story of O.J của JAY-Z, Boys của Charli XCX, DNA của Kendrick Lamar hay To the Moon and Back của Fever Ray.
Đó đều là những MV cô đọng với độ dài khoảng 3 hay 4 phút, có những hình ảnh mang tính biểu tượng cao, công phu về ý tưởng và tạo hình chứ không theo mô típ chuyện tình lê thê.
Chẳng hạn, Boys tràn ngập hình ảnh những chàng đẹp trai với biểu cảm đa dạng và thú vị, phù hợp với nội dung và giai điệu duyên dáng của bài hát. Còn The Story of O.J lại là clip hoạt hình đả phá lịch sử phân biệt chủng tộc của hãng phim Disney và nước Mỹ nói chung. Humble tràn ngập những hình ảnh đẹp và ấn tượng mô phỏng lịch sử và nghệ thuật thế giới.
Quay lại với Việt Nam, khán giả vẫn bị thu hút với những MV chuyện tình xấp xỉ 10 phút, một điều đáng ngạc nhiên trong thời đại xem nhanh, lướt nhanh.
Nhạc sĩ Mr. Siro nói: “Một MV nếu chỉ dài 5 phút thì đã mang về gấp 3 lần lượt xem (so với MV 10 phút - Zing.vn). Do đó, tôi cho rằng đây là một sự đánh đổi đầy rủi ro, hơn là dã tâm ăn theo một cái gì đó”.
Đạo diễn Đinh Hà Uyên Thư thừa nhận rủi ro của thể loại này: “Làm MV phim ngắn khá rủi ro. Một khán giả đang rất thích bản thu âm, tưởng tượng đủ hình ảnh trong đầu sau khi nghe nó nhưng đến khi xem MV lại thấy không khớp, có thể sẽ không thích nó nữa. Hoặc nếu bản thân ca khúc đã rất hay mà phần hình ảnh không tương xứng, câu chuyện dài dòng, lê thê thì chắc chắn MV đó đã phá hỏng bài hát”.
Bên cạnh các MV phim ngắn thành công, năm qua cũng có trường hợp như Hồ Ngọc Hà, cả MV và ca khúc Cả một trời thương nhớ đều được đầu tư truyền thông mạnh nhưng có vẻ như tin đồn yêu đương giữa nữ ca sĩ và nam diễn viên Kim Lý đã khiến âm nhạc của cô ít được chú ý.
Trên #zingchart, Cả một thời thương nhớ top 100 lượt nghe ban đầu quá thấp. Bản thu âm lại phát hành trên Zing MP3 chậm 3 ngày so với bản MV YouTube, nên không gây được sự chú ý. Ra mắt từ tháng 7 nhưng hiện ca khúc chỉ có 15,8 triệu lượt nghe trên Zing MP3. Trên YouTube hiện tại, MV này cũng có khoảng 17 triệu lượt xem.
Sao khán giả kiên nhẫn đến vậy?
Câu trả lời chính cho câu hỏi này chính là lòng hâm mộ trung thành. Em gái mưa đưa tên tuổi Hương Tràm sốt trở lại sau một giai đoạn sự nghiệp khá chìm, và giúp cô thăng hạng trong làng nhạc và lấy lại tên tuổi sau nhiều tranh cãi.
Còn Noo Phước Thịnh vốn đã có lượng người hâm mộ “cày view” đông đảo cho mỗi MV mới ra của anh, Chạm khẽ tim anh một chút thôi không là ngoại lệ.
Mỹ Tâm đặc biệt hơn, cô mở rộng được biên độ tên tuổi của mình đến những khán giả trẻ hơn và hăng hái hơn sau cơn sốt hát chế Đừng hỏi em, với câu hát “Chị Mỹ Tâm xào rau”.
Nhưng suy cho cùng, MV hấp dẫn đến đâu hay khán giả trung thành đến mức nào cũng không thể che lấp một thực tế: âm nhạc phải hay. Không ai đủ thời gian xem đi xem lại một MV quá nhiều lần.
Chủ yếu, khán giả sẽ xem kỹ trong những lần đầu, nhưng về sau, họ chỉ mở MV để nghe nhạc trong lúc làm việc khác. Bởi vậy, ca khúc hay vẫn là yếu tố quyết định.
Despacito là một ví dụ. MV này sẽ không đạt 4,5 tỷ lượt xem nếu ca khúc không khiến người nghe phải nghe hàng trăm lần không dứt. Ở Việt Nam, MV được xem nhiều nhất mọi thời là Bống bống bang bang (gần 260 triệu lượt) cũng có do ca khúc có tính gây nghiện.
Đó cũng là điều nghệ sĩ nên đầu tư bên cạnh một MV dài.
#zingchart là bảng xếp hạng âm nhạc uy tín nhất hiện nay trên thị trường nhạc Việt. Dựa vào số lượng người nghe thực (Unique Listener) theo giờ, #zingchart được giới chuyên môn đánh giá cao về tính tin cậy, độ chính xác trong việc đo lường sức hút tự nhiên của tác phẩm âm nhạc hay nghệ sĩ.
Ngoài ra, sự thay đổi được tính theo giờ của #zingchart cũng đã phản ánh đầy đủ và rất kịp thời những xu hướng âm nhạc mang tính cập nhật nhất của thị trường nhạc Việt.
