Cơ quan cảnh sát điều tra (C46) - Bộ công an vừa tống đạt quyết định khởi tố bị can, khám xét nơi làm việc và nơi ở đối với các ông Phan Hòa Bình (57 tuổi; Phó trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu, nguyên Chủ tịch UBND TP Vũng Tàu), Trương Văn Trí (52 tuổi, chuyên viên Văn phòng UBND tỉnh, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP Vũng Tàu), Nguyễn Thanh Sơn (51 tuổi, nguyên Trưởng Phòng Quản lý đô thị TP Vũng Tàu) về tội Cố ý làm trái quy định về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, liên quan tới một số dự án đất đai tại phường 11, TP Vũng Tàu.
Ký liều
Trước khi có quyết định khởi tố, Cơ quan cảnh sát điều tra đã mời ông Bình, ông Trí lên làm việc nhiều lần và cả 2 thừa nhận hành vi của mình. Vậy nguyên nhân từ đâu và sai phạm như thế nào khiến cho nguyên lãnh đạo TP Vũng Tàu bị khởi tố?
Vụ việc được phát giác vào đầu năm 2014, khi hàng chục hộ dân đồng loạt tố cáo về việc góp vốn vào dự án khu trung tâm thương mại và nhà ở cao cấp Metropolitan, tại phường 11, TP Vũng Tàu của Công ty Cổ phần Địa ốc An Khang (Công ty An Khang) nhưng không được giao nền.
Tiến hành điều tra, Cơ quan cảnh sát điều tra đã khởi tố, bắt tạm giam bà Ngô Thị Minh Phượng (Chủ tịch HĐQT Công ty An Khang) cùng lãnh đạo công ty này để điều tra hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản với số tiền 410 tỷ đồng. Cùng thời điểm trên, ông Vũ Quốc Tuấn (nguyên Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường) và ông Nguyễn Trung Quốc (nguyên cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Vũng Tàu) cũng bị khởi tố, bắt tạm giam để điều tra về tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Dự án Metropolitan ngàn tỉ đồng nay vẫn chỉ là bãi đất trống. |
Trong thời gian từ năm 2008 đến 2010, bà Phượng tự đi thỏa thuận mua được hơn 201.000 m2 đất nông nghiệp và làm thủ tục cho 10 cá nhân là người nhà, người quen đứng tên. Cuối năm 2010, Công ty An Khang nhận chuyển nhượng hợp pháp hơn 13.000 m2 đất của các hộ dân để đưa vào quỹ đất của dự án Metropolitan.
Theo quy định của pháp luật, để thực hiện được dự án thì phải làm thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp thành đất ở và góp vốn vào Công ty An Khang, đồng thời nộp tiền sử dụng đất.
Khi biết được biểu giá thuế chuyển mục đích quyền sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở do UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ban hành năm 2011 cao hơn nhiều năm 2010, bà Phượng đã gặp Vũ Quốc Tuấn nhờ giúp làm thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất của 10 cá nhân để góp vốn bằng quyền sử dụng đất vào Công ty An Khang để thực hiện dự án Metropolitan và Tuấn đồng ý.
Sau khi nhận được công văn của Công ty An Khang, ngày 8/12/2010, ông Trương Văn Trí chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Vũng Tàu tham mưu đề xuất. Sau đó, ông Tuấn cùng với Nguyễn Trung Quốc (lúc đó là cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Vũng Tàu) trình ông Phan Hòa Bình, Chủ tịch UBND TP Vũng Tàu, ký công văn gửi Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu để xin ý kiến.
Trong thời gian đó, bà Phượng chỉ đạo nhân viên đem hồ sơ cho những chủ hộ ký tên, nếu không gặp được thì tự ký thay và đem nộp cho bộ phận “một cửa” của UBND TP Vũng Tàu.
Mặc dù biết các hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng đất này không hợp lệ, hợp pháp, Tuấn và Quốc vẫn tham mưu, đề xuất lên lãnh đạo UBND TP Vũng Tàu. Kết quả là ông Bình và ông Trí đã đồng loạt ký khoảng 40 quyết định chuyển mục đích sử dụng đất cho 3 dự án là Metropolitan; tổ hợp dịch vụ và nhà ở cao cấp Khang Gia Hân; dự án Vườn Xuân.
Đối phó
Tại cơ quan điều tra, ông Bình và ông Trí thừa nhận việc ký các quyết định cho chuyển mục đích sử dụng đất đối với 10 cá nhân khi hồ sơ không hợp lệ, như: hồ sơ đứng tên các cá nhân nhưng Công ty An Khang lại đứng ra xin chuyển mục đích sử dụng; hồ sơ dự án chưa có quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 vẫn được duyệt; có cả đất công của nhà nước và đất sử dụng hợp pháp của dân trong phạm vi dự án chưa được thu hồi cũng ký phê duyệt.
Thời gian ký chuyển mục đích sử dụng đất trong năm 2010 trong khi quy hoạch chi tiết được ký ngày 14/1/2011, dẫn đến việc Chi cục Thuế TP Vũng Tàu căn cứ biểu giá đất năm 2010 áp thuế sử dụng đất gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước.
Ngày 30/12/2013, UBND TP Vũng Tàu đã ban hành các quyết định thu hồi và hủy bỏ các quyết định. Tuy nhiên, việc ban hành các quyết định này nhằm mục đích đối phó, hành vi vi phạm đã hoàn thành, gây ra hậu quả nên không được chấp nhận. Cụ thể, theo quyết định trưng cầu giám định của C46 - Bộ Công an, số tiền chênh lệch tại dự án Metropolitan năm 2011 so với năm 2010 là 19 tỷ đồng. Tại dự án Khang Gia Hân là 8,7 tỷ đồng và dự án Vườn Xuân là 5,7 tỷ đồng. Như vậy, từ các quyết định trên đã gây thiệt hại cho nhà nước hơn 33 tỷ đồng.
Tại cơ quan công an, ông Bình và ông Trí xin chịu trách nhiệm về hành vi sai trái của mình, đồng thời cho rằng vi phạm là do mới nhận công tác, không được hưởng lợi gì từ việc tiếp tay cho các siêu dự án lừa.