Nhiều người mắc bệnh tiểu đường do thiếu hiểu biết thường có thói quen ngâm chân bằng nước ấm, nóng hoặc tự ý đắp các loại thuốc lá không rõ nguồn gốc để giảm cảm giác tê bì, đả thông kinh mạch, làm sạch và phòng ngừa biến chứng bàn chân. Tuy nhiên, cũng vì thói quen này người tiểu đường đang đối mặt với nguy cơ cao bị nhiễm trùng, hoại tử, phải cắt cụt chi.
Tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương, bệnh nhân Trần Ngọc Hạnh (42 tuổi, đã đổi tên, ở Hàng Bè, Hà Nội) vào viện cấp cứu trong tình trạng sốt cao, sưng nề tấy đỏ lan tỏa toàn cổ chân, đường huyết tăng cao nhiễm Ceton niệu. Theo khai thác, bệnh nhân Hiền được chẩn đoán tiểu đường tuýp 2 cách đây một năm. Do chủ quan nên bệnh nhân dùng thuốc không thường xuyên, 2 tuần trước khi vào viện bệnh nhân xuất hiện sưng nề mắt cá trong bàn chân trái, sau đó không tới viện thăm khám mà tự ý ngâm chân bằng nước đun nóng cùng hỗn hợp lá lốt, gừng, muối không rõ nhiệt độ ngày 2 lần.
 |
| Chăm sóc bàn chân đối với bệnh nhân tiểu đường rất quan trọng. Ảnh: T.Q. |
Sau khoảng 2 ngày bệnh nhân bắt đầu xuất hiện tình trạng bong da, loét bỏng rộp và chảy mủ nhiều tại vị trí bị tổn thương, sốt cao sưng tấy đỏ bàn chân, chảy dịch hôi vàng trong và có dấu hiệu lan rộng nhanh. Khi được gia đình đưa vào viện, bệnh nhân có dấu hiệu mệt mỏi, sốt cao kèm sưng nề tấy đỏ cẳng cổ bàn chân lan lên 1/2 bàn chân, đường huyết cao 27,7 mmol/l kèm theo nhiễm ceton niệu (nhiễm ceton trong đường nước tiểu).
Bệnh nhân Nguyễn Văn Duy (61 tuổi, đã đổi tên, ở Mỹ Đức, Hà Nội) với chẩn đoán tiểu đường trên 13 năm. Một tháng trước, ông bị biến chứng thần kinh gây tê bì bàn chân nên đã tự ý ngâm chân bằng nước nóng với nhiệt độ cao gây bỏng loét.
Khi vết thương lan rộng và ngày càng sâu bệnh nhân mới chịu để người nhà đưa vào viện. Lúc này, tình trạng bàn chân đã trở lên nghiêm trọng, nhiễm trùng, hoại tử sâu rộng.
Một trường hợp khác là bệnh nhân Vàng A L. (59 tuổi –Sơn La) cũng vừa được chỉ định cắt bỏ toàn bộ bàn chân tới giữa cẳng bàn chân do nhập viện trong tình trạng biến chứng bỏng quá nặng, hoại tử sâu và không còn dấu hiệu phục hồi.
Theo Ths.Bs Nguyễn Ngọc Thiện (Phó trưởng khoa Chăm sóc bàn chân – Bệnh viện Nội tiết Trung ương), ba trường hợp trên không phải là hiếm gặp.
Trung bình mỗi tháng tại khoa Chăm sóc bàn chân thường phải tiếp nhận và xử lý 2-3 ca mắc tiểu đường bị bỏng với những mức độ nặng nhẹ khác nhau. Đặc biệt, nhiều trường hợp do tự ý ngâm chân bằng nước nóng hoặc các loại cỏ cây không rõ nguồn gốc dẫn đến bỏng nặng nhưng không chịu tới bệnh viện mà cố ý tự điều trị tại nhà, dẫn đến tình trạng hoại tử lan rộng khó chữa trị thậm chí phải cắt cụt chi đe dọa đến tính mạng rất đáng tiếc. Do đó, bác sĩ Thiện khuyến cáo người mắc tiểu đường nên khám định kỳ để giảm biến cố nhiễm trùng loét do bỏng.
