Nỗi bất an mới của đại học Mỹ dưới thời Tổng thống Trump

Kể từ khi lên nắm quyền, ông Trump quyết định đóng băng hàng loạt nguồn tài trợ của các trường đại học. Ảnh: Reuters.

Chỉ ít ngày nữa, hàng triệu học sinh Mỹ sẽ đưa ra một trong những quyết định quan trọng nhất cuộc đời - chọn trường đại học để theo học.

Song, quyết định này có thể đặc biệt khó khăn với học sinh quốc tế muốn du học tại Mỹ.

Chính quyền Trump đang thu hồi hàng trăm thị thực sinh viên và cảnh cáo các trường đại học không tuân theo yêu cầu của họ, đe dọa cắt hàng tỷ đô la tài trợ và thậm chí có thể tước quyền tuyển sinh viên nước ngoài của một trường đại học danh tiếng.

Nguồn thu lớn từ sinh viên quốc tế

Năm học trước, theo báo cáo của Viện Giáo dục Quốc tế phi lợi nhuận, số lượng sinh viên quốc tế ghi danh vào các trường đại học Mỹ đạt mức cao kỷ lục với hơn 1,1 triệu người.

Tại Mỹ, sinh viên nước ngoài thường đóng học phí cao hơn sinh viên bản địa. Viện Giáo dục Quốc tế cho biết hơn 75% sinh viên quốc tế tự trang trải chi phí học tập, thông qua hỗ trợ gia đình hoặc công việc làm thêm. Chưa đến 20% nhận được nguồn tài trợ chính từ các trường cao đẳng hoặc đại học Mỹ.

Vì vậy, trong những năm qua, sự gia tăng sinh viên nước ngoài tại các trường công lập đã mang lại nguồn thu học phí đáng kể.

"Nhiều trường đại học coi đây là một nguồn thu béo bở. Nếu sinh viên và gia đình họ sẵn lòng chi trả gấp hai, thậm chí gấp ba lần học phí, các trường sẽ tận dụng điều đó", ông William Brustein (chuyên gia giáo dục đại học Mỹ) nhận định.

Giữa tình hình bất ổn hiện tại, nếu sinh viên quốc tế chọn học tập ở quốc gia khác, các trường đại học Mỹ phụ thuộc vào nguồn thu này có thể gặp khó khăn về tài chính.

“Nhiều trường đại học đã chịu áp lực tài chính do nhiều yếu tố, bao gồm cả những yêu cầu gần đây của chính quyền Trump nhằm cắt giảm viện trợ liên bang. Vì vậy, số lượng sinh viên quốc tế giảm sẽ gây tổn hại nghiêm trọng cho các trường này", GS Stephen Yale-Loehr, người từng công tác tại Đại học Cornell, nói với CNN.

Hơn 1.000 sinh viên quốc tế tại Mỹ đã bị chính quyền Tổng thống Trump hủy thị thực. Ảnh: Siasat.

Liệu Mỹ có bớt hấp dẫn với sinh viên quốc tế?

Kể từ khi Tổng thống Trump nhậm chức vào tháng 1, hơn 1.000 sinh viên quốc tế đã bị thu hồi thị thực hoặc chấm dứt tình trạng cư trú.

Chính quyền cáo buộc các sinh viên này ủng hộ các tổ chức khủng bố, hoặc liên quan đến các hành vi phạm tội tương đối nhỏ xảy ra từ nhiều năm trước.

Việc thu hồi thị thực sẽ chấm dứt tình trạng hợp pháp của sinh viên ở Mỹ, buộc họ phải ngừng việc học - ngay cả khi một số sinh viên đã trả hàng nghìn USD học phí.

Dù còn quá sớm để xác định số lượng sinh viên quốc tế nhập học năm tới có giảm hay không (hạn cuối để sinh viên quyết định là ngày 1/5), GS Yale-Loehr nhận định "có vẻ như nhiều học sinh đang ngần ngại hơn khi đến Mỹ".

Trung Quốc, quốc gia đứng thứ trong danh sách các quốc gia có du học sinh theo học tại Mỹ (chiếm 25%), đã đưa ra cảnh báo nghiêm khắc cho công dân có ý định du học tại Mỹ.

Trong bối cảnh chiến tranh thương mại leo thang và tình hình an ninh tại Mỹ bị Trung Quốc đánh giá là xấu đi, Bộ Văn hóa và Du lịch cùng Bộ Giáo dục Trung Quốc đã đồng loạt khuyến cáo công dân nước mình thận trọng khi đến Mỹ du lịch và học tập.

Viện Giáo dục Quốc tế cho biết số lượng sinh viên quốc tế Trung Quốc nhập học tại các trường Mỹ đã giảm 4% trong năm học vừa qua.

Common App - nền tảng nộp đơn vào đại học liên kết với hàng trăm trường và xử lý hàng triệu hồ sơ - ghi nhận sự sụt giảm nhẹ trong số lượng đơn đăng ký từ sinh viên quốc tế.

Cụ thể, tính đến ngày 1/3, số lượng ứng viên quốc tế đã giảm 1% so với cùng kỳ năm trước. Điều này tương phản với mức tăng 5% ở ứng viên bản địa - đánh dấu lần đầu tiên kể từ năm 2019, số lượng đơn đăng ký từ học sinh Mỹ tăng nhanh hơn hơn so với học sinh quốc tế.

Ông William Brustein nhận định cách đối xử gần đây với sinh viên nước ngoài có thể là "chất xúc tác" đẩy nhanh sự suy giảm số lượng sinh viên quốc tế.

Ông nhận thấy trong nhiều năm qua, ngày càng nhiều sinh viên quốc tế lo ngại về chi phí học tập và danh tiếng của các trường đại học Mỹ.

“Nước Mỹ không còn là ‘ngọn hải đăng trên đồi’ như trước nữa”, ông nói với CNN. “Nếu bạn muốn có một nền giáo dục hàng đầu, tạo nền tảng vững chắc cho sự nghiệp, thì hiện tại đã có nhiều lựa chọn khác".

Thậm chí, một số dấu hiệu còn cho thấy ngay cả công dân Mỹ cũng đang ngày càng quan tâm đến việc học tập ở nước ngoài.

Hãng tin Reuters đưa tin ít nhất ba trường đại học Canada đã ghi nhận sự gia tăng đáng kể về sự quan tâm và số lượng đơn đăng ký từ học sinh Mỹ.

Một quan chức từ Đại học British Columbia tại Vancouver (Canada) cho rằng sự tăng vọt này là do chính quyền Trump thu hồi thị thực và tăng cường giám sát hoạt động trên mạng xã hội.

“Đây không chỉ là một dòng chảy nhỏ giọt”, Brustein cảnh báo. “Nếu nước Mỹ tiếp tục đi theo con đường hiện tại, nó có thể trở thành một làn sóng lớn".