|
|
Cho trẻ ăn đúng đòi hỏi sự kiên nhẫn của phụ huynh. Ảnh: hui_sang. |
Ngồi cùng bàn ăn với gia đình, bé Vũ Phương Huyền (2 tuổi, ở Nam Từ Liêm, Hà Nội) được mẹ cho xem điện thoại để bữa cơm diễn ra suôn sẻ hơn. Trong khi Huyền tập trung vào các video nhiều màu sắc, chị Nguyễn Phương Hà (mẹ bé Huyền) tranh thủ đặt từng thìa cháo vào miệng con đang nhoe nhoét thức ăn.
“Nếu không phải nhờ điện thoại, bữa ăn của gia đình sẽ rất ‘loạn lạc’. Con không ăn thì sợ ảnh hưởng sức khỏe”, chị Hà cười gượng.
Trên thực tế, những gia đình gặp phải tình cảnh này không hiếm. Với trẻ nhỏ, dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển về thể chất và trí não, đồng thời tăng sức đề kháng. Dẫu vậy, việc cho trẻ ăn đúng cách, tránh phải “vật lộn” với con chưa bao giờ là bài toán dễ.
Để giải quyết vấn đề này, BS Đinh Thị Ngọc Sương, nhóm Tiết chế, khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM), gợi ý những nguyên tắc quan trọng giúp trẻ ăn ngon miệng và đúng cách:
Cho trẻ ăn thức ăn phù hợp theo lứa tuổi
Vị chuyên gia nhấn mạnh trẻ nhỏ nên được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời để nâng cao sức đề kháng cho cơ thể. Sau đó, trẻ từ 6 tháng tuổi nên được tập ăn dặm (ăn bổ sung) những loại thực phẩm cần thiết theo khuyến cáo của chuyên gia dinh dưỡng.
 |
| Nên cho trẻ ăn những thực phẩm phù hợp với lứa tuổi, thậm chí để trẻ tự chọn đồ ăn yêu thích. Ảnh minh họa: Kazuend. |
Cụ thể, cha mẹ nên cho trẻ ăn đủ 4 nhóm thực phẩm cần thiết gồm bột đường; đạm từ thịt, tôm, cua, cá, trứng…; chất béo từ dầu, mỡ; các thực phẩm cung cấp vitamin và khoáng chất từ nguồn rau xanh, trái cây tươi.
Trẻ từ 8 tháng đến 12 tháng tuổi nên tập ăn những thức ăn đặc hơn như cháo, bún, phở… hoặc cơm nát.
“Cách làm này sẽ giúp trẻ phát triển khả năng nhai. Đây là giai đoạn bé đang mọc răng”, vị chuyên gia nói.
Không nên ép trẻ ăn quá nhiều
Theo BS Sương, ép trẻ ăn là tâm lý chung của nhiều phụ huynh vì mong muốn con tăng cân tốt. Một số người thậm chí muốn con luôn tròn trịa, coi như vậy mới là khỏe, đẹp.
Tuy nhiên, việc này rất dễ làm trẻ sợ ăn uống, dẫn đến tình trạng biếng ăn từ tâm lý, rất khó điều trị. Do đó, phụ huynh nên để con ăn theo khả năng của mình, cho trẻ chọn những thức ăn yêu thích.
Với những trẻ khó ăn uống, phụ huynh có thể cân nhắc chia nhỏ bữa ăn. giúp con vẫn ăn đủ lượng thức ăn cần thiết nhưng hệ tiêu hóa lại không bị quá tải. Đồng thời, gia đình cần tác động, khuyến khích trẻ hạn chế ăn những thức ăn chế biến nhanh (fast food) hoặc chứa nhiều đường như pizza, khoai tây chiên, gà rán, nước ngọt các loại, bánh kẹo ngọt, chocolate…
Thay vào đó, phụ huyên có thể gợi ý trẻ chọn những loại thức ăn có lợi cho sức khỏe như rau xanh, trái cây tươi và bổ sung đủ nguồn nước cho cơ thể, đảm bảo sức khỏe và dễ tiêu hóa.
Động viên trẻ tăng cường hoạt động thể lực
BS Sương nhận định: “Đây là cách giúp trẻ có cơ thể dẻo dai, từ đó giúp việc ăn uống cũng trở nên dễ dàng hơn do các bé vận động nhiều sẽ nhanh đói và có cảm giác ăn uống ngon miệng hơn”.
Từ đây, mỗi ngày, cha mẹ nên khuyến khích trẻ rèn luyện thể lực khoảng 30 phút bằng những động tác tập luyện phù hợp với lứa tuổi như đạp xe, bơi lội, đá bóng trong sân, đi bộ với cha mẹ…
Với những trẻ lớn, gia đình cũng có thể khuyến khích con tham gia hoạt động nấu ăn trong bếp cùng cha mẹ. Cách làm này vừa tạo điều kiện giúp trẻ vận động, còn là cơ hội để con hiểu hơn về giá trị dinh dưỡng từ các món ăn. Qua đó, các bé cũng có thể hứng thú hơn với việc ăn uống của mình.
Tạo không khí gia đình trong bữa ăn của trẻ
Phụ huynh nên duy trì không khí bữa ăn gia đình cùng với trẻ. Điều này giúp trẻ tập dần các kỹ năng ăn uống như cầm thìa, đũa, tự đút ăn, kỹ năng giao tiếp trên bàn ăn cùng người lớn…
Theo BS Sương, nhiều công trình nghiên cứu khoa học đã chứng minh khi trẻ ăn chung với gia đình trong không khí đầm ấm, các bé thường ăn được nhiều hơn, phát triển các giác quan và trí não một cách hoàn thiện nhất.
Cho trẻ ngồi đúng cách khi ăn
BS Sương khẳng định đây là cách giúp hệ tiêu hóa của trẻ hoạt động tốt nhất. Phụ huynh nên chọn cho trẻ một ghế ngồi thẳng lưng, có phần dựa phía sau, ghế trẻ ngồi phải ngang tầm với vị trí thức ăn để con có thể ăn uống dễ dàng.
 |
| Cho trẻ ăn đúng tư thế có thể bảo vệ hệ tiêu hóa của con. Ảnh minh họa: tanaphong_toochinda. |
“Ghế ngồi phù hợp sẽ giúp các cơ quan thuộc hệ tiêu hóa giãn nở tối đa, làm thức ăn nhanh chóng được tiêu hóa và hấp thu. Từ đó, trẻ sẽ tránh được những vấn đề do đầy hơi, chướng bụng hoặc tình trạng rối loạn tiêu hóa gây ra.
Những thói quen phụ huynh nên tránh
Ngoài những vấn đề nêu trên, BS Sương cũng lưu ý các gia đình cần hạn chế những thói quen thường thấy có thể ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của trẻ từ việc ăn uống:
- Thời gian ăn của trẻ không nên kéo dài quá 30 phút.
- Không nên cho trẻ ăn những thực phẩm khiến trẻ bị nôn khi từng ăn.
- Không cho trẻ ăn quá no hoặc ép trẻ khi trẻ không muốn ăn thêm.
- Không nên cho trẻ ăn hoặc uống những loại thực phẩm chứa nhiều đường ngọt trước khi ăn bữa ăn chính.
- Tuyệt đối không nên cho trẻ vừa ăn kết hợp chơi đồ chơi, xem TV, hay đi chơi ngoài đường… Thói quen này sẽ làm giảm khả năng nhận biết các loại thức ăn và ảnh hưởng đến hoạt động của hệ tiêu hóa ở trẻ.
Muốn ăn uống lành mạnh nhưng hay stress công việc? Muốn tập thể dục đều đặn nhưng hay làm việc trễ? Mục Sức khỏe của Zing giới thiệu một số sách để đồng hành cùng bạn từ phòng gym đến đường chạy, từ văn phòng đến bếp ăn. Tuyển tập này sẽ cung cấp thêm nhiều lựa chọn, và bớt đi một số nỗi lo trên hành trình cân bằng cuộc sống hiện đại.
