Cáo trạng VKSND Tối cao ban hành xác định Phan Văn Anh Vũ với sự hậu thuẫn, buông lỏng quản lý của 2 cựu thứ trưởng Bùi Văn Thành, Trần Việt Tân và một số cán bộ công an đã thâu tóm 7 nhà, đất công sản và dự án bất động sản có tổng diện tích 27.000 m2 đất, trị giá là hơn 2.500 tỷ đồng.
Trong số những tài sản rơi vào tay Vũ “nhôm”, có 4 dự án ở Đà Nẵng được chính quyền nơi đây bán hoặc cho tổ chức bình phong của Phan Văn Anh Vũ thuê với giá ưu đãi.
Biến đất công thành tài sản cá nhân
Là nhân viên tình báo của Tổng cục Tình Báo (Bộ Công an), Vũ sử dụng hai tên Lê Văn Sáu, Trần Đại Vũ và điều hành 2 tổ chức bình phong gồm: Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 và Công ty Cổ phần Nova Bắc Nam 79.
Tháng 9/2009, Vũ làm tờ trình Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng và Tổng cục Tình báo (Bộ Công an) xin mua nhà đất thuộc sở hữu nhà nước rộng hơn 400 m2 tại số 319 Lê Duẩn (Đà Nẵng) để phục vụ hoạt động nghiệp vụ. Ngay sau đó, TP Đà Nẵng cho phép chuyển nhượng lô đất trên cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 của Vũ với giá ưu đãi 6,2 tỷ đồng.
 |
| Phan Văn Anh Vũ từng điều hành 2 công ty bình phong. Ảnh: Lê Quân. |
Đến 3/2010, Vũ đề nghị UBND TP Đà Nẵng chuyển đổi tên người nhận quyền sử dụng đất từ Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 sang cho ông ta. Sau khi nhận “sổ đỏ”, Vũ cho Công ty TNHH Pizza, chi nhánh Đà Nẵng thuê lại.
Kết luận định giá tài sản xác định giá trị quyền sử dụng đất tại số 319 Lê Duẩn tại thời điểm khởi tố vụ án là hơn 31 tỷ đồng. Như vậy, số tiền nhà nước bị thiệt hại khi bán nhà đất công sản cho Vũ là 25 tỷ đồng.
Cùng thời điểm xin mua nhà đất 319 Lê Duẩn, Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 của Vũ còn đề nghị Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cho nhận quyền sử dụng khu đất 3.200 m2 Công viên An Đồn cũ để phục vụ công tác nghiệp vụ.
Sau khi giảm trừ các khoản và tăng diện tích thêm 207 m2, lô đất được giao cho công ty của Phan Văn Anh Vũ với giá hơn 17 tỷ đồng. Nhưng đến giữa năm 2011, Lê Văn Sáu (tức Phan Văn Anh Vũ) lại ký tờ trình gửi Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng và đơn vị liên quan đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Phan Văn Anh Vũ với lý do toàn bộ số tiền nhận chuyển quyền sử dụng khu đất trên đều do Vũ nộp.
Không lâu sau, UBND TP Đà Nẵng cho phép chuyển đổi quyền sử dụng đất từ Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 sang cho Phan Văn Anh Vũ, đồng thời tách thửa khu đất trên thành 3 lô, thời hạn sử dụng lâu dài với mục đích xây công trình thương mại - dịch vụ, văn phòng, khách sạn.
 |
| Dự án khu dịch vụ du lịch nhà hàng - cafe - bar và bến du thuyền ở đường Bạch Đằng do Công ty TNHH I.V.C liên quan đến Vũ đầu tư. Ảnh: Đoàn Sơn. |
Tháng 5/2016, Vũ cho Công ty TNHH I.V.C - công ty Vũ nắm 66,67% cổ phần, giám đốc là anh rể Vũ tên Ngô Áng Hùng - thuê khu đất này để xây dựng, kinh doanh trường mẫu giáo ABC với giá 30 triệu đồng/tháng.
Tính đến thời điểm bị bắt (tháng 1/2018), Vũ hưởng lợi 540 triệu đồng từ việc cho thuê đất. Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự kết luận giá trị quyền sử dụng đất của khu đất 3.200 m2 tại đường Ngô Quyền tại thời điểm khởi tố vụ án là 167 tỷ đồng. Như vậy, nhà nước bị thiệt hại khoảng 150 tỷ đồng.
Thuê, mua đất giá bèo
Trong số 4 dự án, đất công sản đắc địa ở Đà Nẵng rơi vào tay Vũ có lô đất số 16 Bạch Đằng rộng 1.800 m2. Ban đầu, từ đề nghị của Bộ Công an, TP Đà Nẵng cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 được thuê khu đất để sản xuất kinh doanh, thời hạn 50 năm. Thời điểm đó, nhà đất số 16 Bạch Đằng có giá khởi điểm đấu giá là 83 tỷ đồng.
Năm 2015, thứ trưởng Trần Việt Tân ký 2 công văn đề nghị UBND TP Đà Nẵng xem xét định giá thuê đối với nhà, đất tại số 16 Bạch Đằng. Sau đó, TP Đà Nẵng phê duyệt giá bán nhà, vật kiến trúc và giá thu tiền thuê đất tại 16 Bạch Đằng cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 là 45 tỷ đồng.
 |
| Cựu thứ trưởng Trần Việt Tân bị cáo buộc liên quan sai phạm của Vũ "nhôm". Đồ họa: Phượng Nguyễn. |
Sau khi nộp đủ tiền, công ty của Vũ được TP Đà Nẵng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, kết luận giám định tài sản xác định giá trị quyền sử dụng đất tại số 16 Bạch Đằng là 187 tỷ đồng, có nghĩa số tiền nhà nước bị thiệt hại khi bán đất cho công ty của Vũ là 142 tỷ.
Đáng chú ý, cáo trạng còn đề cập đến khu đất dự án Vệt du lịch ven biển từ Vegas Resort đến Khu du lịch Bến Thành Non Nước rộng 1,5 ha ở đường Trường Sa trị giá gần 488 tỷ đồng. Thế nhưng khi Bộ Công an đề nghị UBND TP Đà Nẵng tạo điều kiện để Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 được nhận quyền sử dụng đất khu đất này, chính quyền địa phương đã cho công ty của Vũ thuê với giá 52 tỷ đồng để đầu tư khu du lịch ven biển trong 50 năm.
Theo điều tra, UBND TP Đà Nẵng phê duyệt giá thu tiền sử dụng đất khu đất trên cho Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 là 5 triệu đồng/m2. Sau đó, công ty của Vũ được giảm trừ giá thuê đất xuống còn 3,7 triệu đồng/m2 và giảm 10% số tiền sử dụng đất nên chỉ phải nộp hơn 52 tỷ (tương đương hơn 10% giá trị quyền sử dụng đất theo kết quả định giá).
Quá trình điều tra vụ án, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố bị can đối với 2 nguyên Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng là các ông Trần Văn Minh, Văn Hữu Chiến và 14 cán bộ dưới quyền về các tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai và Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Còn một số cán bộ, chiến sỹ và lãnh đạo Bộ Công an có hành vi tham mưu soạn thảo, ký nháy, ký văn bản gửi các bộ, ngành, UBND TP Đà Nẵng tạo điều kiện cho Phan Văn Anh Vũ lợi dụng danh nghĩa doanh nghiệp bình phong thực hiện hành vi phạm tội do hành vi chưa đến mức xử lý hình sự nên cơ quan điều tra kiến nghị Bộ trưởng Công an đề nghị cấp có thẩm quyền và chỉ đạo cơ quan chức năng xử lý hành chính.
Cáo trạng xác định hai cựu thứ trưởng công an là Bùi Văn Thành và Trần Việt Tân cùng một số cán bộ dưới quyền đã giúp sức tích cực hoặc thiếu trách nhiệm để Vũ lợi dụng tổ chức bình phong thâu tóm, chuyển nhượng hàng loạt dự án, nhà đất công sản trái quy định gây thiệt hại hơn 1.000 tỷ đồng.
Ông Trần Việt Tân bị cáo buộc thiếu trách nhiệm trong việc quản lý, chỉ đạo đối với Tổng cục Tình báo, để Phan Văn Anh Vũ lợi dụng chức vụ, quyền hạn và các văn bản của đơn vị xin nhận quyền sử dụng đất đối với các nhà, đất công sản tại Đà Nẵng, TP.HCM không qua đấu giá và không sử dụng vào công tác nghiệp vụ, gây thiệt hại 155 tỷ đông.
Còn ông Bùi Văn Thành không liên quan đến sai phạm đất đai ở Đà Nẵng nhưng trách nhiệm trong việc chỉ đạo, kiểm tra việc thẩm định giá nhà, đất tại số 129 Pasteur (TP.HCM). Khi Phan Văn Anh Vũ chuyển nhượng nhà, đất này cho người khác, ông Thành đã không báo cáo cấp có thẩm quyền kịp thời ngăn chặn, dẫn đến gây thiệt hại 222 tỷ đồng.
