Trong phiên xét xử ngày 9/9, các luật sư dành nhiều thời gian để xét hỏi các bị cáo và người liên quan xoay quanh khoản thiệt hại 1.500 tỷ đồng của Oceanbank như cáo trạng quy kết.
Luật sư đặt câu hỏi với đại diện Oceanbank - bà Vũ Thị Kim Ngọc - về căn cứ nào xác định hơn 1.500 tỷ đồng là thiệt hại. Bà Ngọc nói: "Theo quy định của pháp luật, chúng tôi xác định khoản tiền hơn 1.500 được chi từ 3 tài khoản thuộc sở hữu của Ngân hàng Đại Dương, đó là nguồn chúng tôi cho rằng được rút từ ngân hàng”.
Theo người đại diện Oceanbank, cơ quan điều tra và viện kiểm sát đã xác định hành vi của các bị cáo thực hiện việc hạch toán chi sai và hạch toán vào tài khoản 801 là không đúng quy định pháp luật hiện hành. Hiện khoản tiền này chưa thu hồi được.
Bị cáo Hà Văn Thắm đến tòa sáng 9/9. Ảnh: Việt Hùng. |
Trước câu trả lời này, vị luật sư hỏi tiếp có phải nguyên tắc xác định thiệt hại của Oceanbank là tiền từ tài khoản ngân hàng đi ra mà không thu hồi được là thiệt hại? Theo bà Ngọc, tài khoản 801 là tài khoản để chi trả lãi suất tiền gửi. Nếu xác định khoản chi này là chi lãi ngoài thì phải hạch toán vào một số tài khoản khác theo quy định.
Quá trình hỏi đại diện Oceanbank, luật sư cho rằng xác định thiệt hại phải cân đối giữa đầu vào và đầu ra. Oceanbank không thể căn cứ vào kết luận điều tra, cáo trạng… để xác định thiệt hại. “Oceanbank là nguyên đơn dân sự phải chứng minh thiệt hại của mình chứ không phải căn cứ vào các tài liệu của cơ quan điều tra, cáo trạng…như trên”, luật sư này nói. “Chúng tôi đã có nghĩa vụ chứng minh trên cơ sở điều tra và của chúng tôi”, bà Ngọc khẳng định.
Phản biện lại ý kiến của Oceanbank, bị cáo Nguyễn Thị Nga, nguyên kế toán trưởng ngân hàng này khẳng định 1.500 tỷ đồng mà cáo trạng quy kết thiệt hại là không đúng. Nữ bị cáo 37 tuổi khẳng định chi phí trong kinh doanh rời khỏi tài khoản không phải thiệt hại.
Nữ bị cáo lý giải: Huy động cho vay là chuỗi xoắn kép của tổ chức tín dụng, nó giống như chuỗi ADN của con người, chúng ta không thể tách một sợi ra để xét nghiệm gen ADN đó là của ai. Tách một sợi ra mà kết luận đó là con của ông A hay B là hoàn toàn sai về bản chất của việc cho vay và huy động vốn.
Bị cáo Nguyễn Thị Nga, nguyên kế toán trưởng Oceanbank. Ảnh: Việt Hùng. |
Bị cáo Nga nói người đại diện cho ngân hàng này rằng “hãy về xem xét lại nếu muốn đòi các bị cáo ở đây 1.500 tỷ”.
Theo cựu kế toán nhà băng, Oceanbank trước khi bị mua lại với giá 0 đồng là xương máu thịt của tất cả các cán bộ, nhân viên Oceanbank. Hiện tại, sau khi thu hồi được nợ và hạch toán ra lợi nhuận có giá trị cao hơn rất nhiều.
“Điều đó có thỏa đáng với những gì làm được không, với những con người như bị cáo đã cố gắng trong bao nhiêu khoản thời gian để xây dựng được một ngân hàng như vậy”, Nga vừa nói vừa nghẹn giọng, trực muốn khóc.
Nữ bị cáo trình với với HĐXX rằng hiện tại bà vẫn đang làm chuyên viên khối nguồn vốn của Ngân hàng Đại Dương mới.
Luật sư hỏi tiếp: Có thông tin đăng công khai trên báo chí, sau khi mua 0 đồng, trong vòng mấy tháng Ngân hàng Đại Dương mới đã thu hồi trên 5.000 tỷ đồng, chị có xác nhận số tiền này không?
Bị cáo Nga xác nhận việc này và cho hay chưa tròn 1 năm sau khi bị được NHNN mua lại với giá 0 đồng, bà vẫn đang làm giám đốc khối và kế hoạch. “Báo cáo kết quả lợi nhuận sau đó bị cáo lập ký, lợi nhuận cuối năm lãi hơn 1.000 tỷ. Con số hơn 5.000 tỷ thu hồi nợ bây giờ cao hơn rồi", Nga nói.
"Chị có biết bí quyết gì mà nhóm lãnh đạo mới của Ngân hàng Đại Dương sau khi mua 0 đồng, chẳng có vốn mà kinh doanh 1 năm lãi 1.000 tỷ đồng không?". Trả lời câu hỏi, bị cáo đáp: Đây là một vấn đề không cần phải nói nhiều.
Ngay sau đó, thẩm phán Trương Việt Toàn cắt lời luật sư vì cho rằng vị này đi quá sâu về việc NHNN mua lại Oceanbank với giá 0 đồng. HĐXX không xem xét hành vi mua 0 đồng của NHNN với Oceanbank trong vụ án này. “Đây là chính sách của NHNN với Oceanbank tại thời điểm đó. HĐXX không xét xử hành vi đó, lưu ý luật sư đặt vấn đề đúng”, ông Toàn nhắc.
Thẩm phán Trương Việt Toàn. Ảnh: Việt Hùng. |
Nghe lời nhắc, luật sư giải thích phần hỏi của mình với HĐXX: Các bị cáo ở đây bi quy buộc gây thiệt hại hơn 1.500 tỷ đồng cho Oceanbank, khiến ngân hàng này bị mua lại với giá 0 đồng, để lại hậu quả nặng nề lên số phận bị cáo - ông Toàn đáp.
Vị thẩm phán tiếp tục nhắc: HĐXX lưu ý luật sư đánh giá sự vật hiện tượng mang giá trị lịch sử. Thiệt hại trong vụ án này HĐXX đang xem xét. Đề nghị luật sư không cần thiết nhắc lại các câu hỏi mà đồng nghiệp đã hỏi. Kết quả cuối cùng do HĐXX kết luận.
Sau giờ giải lao, trước khi các luật sư tiếp tục tham gia xét hỏi, vị đại diện cơ quan giữ quyền công tố ở tòa xin được nêu ý kiến. Theo đại diện viện kiểm sát, trong quá trình xét xử có nhiều luật sư thẩm vấn đi thẩm vấn lại một nội dung. “Ví như câu hỏi có gây thiệt hại cho Oceanbank không, tất cả các bị cáo đều nói không gây thiệt hại”, vị này dẫn chứng.
Đại diện VKS lưu ý việc nêu câu hỏi đã được HĐXX lưu ý các luật sư nhiều lần nhưng luật sư vẫn hỏi theo hướng gợi mở vấn đề, không tập trung.
“Oceanbank là một tổ chức tín dụng phải tuân thủ theo luật tổ chức tín dụng, theo hành lang pháp lý. Oceanbank không phải là chợ cóc ven đường thích mua bán thế nào thì mua. Có những việc vượt quá chúng tôi đề nghị HĐXX ngăn lại”, đại diện cơ quan giữ quyền công tố nêu quan điểm.
Trước ý kiến này, chủ tọa phiên tòa đề nghị các luật sư không hỏi lại các vấn đề đã được hỏi và không nên bình luận, giải thích thêm vì ảnh hưởng suy nghĩ, tâm trạng các luật sư khác.