Việt Nam ghi nhận 15 bệnh nhân phải nhập viện vì ngộ độc pate Minh Chay - món ăn có chứa độc tố botulinum. Các trường hợp này được ghi nhận tại TP.HCM, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Hà Nội và Quảng Nam. Ngoài ra, nhiều người cũng đến các cơ sở y tế thăm khám do từng sử dụng sản phẩm này. Mới đây, Bộ Y tế đã ban hành Hướng dẫn tạm thời chẩn đoán, điều trị ngộ độc botulinum.
Dấu hiệu nhận biết
Theo hướng dẫn này, cấp cứu và hồi sức hô hấp là nguyên tắc xử trí chính. Bác sĩ cần phát hiện sớm tình trạng liệt cơ hô hấp, kiểm soát đường thở, thở máy và các vấn đề hồi sức kèm theo. Bệnh nhân cần được dùng thuốc giải độc đặc hiệu sớm khi đã có chỉ định. Đồng thời, bệnh viện báo các cơ quan chức năng cùng phối hợp giải quyết.
Người bệnh xuất hiện dấu hiệu bất thường sau khi ăn lần cuối từ 12 đến 36 giờ, tối đa 8 ngày. Như vậy, tất cả trường hợp đã ăn quá 8 ngày, sức khỏe ổn định có thể yên tâm.
Trường hợp có triệu chứng nhiễm độc rõ (yếu, liệt cơ) do bất cứ nguồn thực phẩm và thời điểm ăn uống khi đến cơ sở y tế đều được nhập viện.
Bệnh nhân có triệu chứng nhẹ (mệt mỏi, suy nhược) được theo dõi nếu tiến triển nặng dần. Tình trạng bệnh nhân không thay đổi hoặc cải thiện có thể cho về điều trị và theo dõi tại y tế cơ sở.
Bữa ăn cuối có thực phẩm gây ngộ độc trong vòng 8 ngày, người dân cần nhập viện để theo dõi nếu xuất hiện triệu chứng. Người không có triệu chứng sẽ được nhân viên y tế cho về, kê đơn than hoạt tính, thuốc nhuận tràng và hướng dẫn theo dõi tại nhà.
Bộ Y tế cho biết cần gây nôn nếu bệnh nhân mới ăn nguồn thực phẩm nghi ngờ. Người bệnh được tiến hành biện pháp than hoạt tính khi đến viện muộn, độc tố và vi khuẩn vẫn tồn tại trong đường tiêu hóa.
Bệnh nhân bị ngộ độc pate Minh Chay điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: BVCC. |
Bệnh nhân cần được theo dõi, giám sát, đặc biệt nếu có tình trạng liệt các cơ và suy hô hấp. Nếu bệnh nhân liệt hầu họng, ho khạc kém, ứ đọng đờm, cần hút đờm, nằm nghiêng, đặt ống thông dạ dày cho ăn, đặt nội khí quản sớm để bảo vệ đường thở. Bệnh nhân suy hô hấp được đặt nội khí quản, thở máy.
Biện pháp phòng tránh ngộ độc botulinum
Theo Bộ Y tế, thuốc điều trị ngộ độc botulinum chỉ có tác dụng với các độc tố còn tự do. Chúng không có tác dụng với độc tố đã gắn tại thần kinh. Do đó, chúng không thể lập tức đảo ngược lại các triệu chứng liệt đã xảy ra. Tuy nhiên, thuốc có thể ngăn ngộ độc diễn biến nặng và rút ngắn thời gian thở máy, hồi sức, nằm viện.
Người dân ngộ độc thực phẩm do độc tố botulinum khi có triệu chứng rõ cần được điều trị càng sớm càng tốt. Thuốc có thể được chỉ định ở mọi giai đoạn nào của ngộ độc khi tình trạng bệnh nhân còn nặng. Các cơ sở y tế không chờ đợi kết quả xét nghiệm độc tố hoặc nuôi cấy vi khuẩn mới chỉ định dùng cho bệnh nhân.
Ngoài ra, Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần chọn các sản phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, tiêu chuẩn chất lượng và an toàn được công nhận.
Bên cạnh đó, người dân không nên tự đóng gói kín thực phẩm và lưu trữ thời gian dài trong điều kiện không đông đá.
Với các thực phẩm lên men được đóng gói hoặc che đậy kín theo cách truyền thống (dưa, măng chua, cà muối), bạn cần đảm bảo phải có vị chua, mặn. Khi thực phẩm không còn đúng mùi vị, bạn không nên ăn.