Nghỉ làm tránh dịch, áp lực với người nghèo

Giữa tình hình dịch Covid-19 bùng phát, nỗi lo sợ, áp lực đè nặng lên Portia Green (33 tuổi) - một nhân viên nhà hàng tại New York (Mỹ). Một ngày nghỉ làm cô bị trừ 100 USD tiền lương. Nghỉ quá một ngày đồng nghĩa với mất việc.

Green không thể nghỉ ở nhà tránh dịch.

Nhà hàng nơi cô làm việc không có đủ kinh phí để thuê nhân viên thời vụ thay thế. Người lao động ở đây chỉ được nghỉ phép nếu ốm liệt giường. Thế nên, nếu chỉ bị mệt hay ốm bình thường, cô vẫn phải gồng mình để làm việc.

Là một bà mẹ đơn thân, Green còn thấp thỏm lo rằng nếu trường cho học sinh nghỉ, cô cũng không thể ở nhà chăm con.

Portia Green không thể ở nhà tránh dịch vì nỗi lo cơm, áo, gạo, tiền.

Không riêng Portia Green, một bộ phận không nhỏ người lao động thu nhập thấp tại Mỹ đang phải cố gắng chống chọi với mùa dịch.

Người lao động được khuyến nghị ở nhà, làm việc từ xa vào thời điểm dịch Covid-19 bùng phát. Song theo dữ liệu của Bộ Lao động Mỹ, chỉ 29% công nhân có khả năng làm điều này, trong đó chủ yếu là những người có trình độ học vấn cũng như mức thu nhập cao.

Quyền lợi "xa xỉ"

Ở nhà nếu bạn bị ốm, đi gặp bác sĩ, sử dụng phòng tắm riêng nếu ở chung với người khác, lên kế hoạch khi trường học tạm đóng cửa và làm việc tại nhà - Đó là những biện pháp mà Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ đã khuyến nghị nhằm hạn chế sự bùng phát của virus corona.

Thực tế, những biện pháp này không quá khó thực hiện với nhiều người, đặc biệt là tầng lớp có thu nhập cao, giàu có trong xã hội.

Song với hàng chục triệu người đang làm trong ngành dịch vụ như nhà hàng, bán lẻ, xây dựng tại Mỹ, nghỉ tránh dịch là điều gì đó xa xỉ, nằm ngoài khả năng bởi đa phần họ không được trả lương cho ngày nghỉ hay được hỗ trợ chi phí bảo hiểm.

Hàng triệu lao động Mỹ buộc phải đi làm dù dịch bệnh bùng phát vì không có chế độ nghỉ phép.

Làm việc tại nhà khả dĩ hơn với những người là chuyên gia, làm quản lý. Còn với đại đa số công nhân, đó không phải là chuyện khả thi.

Đối với người lao động phổ thông Mỹ, khi bị ốm họ chỉ có thể lựa chọn hoặc đi làm hoặc ở nhà nhưng bị trừ lương.

Theo số liệu của Bộ Lao động, 1/4 công nhân không có ngày nghỉ phép. Số ít tiểu bang và chính quyền địa phương thông qua luật nghỉ ốm. Chỉ 60% nhân viên ngành dịch vụ được nghỉ làm khi bị ốm.

Bệnh dịch tấn công người nghèo

“Bệnh dịch sẽ rất nhanh chóng lan ra trong cộng đồng những người nghèo, ở mức cao hơn so với tầng lớp giàu có”, Tiến sĩ James Hadler - cựu chuyên gia dịch tế học của bang Connecticut, hiện làm cố vấn cho nhà nước - bày tỏ.

Theo nghiên cứu của Hadler, bệnh dịch có xu hướng lan truyền mạnh trong tầng lớp những người có thu nhập thấp. Nguyên nhân là những người này không có đủ điều kiện, trang bị y tế bảo vệ mình, môi trường sinh sống thiếu an toàn vệ sinh.

Một bộ phận lớn công nhân không thể nghỉ việc ở nhà, bao gồm cả những người làm công việc thường xuyên tiếp xúc với nhiều người, thuộc mọi thành phần xã hội. Đồng nghĩa với những người thu nhập thấp có nguy cơ bị virus corona tấn công cao hơn.

“Có những người đáng ra nên được ở nhà lại không có quyền đó. Họ phải đến chỗ làm dù bị bệnh, chạm vào đồ ăn, hành lý và va chạm trực tiếp với mọi người”, Kris Garcia (43 tuổi) - nhân viên tại sân bay tại Denver - bày tỏ sự bất bình.

Mức tiếp cận không đồng đều với các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh xuất phát từ sự chênh lệch thu nhập, học vấn và chủng tộc.

So với những quốc gia giàu có khác có mức phúc lợi xã hội đồng đều cho người dân, sự thiếu cân bằng trong chế độ lao động, y tế ở Mỹ khiến dịch Covid-19 bị đánh giá khó kiểm soát hơn.

Tại Mỹ, có khoảng 27,5 triệu người không có bất kỳ một hình thức bảo hiểm y tế nào. Điều đó khiến họ khó khăn trong việc tiếp cận các nguồn lực chăm sóc sức khỏe hay biện pháp phòng ngừa dịch bệnh.

“Không chỉ chênh lệch về kinh tế mà còn có sự phân biệt chủng tộc giữa mọi người khiến một bộ phận không được tiếp cận quyền chăm sóc y tế”, Alex Baptiste - nhà tư vấn chính sách tại Hiệp hội đối tác quốc gia cho phụ nữ và gia đình - nói.

Gánh nặng cơm, áo, gạo, tiền buộc những người lao động nghèo ở Mỹ không thể ở nhà tránh dịch. Nguy cơ họ nhiễm virus từ người khác cao khi đi làm đồng nghĩa với khả năng họ có thể lây nhiễm cho khách hàng thuộc bất cứ thành phần xã hội nào cũng tăng lên.