|
|
Rất nhiều căn bệnh nhiễm trùng do các loại vi khuẩn và virus gây ra. Ảnh: Verywellhealth. |
Trong số nhiều loại vi trùng, vi khuẩn và virus gây ra phần lớn các bệnh. Chúng có thể bao gồm từ bệnh nhẹ như cảm lạnh thông thường đến các tình trạng y tế nghiêm trọng như viêm cân hoại tử (còn gọi là "bệnh ăn thịt"). Tuy nhiên, chúng rất khác nhau về sinh lý, hình thái và cách điều trị. Do đó, điều cần thiết là tìm hiểu sự khác biệt giữa virus và vi khuẩn.
Đặc điểm chung
Theo Webmd, nhiễm trùng do vi khuẩn và virus có nhiều điểm chung. Cả hai loại nhiễm trùng đều lây lan qua:
- Ho và hắt hơi.
- Tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh, đặc biệt là qua hôn và quan hệ tình dục.
- Tiếp xúc với các bề mặt, thực phẩm và nước bị ô nhiễm.
- Tiếp xúc với các sinh vật bị nhiễm bệnh, bao gồm vật nuôi, gia súc và côn trùng như bọ chét và ve.
Nhiễm trùng do vi khuẩn và virus có thể gây ra các triệu chứng giống nhau như ho và hắt hơi, sốt, viêm, nôn mửa, tiêu chảy, mệt mỏi và chuột rút - tất cả đều là cách mà hệ thống miễn dịch cố gắng loại bỏ khỏi cơ thể các sinh vật truyền nhiễm.
Sự khác biệt
Theo Mayo Clinic, vi khuẩn là vi sinh vật đơn bào. Chúng có thể sống ở nhiều dạng môi trường khác nhau. Vi khuẩn cũng sống trên và trong cơ thể con người. Hầu hết vi khuẩn không gây hại và một số còn có ích. Ví dụ, vi khuẩn trong ruột giúp tiêu hóa thức ăn. Nhưng cũng có loại vi khuẩn gây bệnh, chẳng hạn, vi khuẩn đi từ hậu môn vào đường tiết niệu có thể gây nhiễm trùng đường tiết niệu.
Mọi người có thể tiếp xúc với vi khuẩn từ người khác, thực phẩm hoặc môi trường. Những vi khuẩn này có thể gây bệnh, bao gồm:
- Viêm họng hạt.
- Bệnh lao.
- Bệnh nhiễm khuẩn Salmonellosis.
- Uốn ván.
Trong khi đó, virus là những mẩu thông tin di truyền, RNA hoặc DNA, được bao quanh bởi protein. Virus cần một vật chủ sống, chẳng hạn người, thực vật hoặc động vật. Để lây lan, virus xâm nhập vào cơ thể vật chủ rồi tới tế bào của vật chủ. Sau đó, nó chiếm lấy bộ máy của tế bào chủ, sử dụng nó để tạo ra nhiều virus hơn.
Các bệnh do virus gây ra bao gồm:
- Covid-19, gây ra bởi SARS-CoV-2.
- Thủy đậu, do virus varicella-zoster gây ra.
- HIV, gây ra bởi virus gây suy giảm miễn dịch ở người.
- Cảm lạnh thông thường, gây ra bởi nhiều loại virus, nhưng thường là do virus rhino.
 |
| Sốt, ho, tiêu chảy... là những triệu chứng có thể xảy ra cả những bệnh do virus và vi khuẩn. Ảnh: Bannerhealth. |
Kháng sinh điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn hay virus?
Thuốc kháng sinh là thuốc tiêu diệt vi khuẩn hoặc ngăn chặn các hoạt động mà vi khuẩn cần để sống hoặc phát triển. Hàng trăm loại kháng sinh tồn tại. Nhưng vi khuẩn có khả năng biến đổi gene nhằm tránh bị thuốc kháng sinh tiêu diệt. Khi đó, nó được gọi là vi khuẩn kháng kháng sinh. Nếu vi khuẩn gây bệnh trở nên kháng thuốc kháng sinh, việc điều trị bệnh khó khăn hơn trong tương lai.
Kháng kháng sinh có thể có nghĩa là mọi người bị bệnh lâu hơn. Một số người thậm chí có thể chết vì nhiễm trùng từng được điều trị bằng kháng sinh. Việc kháng kháng sinh có thể ảnh hưởng đến những người có thể cần dựa vào thuốc kháng sinh:
- Đang lên kế hoạch phẫu thuật.
- Đang điều trị ung thư.
- Đã được cấy ghép nội tạng.
- Nhận lọc máu.
- Bị tiểu đường.
Thuốc kháng sinh chỉ có lợi cho vi khuẩn vì nó nhắm đến cấu trúc tế bào và protein có trong vi khuẩn. Vì virus không chứa cấu trúc tế bào, kháng sinh không ảnh hưởng đến chúng.
Thuốc điều trị nhiễm virus được gọi là thuốc kháng virus. Những loại thuốc này thường ngăn virus tạo bản sao của chính nó. Chúng cũng có thể ngăn virus xâm nhập hoặc rời khỏi tế bào. Nhiều loại thuốc kháng virus được tạo ra để nhắm mục tiêu vào virus chứ không phải tế bào chủ. Vì vậy, thuốc kháng virus thường cần hệ thống miễn dịch của một người để giúp loại bỏ nhiễm trùng.
Cách phòng ngừa
Trong một số trường hợp, khó có thể biết được liệu nhiễm trùng do vi khuẩn hay nhiễm virus gây ra các triệu chứng. Cả hai bệnh nhiễm trùng đều có thể gây ra các bệnh giống nhau, chẳng hạn viêm phổi, viêm màng não và tiêu chảy.
Việc xem xét cẩn thận các triệu chứng và xét nghiệm có thể giúp bác sĩ tìm ra phương pháp điều trị phù hợp. Nếu bác sĩ cung cấp cho bạn một loại thuốc, thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng virus, hãy dùng thuốc theo chỉ dẫn.
Để ngăn ngừa nhiễm trùng, hãy tiêm phòng các bệnh do virus và vi khuẩn đúng lịch. Mọi người cũng làm theo những lời khuyên này để ngăn ngừa bệnh tật:
- Rửa tay với xà phòng và nước.
- Không chạm tay lên mặt.
- Tránh xa những người bị bệnh và tránh những người khác nếu bạn bị bệnh.
- Che miệng khi ho và hắt hơi.
- Nhận biết những vi khuẩn mà vật nuôi có thể mang vào khu vực sinh sống của bạn hoặc dính vào tay bạn.
- Làm sạch và khử trùng các vật dụng mà bạn thường xuyên chạm vào.
- Thực hiện theo các quy tắc an toàn thực phẩm.
- Quan hệ tình dục an toàn để tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Làm thế nào để xua tan cơn giận dữ hay nỗi sợ hãi? Điều gì ảnh hưởng đến giấc ngủ hay nên đi ngủ vào thời gian nào? Nhằm nghiên cứu và đưa ra những chỉ dẫn cụ thể cho bạn đọc, Zing giới thiệu cuốn Yang sheng: Chữa lành cơ thể, làm đẹp tâm hồn của tác giả Katie Brindle.
Cuốn sách hướng dẫn bạn đọc những kỹ thuật để khai thác hiệu quả việc sử dụng hơi thở cũng như nụ cười, chiếc lược, lòng bàn chân… để thư giãn và tự chữa lành những tổn thương trong cơ thể về mặt thể chất lẫn tinh thần.
