Trong cơn đau chuyển dạ hành hạ và bị trung tâm y tế Harare quay lưng, Aurage Katume lo sợ mình giống như nhiều phụ nữ Zimbabwe khác, có thể mất đi đứa con trong bụng.
Cô phải vật lộn để đến một phòng khám khác ở thủ đô. Các nữ hộ sinh tại đây cũng chẳng mấy nhiệt tình giúp cô.
"Bạn mang gì cho chúng tôi?" một trong số họ hỏi - một yêu cầu hối lộ tế nhị - khi mẹ của Katume cầu xin họ thương xót.
“Mẹ tôi nhanh chóng nhận ra rằng họ đang vòi tiền. Bà đã đưa 5 USD cho người có vẻ là quản lý ở đó. Không có biên lai và đột nhiên tôi được đưa lên giường trong phòng sinh”, cô nói với The Guardian.
 |
| Nhiều phụ nữ Zimbabwe không được hỗ trợ kịp thời khi sinh con. |
Một thời, lĩnh vực chăm sóc sức khỏe của Zimbabwe được xem là đáng ghen tỵ. Tuy nhiên, hệ thống ngày càng xuống cấp do cơ sở hạ tầng yếu kém, thiếu thuốc và nhân viên được trả lương thấp thường xuyên đình công.
Vì vậy, không ít phụ nữ mang thai ở đất nước này đang bị buộc phải hối lộ để được giúp đỡ khi sinh con.
Sau khi trải qua ca sinh nở, Katume và một sản phụ khác, Melody Mapani, đã kiện chính quyền thành phố để buộc phải mở lại 42 phòng khám cho người dân. Trong phiên tòa, Katume cho biết con cô có thể đã chết nếu mẹ cô không đưa tiền hối lộ.
Luật sư của cô còn cáo buộc các nhân viên trong phòng khám tham nhũng khi thường ưu tiên cho những khách hàng trả bằng USD.
“Vì chỉ có một số phòng khám hoạt động dẫn đến tình trạng tham nhũng tràn lan trong các nhân viên y tế, những người đang ưu tiên đối xử tốt cho khách đưa họ USD để bỏ túi. Nhiều trẻ sơ sinh đã chết vì được hỗ trợ muộn tại các phòng khám này”, luật sư cho biết.
 |
| Nhiều cơ sở y tế không đảm bảo điều kiện vệ sinh cho sản phụ. |
Không đến được các phòng khám công, nhiều thai phụ phải tìm tới những cơ sở tư bên ngoài hoặc sinh nở tại nhà với nhiều rủi ro cho cả mẹ và con.
Các tài liệu của tòa án cũng cáo buộc sự cẩu thả và thiếu chuyên nghiệp tại các phòng khám công, khi nhiều phụ nữ mang thai được cho là bị chuyển từ phòng khám này sang phòng khám khác mà không được chăm sóc cẩn thận.
Khi rơi vào trường hợp đó, những bà bầu có thể trạng yếu hoặc sẵn bệnh có nguy cơ mất con cao, giống như điều đã xảy ra với Melody Mapani.
Theo tài liệu của tòa án, Mapani phải đi từ phòng khám này đến phòng khám khác để tìm kiếm sự giúp đỡ trước khi cái thai trong bụng chết lưu do cô bị huyết áp cao. Trước đó, cô không được theo dõi cẩn thận căn bệnh này vì một phòng khám gần nhà đã đóng cửa.
Theo Điều tra Sức khỏe Nhân khẩu học Zimbabwe, dù có xu hướng giảm trong 5-10 năm qua, tỷ lệ sản phụ tử vong ước tính tại nước này vẫn ở mức cao với 651/100.000 ca.
Không những thế, ngành y tế đang xuống dốc của Zimbabwe còn trở nên tồi tệ hơn từ khi dịch Covid-19 bùng phát và bị ảnh hưởng sau cuộc tổng đình công của các nhân viên y tế tuyến đầu.
Vào tháng 6, 7 trẻ sơ sinh đã chết lưu tại bệnh viện Harare sau khi việc điều trị khẩn cấp bị trì hoãn vì vấn đề nhân sự.
Các tổ chức phi chính phủ địa phương đã kêu gọi chính phủ nước này ưu tiên các vấn đề sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh. Phần lớn trường hợp tử vong có thể ngăn ngừa nếu phụ nữ được chăm sóc đúng cách trong suốt thai kỳ và trong khi sinh.
