Nhân sự 8X trở lại trường học

Nhân sự ở độ tuổi 40 có xu hướng quay trở lại trường lớp. Ảnh minh hoạ: Ketut Subiyanto/Pexels.

Quay lại trường học ở tuổi 40 không phải việc dễ dàng. Tuy nhiên, trong bối cảnh làn sóng sa thải lan rộng, mức lương không tăng và trí tuệ nhân tạo ngày càng thâm nhập sâu vào công việc, nhiều nhân sự trung niên quyết định trở lại môi trường học tập, từ đại học đến các trường nghề.

Một số thay đổi nghề nghiệp hoàn toàn, như từ đầu bếp sang kỹ sư phần mềm. Những nhân sự khác lại theo đuổi bằng cấp cao hơn để tạo lợi thế cạnh tranh khi yêu cầu tuyển dụng ngày càng khắt khe. Một bộ phận từng bỏ đại học, nay buộc phải quay lại vì không thể tiếp cận các vị trí tốt nếu thiếu bằng cấp, theo WSJ.

Khoản đầu tư xứng đáng

Việc học ở tuổi 40 cũng đi kèm nhiều áp lực. Họ phải cân bằng giữa công việc, gia đình và học tập, đồng thời gánh thêm khoản nợ mới trong khi bạn bè đồng trang lứa bước vào thời kỳ thu nhập cao nhất. Trung bình, học phí đại học công lập ở Mỹ là khoảng 30.000 USD mỗi năm.

Dù vậy, với không ít người, đây vẫn là khoản đầu tư xứng đáng. Tuổi thọ ngày càng tăng, đồng nghĩa với việc nghỉ hưu ở mốc 65 không còn phổ biến.

Cindy Woody lấy bằng thạc sĩ năm 41 tuổi và hoàn thành chương trình tiến sĩ ở tuổi 47. Với vị trí trợ lý giáo sư ngành quản lý giáo dục tại Đại học Texas ở Tyler, Woody cho rằng đầu tư vào bản thân là quyết định sáng suốt. Bà vừa làm việc toàn thời gian vừa học, loại bỏ thói quen xem TV và san sẻ việc nhà cho người thân.

Melissa Harkin hi sinh thời gian bên con để tiếp tục học tập.

Theo Trung tâm Thống kê Giáo dục Quốc gia Mỹ, hiện có hơn 1 triệu người trong độ tuổi 40 đang theo học các chương trình đại học hoặc sau đại học. Nhiều người kỳ vọng tăng thu nhập, cải thiện mức độ ổn định nghề nghiệp trong khối lao động trí óc, trong khi nhiều người trẻ hoài nghi về giá trị của tấm bằng đại học.

Cùng với đó, các chương trình đào tạo nghề với chi phí chỉ từ khoảng 3.000 USD mỗi năm cũng ghi nhận số lượng học viên trung niên gia nhập ngày càng lớn. Những công việc như sửa ống nước hay xây dựng được xem là khó bị AI thay thế.

Tại một chương trình đào tạo nghề ở bang Pennsylvania, khoảng 1/4 trong số 108 học viên là người ở độ tuổi 40, theo học các kỹ năng như sửa ống nước, mộc, xây dựng hay chăm sóc sức khỏe. Phần lớn trong số họ từng mất việc hoặc muốn cải thiện thu nhập.

“Năm nay, số lượng nhân sự bị sa thải và công ty đóng cửa tăng rõ rệt”, bà Erica Mulberger, Giám đốc điều hành tổ chức phát triển lực lượng lao động Advance Central PA, cho biết.

Không dễ đi học khi 40

Victoria Miner (48 tuổi) theo đuổi chương trình học nghề bán thịt kéo dài 4 năm, đào tạo theo tiêu chuẩn của Bộ Nông nghiệp Mỹ. Xuất thân là người chăn nuôi bò, Miner cho rằng việc được đào tạo bài bản giúp bà được nhìn nhận nghiêm túc hơn trong một ngành nghề vốn do nam giới thống trị.

Chứng chỉ này sau đó mang lại cho bà lời mời làm thanh tra của Bộ Nông nghiệp. Đây là công việc ít đòi hỏi thể lực hơn và giúp kéo dài sự nghiệp. “Ở giai đoạn này của cuộc đời, dùng trí óc thay vì sức lực phù hợp với tôi hơn”, Miner nói.

Bằng cấp và chứng chỉ mang lại uy tín. Kevin Korenthal từng bỏ đại học nhưng vẫn vươn lên các vị trí lãnh đạo trong lĩnh vực phi lợi nhuận. Tuy nhiên, các vị trí điều hành cấp cao vẫn ngoài tầm với. “Rất khó đạt được những vai trò đó nếu không sở hữu bằng cấp, dù bạn có năng lực đến đâu”, ông nói.

LaToya Hall học để chuyển ngành, khó khăn xoay xở học phí.

Korenthal quay lại trường khi ngoài 40 tuổi để lấy bằng cao đẳng truyền thông số, sau đó học thêm chứng chỉ điều hành hiệp hội, song song với việc làm toàn thời gian và nuôi 2 con. Ông tiếp tục hoàn thành bằng cử nhân lãnh đạo tổ chức phi lợi nhuận theo chương trình dành cho người học muộn của Đại học Indiana. Hiện ở tuổi 53, Korenthal là Giám đốc điều hành Hiệp hội Các Quỹ Công viên Quốc gia Mỹ.

Chi phí vẫn là rào cản lớn, song nhiều học viên trung niên tìm được cách xoay xở. Melissa Harkin, một biên dịch viên tự do, đã có bằng thạc sĩ tại Brazil nhưng nhận ra cần thêm bằng cấp từ Mỹ hoặc châu Âu để được tuyển dụng tại các doanh nghiệp Mỹ. Khi các chương trình thạc sĩ tại Mỹ có học phí hơn 50.000 USD, bà chọn chương trình tương đương tại Đại học Birmingham (Anh) với chi phí 22.000 USD, quyết định học từ xa.

Có thời điểm, Harkin (45 tuổi) nhận ra rằng mình không rời khỏi căn hộ suốt 2 tháng, bỏ lỡ các buổi học bơi của con trai. “Ở tuổi 40, khi đã có gia đình, nếu thực sự đầu tư thời gian để học cho đến nơi đến chốn, bạn sẽ phải đánh đổi những điều khác”, bà nói.

Một số người khác rẽ hướng vì công việc họ yêu thích ở tuổi 20-30 không còn đáp ứng được yêu cầu về phúc lợi, thu nhập và sự ổn định.

LaToya Hall, đầu bếp của một công ty phục vụ ăn uống cao cấp, thường xuyên đứng bếp cả ngày với giờ giấc thất thường và công việc nặng nhọc. Trong một chuyến cắm trại, bà quyết định quay lại trường, nộp đơn vào chương trình cao đẳng kỹ sư phần mềm và phát triển website kéo dài 18 tháng ở Viện Công nghệ New England.

Là mẹ đơn thân của 2 con, Hall bán xe để tiết kiệm tiền, đi 3 chuyến xe buýt mỗi sáng, rời nhà lúc 5h30 để kịp vào lớp lúc 7h45. Dù nhận được học bổng và trợ cấp, bà vẫn còn khoảng 40.000 USD tiền vay từ trường dạy ẩm thực và chương trình cao đẳng. “Tôi dự định sẽ quay lại học tiếp bằng cử nhân sau này”, Hall nói.

'Người thất nghiệp vui vẻ' khắp MXH Năm 2025 chứng kiến làn sóng sa thải lan rộng, nhưng một bộ phận người mất việc lại tận dụng giai đoạn thất nghiệp để tận hưởng cuộc sống theo cách tích cực nhất. 12:30 14/12/2025

Không chỉ agency TP.HCM 'nói xấu' nhân viên Bên cạnh agency trong lĩnh vực truyền thông, quảng cáo ở TP.HCM, nhiều doanh nghiệp trên toàn thế giới cũng phải đối mặt với bê bối truyền thông, bị khởi kiện vì bôi nhọ nhân sự. 09:14 3/12/2025

Kỹ sư IT 29 tuổi bỏ việc, đi bán mì xào Alvin Tan (Singapore) quyết định chọn công việc vất vả, nóng bức và cô đơn trong gian bếp bán món mì xào. Thu nhập giảm so với thời làm kỹ sư phần mềm buộc anh tiết kiệm hơn. 14:56 27/11/2025