Sáng 21/3, phiên tòa xử sơ thẩm vụ Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) mất 800 tỷ đồng khi góp vốn vào Ngân hàng Đại Dương (Oceanbank) tiếp tục diễn ra. Mở đầu, nhóm luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Xuân Sơn (nguyên Phó tổng giám đốc PVN) xét hỏi bị cáo Ninh Văn Quỳnh (nguyên Kế toán trưởng kiêm Trưởng ban tài chính kế toán và Kiểm toán PVN) và những người liên quan việc Oceanbank chi lãi ngoài cho Tập đoàn dầu khí.
'Em biếu anh chai rượu, em biếu anh cái áo'
Là người đầu tiên bước lên bục khai báo, ông Quỳnh cho biết lúc đầu nhận tiền từ Nguyễn Xuân Sơn nhưng không biết nguồn gốc, mục đích. Sau này, ông Quỳnh mới biết đó là tiền của Oceanbank.
Ông Sơn đưa tiền cho ông nhằm mục đích gì? Trả lời câu hỏi trên, bị cáo Quỳnh nói ban đầu không rõ lý do, mãi sau ông hiểu ra rằng ông Sơn muốn được quan tâm, hỗ trợ khi làm việc tại Oceanbank. Ninh Văn Quỳnh nói số tiền ông nhận không liên quan số dư tiền gửi của PVN tại Ngân hàng Đại Dương.
Bị cáo khẳng định ông không trao đổi, tính toán với Nguyễn Xuân Sơn về số tiền được nhận.
 |
| Bị cáo Ninh Văn Quỳnh tại phiên xử. Ảnh: P.Đ. |
Khi luật sư công bố lời khai tại cơ quan điều tra mâu thuẫn với những gì ông Quỳnh vừa trình bày, nguyên Kế toán trưởng kiêm Trưởng ban tài chính kế toán và Kiểm toán PVN thừa nhận khoản chi lãi ngoài ông nhận có liên quan đến lượng tiền gửi của PVN. Quỳnh nói ông không bàn bạc, đòi hỏi việc trên.
Theo lời bị cáo sinh năm 1958, Nguyễn Xuân Sơn đưa bao nhiêu thì ông nhận từng đó, hai bên không tính toán dựa trên số dư tiền gửi của tập đoàn. "Thật sự khi anh Sơn đưa tiền cho bị cáo ở giai đoạn này đều nói rằng em biếu anh chai rượu, em biếu anh cái áo chứ không nói bao nhiêu tiền hay vì lý do gì”, bị cáo Quỳnh trình bày trước tòa.
Về sự chênh lệch số tiền giao nhận, Ninh Văn Quỳnh giữ nguyên lời khai tại cơ quan điều tra. Quỳnh nói ông chưa được đối chất giữa với Nguyễn Xuân Thắng - người khai đã 2 lần giúp Nguyễn Xuân Sơn chuyển tổng cộng 10 tỷ đồng cho Ninh Văn Quỳnh.
Sao khi nhận tiền, ông chi tiêu chủ yếu cho cá nhân mà không chi cho người ký duyệt việc gửi tiền? Quỳnh đáp: "Khi nhận tiền của anh Sơn bị cáo hiểu là tiền anh Sơn cho bị cáo, chứ không phải tiền chăm sóc khách hàng mà bị cáo phải có trách nhiệm đưa cho ai đó trong PVN".
Luật sư tiếp tục hỏi: Nếu ông nghĩ Nguyễn Xuân Sơn chi riêng cho cá nhân ông thì sao phải hào phóng chi 1-2 tỷ cho nhân viên đi nghỉ mát? Ông Quỳnh lý giải việc đó ông quan tâm, động viên cán bộ dưới quyền thực hiện nhiệm vụ ông giao phó, không liên quan đến việc hào phóng hay không.
Bị cáo Quỳnh cũng phủ nhận việc được Nguyễn Xuân Sơn mua cho căn hộ 5 tỷ đồng ở Mỹ Đình. "Bị cáo không mua căn hộ nào, Quỳnh nói.
Lời khai bất ngờ của Nguyễn Xuân Sơn tại tòa
Ngay sau đó, luật sư đề nghị bị cáo Nguyễn Xuân Sơn lên đối chất. Thừa nhận đã đưa tiền cho ông Quỳnh thành 2 giai đoạn, ít nhất là 2-3 tỷ, nhiều là 5 tỷ. Có lần nào 500 triệu hay 1 tỷ như ông Quỳnh khai không? Bị cáo Sơn đáp có lần tiền mặt, có lần 100.000 USD.
 |
| “Tôi đều nói kĩ với anh Quỳnh là tiền này Oceabank chi để hỗ trợ lãnh đạo Tập đoàn dầu khí có khoản chi đối ngoại", bị cáo Sơn khai. Ảnh: P.Đ. |
Theo nguyên Phó tổng giám đốc PVN, mục đích Oceanbank chi tiền lãi ngoài nhằm trả cho khách quyền lợi tương xứng trên cơ sở tiền gửi. "Tôi đều nói kĩ với anh Quỳnh là tiền này Oceabank chi để hỗ trợ lãnh đạo Tập đoàn dầu khí có khoản chi đối ngoại. Tôi chỉ đưa cho anh thôi nên anh phải sử dụng thế nào cho đẹp mặt ngân hàng. Anh Quỳnh bảo anh cứ yên tâm, tôi không ăn hết được tiền này đâu", Sơn nói.
Bị cáo Sơn khai giai đoạn đầu đặt vấn đề với Ninh Văn Quỳnh, ông nói rõ quan điểm của Oceanbank chi % cho khách hàng. Ông Quỳnh không yêu cầu chi số tiền cụ thể nhưng Nguyễn Xuân Sơn đều phân tích căn cứ để Ngân hàng Đại Dương chi lãi ngoài cho PVN. “Rõ nhất là giai đoạn tôi và anh Thắm mua cho anh Quỳnh căn hộ", bị cáo Sơn khẳng định và cho biết đã nói rõ chính sách của ngân hàng để khuyến khích PVN gửi nhiều tiền hơn.
Nguyên Phó tổng giám đốc PVN khẳng định đã đưa 30-40 tỷ trong 2 năm 2009-2010. Giai đoạn về làm lãnh đạo Tập đoàn Dầu khí, bị cáo Sơn tiếp tục chuyển tiền cho Ninh Văn Quỳnh giúp Hà Văn Thắm với số lượng 5 tỷ đồng mỗi lần. Trong số tiền này, ông Sơn giữ lại 50 tỷ sử dụng để đối nội, đối ngoại.
Đề cập đến căn hộ ở Mỹ Đình, bị cáo Sơn nói Ninh Văn Quỳnh nhờ ông mua căn hộ ở góc nhà rất đẹp. “Anh Thắm và tôi tính toán lượng tiền chuyển cho khách hàng PVN, mỗi tháng tôi bớt lại 1 tỷ để nộp tiền mua nhà cho anh Quỳnh. Và anh Thắm đưa cho tôi hợp đồng mua nhà đứng tên con trai anh Quỳnh”, Nguyễn Xuân Sơn nói quá trình điều tra, ông chưa khai việc này.
Để làm rõ chi tiết này, luật sư đã đặt câu hỏi cho ông Hà Văn Thắm (cựu Chủ tịch HĐQT Oceanbank) - người được triệu tập với tư cách nhân chứng. Ông Thắm kể rằng không trao đổi hoặc không nhớ là đã mua nhà cho ông Ninh Văn Quỳnh.
"Nhưng chắc chắn có việc anh Sơn mua và nhờ tôi chuyển hợp đồng. Thực ra trong thâm tâm tôi nghĩ anh Sơn mua cho anh ý, chứ không nói với tôi mua cho anh Quỳnh”, ông Hà Văn Thắm nói không rõ việc chuyển nhượng căn hộ này.
Về chủ trương chi lãi ngoài, ông Hà Văn Thắm cho biết đó là chính sách của Oceanbank với tất cả khách hàng. PVN được nhận thấp hơn vì là cổ đông ngân hàng, giao động khoảng 1%/năm.
Đề cập lại câu hỏi của luật sư hỏi ông Quỳnh sao không chi cho người phê duyệt? Cựu Chủ tịch HĐQT Oceanbank nói đó chính sách của ngân hàng chi cho PVN chứ không cho bất cứ cá nhân nào như Ninh Văn Quỳnh hay người phê duyệt tiền gửi. Việc chuyển cho Ninh Văn Quỳnh vì bị cáo này là người quản lý ngân khố, sau đó sử dụng vào việc chung của tập đoàn.
"Anh Sơn cố tình đổ lỗi cho bị cáo"
Tiếp tục được mời lên bục xét hỏi cuối giờ sáng, bị cáo Ninh Văn Quỳnh cho biết quá trình làm việc giữa ông và Nguyễn Xuân Sơn không được xuôi chèo mát mái, bằng mặt không bằng lòng. "Anh Sơn cố tình đổ tội cho bị cáo số tiền rất lớn. Qua quá trình khai báo, đổ tội cũng rất phức tạp tại cơ quan điều tra”. Nguyên Kế toán trưởng kiêm Trưởng ban tài chính kế toán và Kiểm toán PVN nói tại phiên tòa.
Ban đầu ông Sơn bác bỏ cáo buộc nhận 69 tỷ từ công ty con của Ngân hàng Đại Dương. Sau đó, khi làm Phó tổng giám đốc Tập đoàn, ông Sơn tiếp tục nhận tiền chi lãi ngoài rồi giữ lại 40%. Số còn giao cho Ninh Văn Quỳnh 60%. Nhưng tại phiên tòa 28/8/2017, ông Sơn thay đổi lời khai, thừa nhận đã cầm số tiền 69 tỷ sau đó chuyển cho ông Quỳnh từ 30-40 tỷ. Phần còn lại nhận từ Oceanbank, Nguyễn Xuân Sơn khai chuyển hết cho Ninh Văn Quỳnh.
"Vì sao bị cáo lại khai"?. Trả lời câu hỏi, Quỳnh cho rằng một trong những nguyên nhân bị cáo khai trước tòa nhận tiền của anh Sơn là trước đây việc giao nhận tiền chỉ có 2 người, bị cáo nghĩ không ai biết, có thể dấu được. Tuy vậy, việc anh Sơn khai bị cáo nhận toàn bộ số tiền dùng vào mục đích chi đối ngoại cho PVN, bị cáo đã khai để HĐXX chứng minh PVN không chi đối ngoại sai chế độ chính sách, đặc biệt dùng tiền từ nguồn thu bất hợp pháp”, bị cáo Quỳnh nói.
Bị cáo Quỳnh thừa nhận nếu không khai thì trách nhiệm của ông sẽ rất lớn, dựa theo sự đổ tội của Nguyễn Xuân Sơn. Ngoài ra vì uy tín tập đoàn, Ninh Văn Quỳnh đã tự nguyện khai báo với cơ quan điều tra.
Nguyễn Xuân Sơn – người bị ông Quỳnh cáo buộc có hành vi đổ tội – lập tức được mời lên đối chất. Ông Sơn nói thực tế việc chi đối ngoại thời điểm vụ án xảy ra sẽ như không nguyên tắc tài chính.
Luật sư hỏi: Anh có cam đoan toàn bộ lời khai nói anh Quỳnh nhận 180 tỷ là đúng sự thật không? "Tôi không bao giờ muốn đổ tội cho ai cả. Bây giờ các cơ quan tố tụng yêu cầu khai rõ sự thật và tôi khẳng định mình chỉ khai đúng sự thật và không bao giờ đổ lỗi cho bất cứ một ai", ông Sơn nói trình bày rằng ông khai báo với HĐXX với tư cách người có chức vụ ở Tập đoàn Dầu khí. .
"Cái chính là tôi đã cố gắng chịu đựng để khỏi ảnh hưởng đến bất cứ ai trong Tập đoàn Dầu khí cũng như uy tín tập đoàn. Nhưng yêu cầu của cơ quan tố tụng bắt buộc nói ra tất cả sự thật thì tôi nói hết ra", bị cáo Nguyên Xuân Sơn nói.
 |
Cũng trong phiên xử sáng nay, bị cáo Đinh La Thăng kể lộ trình thoái vốn và việc Ngân hàng Nhà nước mua lại nhà băng với giá 0 đồng.
"Điều này không đúng pháp luật, gây thiệt hại cho các cổ đông trong đó có PVN. Việc không thoái được vốn, đó là thực tế”, bị cáo sinh năm 1960 nói.
Trình bày về việc ký thỏa thuận góp vốn, bị cáo Đinh La Thăng cho hay đã ký biên bản theo đúng thẩm quyền được giao. Theo cựu Chủ tịch PVN, biên bản thỏa thuận này chỉ là cơ sở để ông báo cáo HĐQT xem xét quyết định, thống nhất chủ trương để báo cáo Thủ tướng cho phép đầu tư vào Ngân hàng Đại Dương. Biên bản thỏa thuận này không phải là căn cứ để cho PVN đầu tư vào Oceanbank.
Theo cáo trạng, bị cáo Đinh La Thăng có vai trò lớn nhất trong việc làm thiệt hại 800 tỷ đồng của PVN. Khi còn là Chủ tịch HĐQT PVN, ông Thăng đã ký thỏa thuận hợp tác tham gia góp vốn với Hà Văn Thắm (Chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Oceanbank) không thông qua HĐQT.
Sau đó, cựu Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí quyết định góp vốn vào Oceanbank dù biết năng lực yếu kém của ngân hàng này và ký ban hành nghị quyết thực hiện các lần góp vốn, bổ sung vốn khi chưa được sự đồng ý của Thủ tướng, không thực hiện yêu cầu của Bộ Tài chính để đảm bảo các điều kiện về góp vốn…
Ông Thăng cùng Nguyễn Xuân Sơn, Vũ Khánh Trường, Nguyễn Xuân Thắng, Nguyễn Thanh Liêm và Phan Đình Đức bị truy tố về tội Cố ý làm trái.
Riêng Ninh Văn Quỳnh bị truy tố về các tội Cố ý làm trái và Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản.
