Mai Xuân Bách là thủ khoa đại học chính quy, chuyên ngành Khoa học dữ liệu trong kinh tế và kinh doanh, chương trình đào tạo tiếng Anh. Ảnh: NVCC. |
“Mình vui và xúc động khi biết bản thân là một trong bốn thủ khoa tốt nghiệp Đại học Kinh tế Quốc dân năm nay. Đây là sự ghi nhận cho nỗ lực, cố gắng của mình trong 4 năm học", Mai Xuân Bách (22 tuổi) chia sẻ với Tri Thức - Znews.
Sáng 24/8, trong Lễ tốt nghiệp của Đại học Kinh tế Quốc dân, Xuân Bách được xướng tên với danh hiệu thủ khoa đại học chính quy, chuyên ngành Khoa học dữ liệu trong kinh tế và kinh doanh, chương trình đào tạo tiếng Anh.
Xuân Bách tốt nghiệp với điểm trung bình toàn khóa 4/4 (9,49 trên thang điểm 10), 34 môn đạt điểm A+ và 6 môn đạt điểm A. Nam sinh cũng giành 7/7 kỳ học bổng, đạt 10/10 điểm khóa luận tốt nghiệp.
Phương pháp học tập “không cao siêu"
Bốn năm trước, Xuân Bách trúng tuyển vào Đại học Kinh tế Quốc dân theo phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT với 26,9 điểm. Nam sinh nói lý do chọn chuyên ngành Khoa học dữ liệu trong kinh tế và kinh doanh đơn giản là được gia đình tư vấn, “cảm thấy ngành này có tiềm năng”.
Năm đầu tiên, do chương trình đào tạo bằng tiếng Anh, Bách cùng các bạn phải học 6 môn tiếng Anh tăng cường. Song song với đó là học các môn đại cương bằng tiếng Việt. Do đó, Bách chưa cảm nhận được ngành Khoa học dữ liệu trong kinh tế và kinh doanh khác ngành khác ở điểm nào.
Phải đến năm thứ 2, khi bắt đầu học các nội dung liên quan đến lập trình, với thế mạnh là môn Toán, nam sinh mới bắt đầu cảm thấy hứng thú hơn với ngành học.
Bách nói môn học yêu thích nhất là Chuẩn bị dữ liệu và trực quan hóa. Đây là môn đầu tiên dạy sinh viên cách làm việc với dữ liệu, cũng là môn học đánh dấu sự yêu thích ngành học của nam sinh.
Xuân Bách áp dụng phương pháp học chung cho tất cả môn và khẳng định “không có gì cao siêu". Ở trên lớp, nam sinh luôn ngồi bàn đầu hoặc bàn thứ 2. Điều này giúp Bách chủ động, dễ nắm bắt bài giảng hơn, đồng thời tự tạo áp lực bản thân phải tập trung hoàn toàn để nghe giảng.
Ngoài bài giảng có sẵn do thầy cô gửi, Bách chủ động ghi ý chính (take note) những phần mở rộng, về nhà đọc lại và tìm thêm tài liệu. Với những môn có bài tập, nam sinh sẽ chủ động làm hết bài. Bách nói việc hoàn thành hết bài tập cũng đã giúp sinh viên bao quát hết nội dung được học.
Đại học Kinh tế Quốc dân thường tổ chức thi ngay sau tuần học cuối cùng, thay vì xếp 1-3 tuần nghỉ để sinh viên ôn thi. Bách nói điều này có ưu điểm là giúp sinh viên chủ động khi biết trước lịch thi, tránh việc để đến tuần nghỉ mới học dồn.
Tuy nhiên, việc các môn thi chỉ cách nhau 1-2 ngày cũng dễ khiến sinh viên căng thẳng. Bách giải quyết việc này bằng cách học đến đâu chắc đến đó, ôn tập kỹ cho bài thi giữa kỳ bởi đến khi thi hết môn, nam sinh chỉ cần ôn nửa còn lại của môn học đó.
Nam sinh cho hay bản thân không quá đặt nặng điểm số, tuy nhiên, tự đánh giá bản thân là người coi trọng việc học, Bách thích việc đặt mục tiêu rõ ràng và cố gắng đạt mức điểm cao nhất trong khả năng.
“Mình không đặt mục tiêu thủ khoa. Năm thứ 3 đại học, khi hoàn thành một số môn chuyên ngành, mình thấy điểm số ổn nên đặt mục tiêu duy trì", Bách nói
Năm thứ 3, Xuân Bách tham gia nghiên cứu khoa học. Ảnh: NVCC. |
Ngoài thời gian học, Xuân Bách có đi làm thêm. Hai năm đầu, yêu thích môn Toán, nam sinh mở các lớp gia sư cho học sinh THPT. Mỗi tuần, để cân bằng việc học, Bách chỉ dạy 2 buổi.
Đến năm thứ 3, dù thành tích học tập tốt, Bách cảm thấy “vẫn còn thiếu", vì vậy, nam sinh tham gia nghiên cứu khoa học. Nam sinh có một công bố nghiên cứu khoa học quốc tế, một bài viết tại hội thảo cấp quốc gia, 2 bài viết trên các tạp chí trong nước; giải nhì cuộc thi sinh viên nghiên cứu khoa học cấp trường…
Các dự án nghiên cứu này đều liên quan trực tiếp đến ngành học và mục đích giải quyết những vấn đề trong cuộc sống như mô hình dự đoán xác suất vỡ nợ của các khách hàng trên kênh số; mô hình dự đoán khả năng rời bỏ của khách hàng trong vòng 2 năm kể từ khi mua bảo hiểm; mô hình tự động trích xuất thông tin cho các hồ sơ công việc (CV) đa cấu trúc…
Tuy nhiên, dự án Bách tâm đắc nhất là mô hình dự báo thời tiết cực đoan thích ứng với biến đổi khí hậu. Với dự án này, Bách cùng đồng đội đã lọt top 4% thế giới WiDS Datathon 2023 - cuộc thi Khoa học dữ liệu do Đại học Stanford (Mỹ) tổ chức.
Khóa luận 10/10 điểm xuất phát từ thực tế đi làm
Tháng 7/2023, trong thời gian thực tập tại một công ty về bảo hiểm nhân thọ, Xuân Bách cũng ứng tuyển vào làm cộng tác viên tại vị trí chuyên viên xây dựng mô hình rủi ro cho một ngân hàng.
Sau hơn một tháng trải qua các vòng tuyển dụng, cuối tháng 8/2023, Xuân Bách chính thức được nhận.
Thời điểm này trùng với đầu năm 4 đại học. Bách nói đây là giai đoạn khó khăn nhất trong 4 năm bởi vừa bắt đầu công việc, lại vừa bước vào các môn chuyên ngành quan trọng nhất. Hầu hết thời gian, Bách đều dành cho việc học và làm, kể cả buổi tối và ngày nghỉ.
“Là cộng tác viên nhưng khối lượng công việc của mình cũng khá lớn. Mình vừa phải làm quen với môi trường mới, vừa cố gắng hoàn thành công việc, đồng thời phải đảm bảo kết quả học tập", Bách nói.
Tháng 1/2024, Bách bắt tay vào làm khóa luận tốt nghiệp với đề tài Xây dựng mô hình chuyển đổi văn bản tiếng Việt không dấu thành văn bản tiếng Việt có dấu. Nam sinh cho hay đề tài này xuất phát từ chính thực tế làm việc tại ngân hàng khi ngày ngày, có tới 30-40% giao dịch khách hàng để lại thông tin nhưng là tiếng Việt không dấu.
Những mô hình phục vụ cho hoạt động ngân hàng hiện tại chủ yếu chỉ xử lý dữ liệu tiếng Anh hoặc tiếng Việt có dấu. Bách mong muốn với mô hình của mình, từ dữ liệu khai thác được, các ngân hàng sẽ cung cấp tới khách hàng các dịch vụ tốt hơn.
“Mình dành nhiều thời gian, công sức và tâm huyết cho mô hình này. Mỗi tuần, dù vẫn bận đi làm, mình đều sắp xếp để gặp giảng viên để báo cáo tiến độ khóa luận cũng như đặt ra định hướng cho tuần tới", nam sinh nói.
Ngày đi làm, tối về làm khóa luận, Bách mất 2 tháng để thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn, chủ yếu là các nguồn mở, có sẵn, được phép sử dụng. Sau đó, nam sinh bắt tay vào xây dựng các mô hình mẫu và kiểm thử sản phẩm. Bách cho hay “không đếm hết được số lần kiểm thử cho 3 mô hình chính”. Sau 2 tháng, nam sinh mới tìm ra mô hình tốt nhất.
Tháng cuối cùng trước khi bảo vệ, Bách dồn toàn lực cho khóa luận, phải xin công ty nghỉ ngày thứ 2 và thứ 6 hàng tuần để hoàn thiện.
“May mắn, công ty hỗ trợ mình rất nhiều. Ngoài thầy hướng dẫn, mình cũng học hỏi, tham khảo nhiều ý kiến từ anh chị đi trước - những người có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực mình làm", nam sinh chia sẻ.
Khóa luận tốt nghiệp của Bách được các giảng viên đánh giá cao và chấm điểm tuyệt đối. Nam sinh cũng dự định nghiên cứu thêm để cải thiện và trong tương lai sẽ đề xuất với doanh nghiệp.
Xuân Bách và thầy Thanh Tuấn trong ngày tốt nghiệp. Ảnh: NVCC. |
Là giảng viên các môn chuyên ngành và hướng dẫn Bách làm một số dự án nghiên cứu khoa học, ThS Nguyễn Thanh Tuấn (Khoa Toán kinh tế, Đại học Kinh tế Quốc dân) đánh giá Bách là sinh viên nổi bật trong quá trình học tập và thực hành.
“Trong các môn học, Bách nắm vững kiến thức, thể hiện khả năng tư duy logic và phân tích nhanh nhạy, đặc biệt trong việc phân tích và giải quyết các vấn đề phức tạp trong ngành Khoa học dữ liệu”, thầy Tuấn nói.
Ngoài ra, Bách cũng luôn chủ động tham gia thảo luận và phát biểu ý kiến, đem lại nhiều góc nhìn mới. Nam sinh cũng thường xuyên đạt điểm cao và cho thấy sự chăm chỉ, nghiêm túc trong học tập.
Khi tham gia vào các dự án nghiên cứu, thầy Tuấn nhận xét Bách thể hiện năng lực vượt trội của mình. Nam sinh hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, năng động trong việc tìm tòi, học hỏi các công nghệ mới, từ đó đề xuất những ý tưởng sáng tạo, mang tính thực tiễn cao.
Tháng 7/2024, hoàn thành việc học, Bách được nhận làm nhân viên chính thức tại ngân hàng. Chia sẻ về dự định cá nhân, nam sinh có ý định học lên bậc học cao hơn. Tuy nhiên ở thời điểm hiện tại, Bách ưu tiên việc đi làm để trải nghiệm và định hướng bản thân rõ ràng hơn.
“Mình hy vọng những thứ mình được học, những kiến thức mình có và những gì mình làm sẽ áp dụng vào thực tế và giải quyết được vấn đề nào đó. Như vậy sẽ có ý nghĩa hơn là chỉ nhìn vào điểm số hay danh hiệu thủ khoa", Bách nhìn nhận.
Bạn đang cảm thấy mình đã quá tuổi để học?
Được học - câu chuyện về cô gái 17 mới được đến trường lần đầu và đã trở thành tiến sĩ ngành Sử học về sau - hơn cả một câu chuyện truyền cảm hứng về học tập. Đó là hành trình đi tìm bản ngã của Tara Westover, khi cô đánh mất gia đình mình với những lời cáo buộc nghiệt ngã. Đó là sự trưởng thành về nhận thức trước một thế giới rộng lớn hơn gấp nhiều lần những gì cô được nhồi nhét trước kia. Đó là một hành trình giáo dục mà không phải ai cũng sẽ dễ dàng hoàn thành được. Độc giả có thể tìm hiểu thêm về Được học tại đây.