Người trẻ kết nối với văn hóa dân tộc tại lễ hội Ánh sáng phương Đông

Văn hóa là cội nguồn của dân tộc, văn hóa còn thì dân tộc còn. Gìn giữ và tiếp nối những nét đẹp truyền thống, bài học ý nghĩa từ ông cha luôn là nhiệm vụ quan trọng. Hiện nay, trong guồng quay hối hả của cuộc sống, việc kết nối văn hóa dân tộc tới thế hệ trẻ cần những cách làm sáng tạo, phù hợp hơi thở thời đại nhưng không làm mất đi giá trị của bản sắc truyền thống.

Dịp Tết Nguyên đán vừa qua, Vinhomes Ocean Park 2, Ocean City (Văn Giang, Hưng Yên) nổi lên như một địa chỉ du xuân được giới trẻ nô nức tìm đến với điểm nhấn là lễ hội Đèn lồng Quốc tế thuộc Lễ hội “Ánh sáng phương Đông”. Thông qua những tác phẩm được các nghệ nhân chăm chút tỉ mỉ, nhiều hình ảnh quen thuộc từ văn hóa truyền thống được truyền tải dung dị, nhẹ nhàng nhưng đầy cuốn hút.

Truyền cảm hứng văn hóa nguồn cội

“Ấn tượng và đặc sắc”, đó là cảm nghĩ của chị Mai Phương (33 tuổi, Đống Đa, Hà Nội) về các tác phẩm đèn lồng được trưng bày tại lễ hội Đèn lồng Quốc tế Ocean khi du xuân tại đây dịp Tết Nguyên đán. Chị nhấn mạnh qua các tác phẩm này, chị có những “minh họa thú vị” để kể cho các con nghe các câu chuyện văn hóa của Việt Nam.

“Gia đình tôi dành trọn ngày mùng 3 Tết để du xuân tại lễ hội Ánh sáng phương Đông khi biết sự kiện diễn ra từ ngày 18/1 đến 16/3 ở Vinhomes Ocean Park 2. Trước khi đến, các thành viên đều tò mò về những tác phẩm tái hiện nhiều hình ảnh văn hóa truyền thống của Việt Nam như Lạc Long Quân, Thánh Gióng… Lúc tham quan, các con tôi không chỉ hào hứng chụp ảnh, xem mà còn lắng nghe những câu chuyện gắn liền với nhiều điển tích, nhân vật được thể hiện. Ấn tượng nhất với gia đình tôi là hình ảnh Thánh Gióng được thể hiện qua chiếc đèn lồng. Theo tôi những hoạt động như vậy mang tới trải nghiệm mới lạ, nhất là với con trẻ, giúp mọi người có cơ hội tiếp cận gần gũi hơn với lịch sử, văn hóa dân tộc”, chị Phương chia sẻ.

Lễ hội đèn lồng Quốc tế Ocean góp phần lan tỏa văn hóa truyền thống tới thế hệ trẻ.

Cũng như gia đình chị Phương, nhiều người trẻ bị thu hút bởi những ý tưởng gắn liền giữa lễ hội và văn hóa lịch sử. Điển hình, các hoạt động mặc áo dài, cổ phục đi du xuân đặc biệt được ưa chuộng. Sắc xuân tại Ocean City thêm phần rực rỡ với những trang phục truyền thống nhiều màu sắc.

“Tết năm nào tôi và những người bạn cũng mặc áo dài du xuân. Năm nay, biết ở Ocean City có lễ hội Ánh sáng phương Đông với loạt sự kiện, trải nghiệm đậm nét văn hóa dân tộc, tôi và bạn bè không đắn đo gì nhiều mà lựa chọn điểm đến này vì phù hợp để chụp ảnh. Nhưng không chỉ có được những tấm hình đẹp, trong không gian đậm chất truyền thống với đèn lồng và các hình ảnh đậm chất văn hóa cổ truyền, lắng nghe thuyết minh về các tác phẩm, tôi thấy văn hóa lịch sử nước mình đẹp quá, càng thêm trân quý và tự hào về nguồn cội hơn”, Hoài Thanh (28 tuổi, Thanh Xuân, Hà Nội), bày tỏ.

Người trẻ diện cổ phục, áo dài tại lễ hội Ánh sáng phương Đông.

Không chỉ có lễ hội và triển lãm đèn lồng, lễ hội “Ánh sáng phương Đông” mang đến 580 hoạt động vui chơi giải trí, trong đó có nhiều hoạt động kết nối với văn hóa cổ truyền như hội chợ truyền thống Ocean Spring Fair, dựng cây nêu, xin chữ, gói bánh chưng, thưởng thức cổ nhạc hoa đăng, múa lân sư rồng… Các gian hàng gói bánh chưng thu hút nhiều bạn trẻ ghé chân bởi với nhiều người, đó là lần đầu tiên được thực hiện việc này. Trong khi đó, nhiều du khách lại dừng chân ở những gian hàng của các ông đồ để xin chữ, cầu may mắn, bình an trong cuộc sống, công việc và học tập.

Hoàng Anh (24 tuổi, Hoàn Kiếm, Hà Nội) cũng bày tỏ sự thích thú khi lần đầu tiên được trải nghiệm những hoạt động đón Tết truyền thống: “Lần đầu tiên được tự tay gói bánh chưng, tôi cũng hơi bỡ ngỡ nhưng cảm thấy rất thú vị. Theo tôi, việc mang đến những hoạt động như vậy giúp người trẻ có thêm nhiều trải nghiệm mới, hiểu rõ hơn các tập tục đón Tết truyền thống”.

Những không gian tái hiện hình ảnh Tết cổ truyền tại hội chợ xuân.

Tôn vinh nghệ thuật đèn lồng

Đèn lồng là sản phẩm văn hóa quen thuộc của các nước Á Đông với lịch sử lâu đời. Hình ảnh đèn lồng gắn liền với dịp lễ, Tết, gợi nên không khí náo nức hân hoan. Trên tinh thần đó, lễ hội Đèn lồng Quốc tế Ocean trở thành sự kiện chính, được quan tâm bậc nhất trong khuôn khổ lễ hội “Ánh sáng phương Đông”. Với thông điệp “Shine for Life - Thắp sáng vì sự sống”, lễ hội là nơi quy tụ 30 tác phẩm đèn lồng quy mô lớn được chế tác bởi các nghệ nhân đến từ Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan. Đây là cuộc thi đèn lồng quốc tế đầu tiên được tổ chức trên thế giới.

Ngay từ cổng Long Môn - cổng vào của lễ hội, du khách bắt gặp ngay mô hình đèn lồng cao 10 m, rộng 20 m. Bước chân qua cánh cổng, du khách sẽ lạc vào thế giới của nghệ thuật lồng đèn với hàng loạt tác phẩm xuất sắc, được tuyển chọn kỹ lưỡng từ ban tổ chức cuộc thi.

Trên cung đường trải nghiệm, du khách không thể bỏ lỡ tác phẩm đèn lồng lập kỷ lục lớn nhất Việt Nam - Hồn thiêng Đất Việt - của đội Hội An Craft. Đây cũng là tác phẩm đoạt giải nhất trong cuộc thi khi tái hiện ấn tượng vẻ đẹp của phố cổ Hội An với những cụm đèn lồng rực rỡ, con thuyền, Chùa Cầu. Đặc biệt, hình ảnh hoa sen thân thuộc xuất hiện trong cụm đèn lồng càng tôn vinh thêm cho sự thanh khiết, cao đẹp.

Những tác phẩm đèn lồng truyền tải đậm nét văn hóa Việt Nam tại lễ hội Ánh sáng phương Đông.

Tác phẩm được làm hoàn toàn thủ công từ vật liệu đến quá trình chế tác. Chất liệu giấy của tác phẩm "Hồn thiêng đất Việt" được làm từ cây dừa nước Cẩm Thanh (Hội An). Đây là vật liệu địa phương, mang đậm bản sắc Hội An cũng như thân thiện môi trường.

Các hình tượng quen thuộc khác trong văn hóa Việt Nam như long phượng sum vầy, Lạc Long Quân, Thánh Gióng cũng được các đội thi thể hiện ấn tượng. Tác phẩm “Lạc Long Quân trở về” có chiều dài 20 m, chiều cao 8 m, khắc họa hình tượng Lạc Long Quân, qua đó tạo nên biểu trưng sống động của lòng yêu thương, sự che chở của ông cha, tổ tiên.

Ở tác phẩm “Thánh Gióng”, đội thi Lung Linh Lễ Hội Thành Tuyên mong muốn truyền tải ngọn lửa của tình đoàn kết, sức mạnh quật cường và lòng tự hào dân tộc qua nhân vật anh hùng quen thuộc với người Việt Nam.

Trong khi đó, tác phẩm “Long - Phượng sum vầy” của đội thi Sắc Màu Cuộc Sống lấy hình ảnh chủ đạo là 2 biểu tượng trong tứ linh của người Việt. Rồng là hiện thân cho nguồn gốc người Việt Nam, hình ảnh rồng mềm mại, với ánh mắt sáng rực và đầy sức sống, mang đến thông điệp may mắn và hy vọng về một tương lai tươi sáng. Phượng nổi bật với đôi cánh uyển chuyển và dáng vẻ thanh thoát, thể hiện sự cao quý và thanh tao. Hình ảnh phượng múa bên cạnh rồng tượng trưng cho khát vọng thái bình, hòa hợp và một xã hội thịnh vượng.

Bên cạnh 15 tác phẩm lọt vào chung kết cuộc thi Đèn lồng Quốc tế Ocean, lễ hội còn quy tụ 15 tác phẩm từ Yuyuan Lantern Festival - di sản văn hóa phi vật thể của Trung Quốc. Với cảm hứng từ các sinh vật thần thoại và phong cảnh trong Sơn Hải Kinh - cuốn sách có niên đại hơn 2.000 năm, sự hiện diện của các tác phẩm đến từ Yuyuan Lantern Festival chứng minh tầm vóc của sự kiện, đồng thời tôn vinh nghệ thuật đèn lồng. Ngoài các tác phẩm mang đậm văn hóa truyền thống Việt Nam, những mô hình ấn tượng củaYuyuan Garden cũng giúp du khách, người trẻ hiểu thêm về văn hóa đèn lồng Á Đông…

Những tác phẩm đèn lồng đặc sắc từ Yuyuan Lantern Festival được trưng bày tại triển lãm Đèn lồng Quốc tế Ocean.

Ông Jonathan Wallace Baker, trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam, cho biết, lễ hội Ánh sáng phương Đông là những đối thoại liên văn hóa giữa các quốc gia. Có thể nói, thông qua những sự kiện như vậy, Việt Nam có thể lan tỏa sâu rộng giá trị văn hóa, bản sắc dân tộc tới bạn bè quốc tế, đồng thời củng cố tình yêu quê hương nguồn cội với người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ.