Chiều 13/1, phiên tòa sơ thẩm xét xử bị cáo Đinh La Thăng và 21 người khác tiếp tục diễn ra với phần luật sư bày tỏ quan điểm về bản luận tội của cơ quan công tố. Buổi làm việc diễn ra lúc 13h45, chậm hơn thường lệ.
Sau khi các luật sư trình bày quan điểm về bản luận tội của đại diện VKS, bị cáo Đinh La Thăng cầm giấy lên bục tự bào chữa với thời lượng kéo dài hơn một tiếng.
'Bị cáo xin nhận trách nhiệm cho người khác, từ anh Thực trở xuống'
Cựu Chủ tịch HĐTV PVN nói phiên tòa này xét xử theo tinh thần đổi mới của Hiến pháp, cải cách tư pháp, bị cáo đã lắng nghe bản luận tội của VKS và hoàn toàn tôn trọng quan điểm đó.
Theo bị cáo Thăng, suốt quá trình tố tụng cũng như tại tòa, ông đã khai báo thành khẩn và nhận trách nhiệm là người đứng đầu ở PVN nhưng chưa hoàn thành chức trách, nhiệm vụ của mình. Bị cáo đã thiếu kiểm tra giám sát dẫn đến không phát hiện kịp thời vi phạm, khuyết điểm của cấp dưới. Điều này dẫn đến các đơn vị, cá nhân có vi phạm pháp luật bị đưa ra truy tố ở phiên tòa này.
Cựu Chủ tịch HĐTV PVN trình bày không có ý thức đổ lỗi cho cấp dưới và xin nhận trách nhiệm theo đúng chức năng, nhiệm vụ của mình.
"Bị cáo xin nhận trách nhiệm cho người khác, từ anh Thực trở xuống. Các bị cáo không có động cơ cá nhân, vụ lợi, vì trách nhiệm của mình, vì sự chỉ đạo mà quyết liệt, nôn nóng dẫn đến vi phạm. Bị cáo xin nhận trách nhiệm toàn bộ nếu được HĐXX và pháp luật cho phép..." bị cáo sinh năm 1960 nói.
Trong phiên tòa, người từng đứng đầu PVN mong HĐXX xem xét, đánh giá những kết quả đạt được của tập đoàn này trong số hàng trăm dự án đã triển khai, sự nỗ lực của gần 17.000 công nhân, lao động.
Bị cáo đề nghị HĐXX và VKS xử lý công tâm, khách quan, đúng pháp luật, trong bối cảnh dự án diễn ra cách đây 10 năm. Ông Đinh La Thăng mong các thành viên giữ trọng trách trong phiên xử xem xét lại một số vấn đề trong bản luận tội.
Theo ông Thăng, việc chỉ định thầu nói chung cho tất cả các đơn vị thành viên tập đoàn được đặt ra từ 2006. Bản cáo trạng và luận tội cho rằng việc chỉ định thầu để cứu PVC, đề nghị VKS xem lại.
Cựu Chủ tịch HĐTV PVN phân trần, năm 2011, trong bối cảnh lạm phát không chỉ PVC mà các doanh nghiệp của PVN đều khó khăn. Trong bối cảnh ấy, PVC khó khăn nhất thời là không tránh khỏi. Mong HĐXX xem xét lại bối cảnh, mục đích chỉ định thầu không phải để cứu PVC. Bị cáo không thể tự tung tự tác quyết định các việc.
Bị cáo Đinh La Thăng nói bản thân không phải là người chỉ đạo ký hợp đồng 33, có ý định đổ lỗi cho ai. Theo ông HĐTV của PVPower phải chịu trách nhiệm về bản hợp đồng này.
Đinh La Thăng nhắc đến vụ án Oceanbank sắp phải hầu tòa
Theo cáo trạng, ông Đinh La Thăng chỉ định PVC thực hiện, ký gói thầu EPC trái quy định. Sau đó, cựu Chủ tịch PVN chỉ đạo cấp dưới tạm ứng sai quy định hơn 6,6 triệu USD và 1.300 tỷ đồng cho PVC để bị can Trịnh Xuân Thanh và đồng phạm sử dụng hơn 1.100 tỷ sai mục đích. Tuy nhiên, trong phần bào chữa của mình, bị cáo Thăng cho rằng bản thân không chỉ đạo chuyển tiền để "cứu" PVC.
Ông Thăng nói trong quá trình bị điều tra đã day dứt và trăn trở vì có lỗi với Đảng, nhân dân và các cán bộ PVN. Nếu bị cáo bớt quyết liệt, dành thời gian nhiều hơn cho kiểm tra để phát hiện tồn tại, sai phạm thì không có như ngày hôm nay.
Bên cạnh các ý kiến trên, bị cáo Thăng còn tâm tư về cách tính thiệt hại của các cán bộ giám định. Ông mong HĐXX và cán bộ giám định xem xét lại cơ sở khoa học, pháp lý và thực tiễn hoạt động doanh nghiệp.
Sau hơn một tiếng cầm giấy và tự bào chữa cho bản thân, Đinh La Thăng cho rằng bản thân không cố ý làm trái. Ông nói: "Trách nhiệm là người đứng đầu cao nhất, dù với mức án nào bị cáo cũng xin chấp nhận. Mong HĐXX xem xét cho các bị cáo khác".
Trước khi kết thúc phần bào chữa của mình, bị cáo bị truy tố tội Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng gửi lời xin lỗi tới Đảng, nhân dân vì đã để xảy ra sự việc, ảnh hưởng đến thương hiệu của PVN. Giọng xúc động, ông Thăng mong HĐXX xem xét mức án sao cho phù hợp vì bản thân còn liên quan đến một vụ án xảy ra ở Oceanbank sắp được đưa ra xét xử.
Trịnh Xuân Thanh nói bản thân không tham ô
Sau bị cáo Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh cũng có gần 20 phút tự bào chữa cho mình.
Theo lời Thanh, vụ án này bắt nguồn từ hợp đồng 33 dẫn đến nhiều người mắc phải sai lầm trong việc cố ý làm trái, ký nghị quyết chuyển tiền sai gây hậu quả nghiêm trọng. Nói về hợp đồng trên, Thanh khẳng định bản thân bị cáo đã không có đầy đủ trách nhiệm.
"Bị cáo nghĩ anh Thăng, anh Thực cũng như các lãnh đạo tập đoàn dầu khí sơ suất như bị cáo do không đọc kỹ hợp đồng 33. Không có chuyện các lãnh đạo tập đoàn biết hợp đồng 33 sai phạm mà vẫn tiếp tục ký rồi chuyển tiền cho PVC", cựu Chủ tịch HĐQT PVC nói.
Bị cáo bị đề nghị mức án chung thân nhận hoàn toàn trách nhiệm về việc không đọc hợp đồng 33. Thanh nói: "Nếu được nhận trách nhiệm cho anh Thuận, Đạt, Tiến mà để họ không vướng lao lý, bị cáo xin nhận tội và trách nhiệm. Nếu thêm 3 năm tù mà anh Thuận giảm đi 10 năm tù bị cáo cũng nhận".
Trình bày về cáo buộc Tham ô tài sản, bị cáo Trịnh Xuân Thanh đề nghị HĐXX và VKS xem xét các tình tiết mà luật sư bào chữa đã trình bày tại tòa. Trong phần tự bào chữa, Thanh cho rằng bản thân mình không tham ô. Nếu bị tuyên tội danh này bị cáo phải đối mặt với mức án cao, khó có thể được trở lại cuộc sống bình thường.
Tuy nhiên, cáo trạng xác định sau khi được PVN tạm ứng 6,6 triệu USD và 1.300 tỷ đồng cho PVC, bị can Trịnh Xuân Thanh và đồng phạm sử dụng hơn 1.100 tỷ sai mục đích.
Nhóm cán bộ ngành dầu khí bị truy tố tội Cố ý làm trái do tham gia vào việc chỉ đạo PVC ký hợp đồng, tạm ứng và sử dụng tiền tạm ứng sai quy định. Riêng Trịnh Xuân Thanh, Vũ Đức Thuận và 8 người khác bị truy tố tội Tham ô tài sản do cấu kết lập hồ sơ khống để rút 13 tỷ đồng chia nhau sử dụng.
 |
| Bị cáo Đinh La Thăng. Ảnh: Việt Hùng. |
Luật sư nêu vấn đề thiếu trách nhiệm của bị cáo Khánh
Trước đó, bào chữa cho bị cáo Nguyễn Quốc Khánh (nguyên Phó tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN), luật sư Nguyễn Chiến cho rằng hành vi của thân chủ mình không như cáo trạng quy kết. Bản luận tội sau đó của đại diện cơ quan công tố cũng không chỉ rõ các chứng cứ, lý lẽ buộc tội dẫn đến việc đề nghị bị cáo Khánh mức án từ 10 đến 11 năm tù.
Cơ quan tố tụng xác định Nguyễn Quốc Khánh có hành vi đồng phạm với Đinh La Thăng trong việc chỉ đạo Công ty TNHH Một thành viên - Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PVPower) ký hợp đồng EPC số 33 với PVC trái quy định. Ngoài ra, bị cáo Khánh còn bị cáo buộc tham gia chỉ đạo cấp dưới căn cứ hợp đồng trên tạm ứng hơn 6,6 triệu USD và hơn 1.300 tỷ để Trịnh Xuân Thanh sử dụng hơn 1.100 tỷ trái mục đích gây thiệt hại gần 120 tỷ đồng.
 |
| Luật sư Nguyễn Chiến. Ảnh: P.D. |
Tại tòa, luật sư Nguyễn Chiến cho rằng bị cáo Khánh không có hành vi Cố ý làm trái quy định Nhà nước. Với vai trò Phó tổng giám đốc phụ trách điện và kỹ thuật, ông Khánh không liên quan việc chỉ đạo ký hợp đồng hay ứng tiền trái quy định. Bị cáo cũng không tư lợi cá nhân nên theo quan điểm người bào chữa, thân chủ của ông có dấu hiệu thỏa mãn tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Vị luật sư cũng dành thời gian phân tích để chứng minh rằng bị cáo Nguyễn Quốc Khánh không giữ vai trò đồng phạm với cựu Chủ tịch HĐTV PVN.
"Với quyền uy của chủ tịch, ông Thăng không cần thân chủ của tôi giúp đỡ mới chỉ đạo được cấp dưới”, ông Chiến nói và cho biết PVPower đã được HĐQT tập đoàn ủy quyền nên có thể tự thực hiện các phần việc với tư cách chủ đầu tư dự án nhiệt điện Thái Bình 2.
Về cáo buộc ông Khánh quanh co chối tội, ông Chiến nói bị cáo có quyền khai hoặc không khai. Thái độ hợp tác được đánh giá qua việc khai báo thành khẩn. "Việc định tội là trách nhiệm của HĐXX, không thể bắt bị cáo tự nhận tội", luật sư nói và cho biết thêm, thân chủ của ông hợp tác với cơ quan điều tra ngay lần triệu tập đầu tiên. Lúc này, ông Khánh đang là đại biểu quốc hội.
Ngoài đề nghị bổ sung 2 tình tiết giảm nhẹ là thành khẩn khai báo và hợp tác với cơ quan tố tụng, người bào chữa cũng mong HĐXX xem xét áp dụng tội danh theo hướng nhẹ hơn đối với cựu Phó tổng giám đốc PVN theo hướng Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Cùng quan điểm với các luật sư trình bày trước đó, ông Chiến cho rằng cần xem xét lại việc giám định thiệt hại số tiền tạm ứng 1.100 tỷ PVC chi sai mục đích. Luật sư nói thiệt hại trong vụ án hình sự phải là thiệt hại thực tế, có thể đo đếm, không phải thiệt hại trong tương lai.
"Không thể buộc các bị cáo chịu trách nhiệm, bồi thường khi hậu quả chưa xảy ra", vị luật sư nói tại tòa.
 |
| Bị cáo Nguyễn Quốc Khánh bị VKSND đề nghị mức án 10-11 năm tù tội Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Ảnh: P.D. |
