Phẫu thuật tim đường mổ nhỏ, ít đau, thẩm mỹ

Hai giờ sau mổ, bé Khôi Nguyên (14 tháng tuổi, TP.HCM) cai máy thở, có thể ăn cháo, uống sữa, vui chơi và được xuất viện sau ba ngày. Tái khám sau xuất viện, bé khỏe mạnh, tim hoạt động bình thường.

Sự hồi phục nhanh chóng của Khôi Nguyên được xem là kỳ tích trong phẫu thuật tim hở cho bệnh nhi nhỏ tuổi bằng kỹ thuật đường mổ nhỏ, kết hợp phương pháp gây tê mặt phẳng cơ dựng sống (ESP) giảm đau tại Việt Nam.

Đường mổ nhỏ kết hợp gây tê giảm đau giúp hồi phục nhanh

Hơn một năm trước, Khôi Nguyên được chẩn đoán mắc tim bẩm sinh thông liên thất chỉ sau 48 giờ rời bụng mẹ. Kích thước lỗ thông mức trung bình (5 mm), không tăng áp phổi. Bác sĩ đề nghị tiếp tục theo dõi quá trình tự đóng lỗ thông sinh lý.

Trong lần thăm khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM lúc bé 14 tháng tuổi, khi siêu âm tim, bác sĩ phát hiện thành tim phải vị trí quanh lỗ thông liên thất có nhiều mô xơ, dày lên, gây thắt hẹp dẫn đến chia thất phải từ một buồng thành hai buồng, làm giảm lưu lượng máu đến phổi. Bé được phẫu thuật vá lỗ thông, cắt mô xơ sớm, phòng bệnh tiến triển sau này.

Với đường mổ nhỏ khoảng 4-5 cm trước ngực, bác sĩ có thể bóc tách, đo chính xác kích thước lỗ thông trong phẫu trường hẹp. Một mảnh màng ngoài tim của bệnh nhi được dùng để vá lỗ thủng, mô xơ tâm thất phải được loại bỏ, tái thông đường dẫn máu lên tâm thất phải. Bác sĩ tiến hành siêu âm tim qua thực quản với đầu dò kích thước nhỏ đánh giá tình trạng tim trước, trong và sau mổ, nhằm đảm bảo lỗ thông đóng kín hoàn toàn trước khi khâu vết mổ.

Bé Khôi Nguyên được phẫu thuật và xuất viện sau ba ngày.

Trước đó, bé Yến Nhi (2 tuổi, An Giang) được ba mẹ đưa đi khám do chậm tăng cân, hay ho, nóng sốt và sức khỏe yếu hơn trẻ bình thường. Chị Kim Tuyến - mẹ bé Yến Nhi - bàng hoàng khi bác sĩ báo con mắc tim bẩm sinh.

Kết quả siêu âm cho thấy tim bé có một lỗ thông liên thất phần màng lan phễu kích thước trung bình 5 mm, giãn buồng tim trái, tràn dịch màng tim, đồng thời tồn tại tĩnh mạch chủ trên trái đổ về xoang vành và tồn tại lỗ bầu dục. Lỗ thông liên thất này không lớn, không tăng áp động mạch phổi nhưng kích thước buồng thất trái giãn, tăng tuần hoàn phổi, về lâu dài có thể khiến áp lực phổi tăng, suy tim, ảnh hưởng sức khỏe và sự phát triển của bé.

Bé Yến Nhi khỏe mạnh, vui vẻ, không đau sau ba ngày mổ tim.

“Khi bác sĩ nói con mắc bệnh tim, tôi rất sợ. Thấy con bé xíu mà phải mổ, tôi lo lắm, không ngủ được”, chị Tuyến chia sẻ.

Tuy nhiên, sự hồi phục của Yến Nhi sau ca mổ khiến chị Tuyến bất ngờ. Chỉ hai giờ sau mổ, bé được chuyển qua phòng hồi sức. Bệnh nhi được cai máy thở chỉ vài tiếng sau, rời phòng hồi sức ngay ngày hôm sau và khỏe mạnh xuất viện sau 4 ngày.

Giảm thời gian nằm viện, đảm bảo thẩm mỹ

ThS.BS Nguyễn Minh Trí Viên - Cố vấn Phẫu thuật tim, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM - cho biết thời gian nằm viện của ca phẫu thuật tim nhi thường kéo dài 7-10 ngày. Một số trường hợp phải nằm viện cả tháng do suy dinh dưỡng, nhiễm trùng.

“Bé xuất viện sau 3-5 ngày mổ tim có thể coi là trường hợp kỳ tích trong lĩnh vực mổ tim hở, nhờ áp dụng kỹ thuật mổ tim ít xâm lấn - đường mổ nhỏ kết hợp gây tê mặt phẳng cơ dựng sống (ESP) và chăm sóc hậu phẫu tốt”, bác sĩ Viên nói.

ThS.BS Nguyễn Minh Trí Viên (bên trái) có hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực mổ tim cho trẻ em và người lớn tại Việt Nam.

Theo bác sĩ Viên, phương pháp mổ tim truyền thống để lại đường mổ dài từ 6-7 cm, khiến trẻ đau nhiều, chậm hồi phục sức khỏe, nguy cơ sẹo xấu ảnh hưởng tâm lý khi trưởng thành. Phẫu thuật đường mổ nhỏ khắc phục nhược điểm này. Hơn nữa, việc áp dụng phương pháp gây tê mặt phẳng cơ dựng sống (ESP) giúp hạn chế morphin giảm đau sau mổ, tránh hệ lụy nghiện thuốc, suy hô hấp, tăng nhạy cảm đau về sau…

Đặc biệt, trẻ được chăm sóc trong phòng hồi sức và hậu phẫu vô khuẩn riêng biệt, với bác sĩ, điều dưỡng theo dõi 24/7, hạn chế nguy cơ nhiễm trùng. Nhờ đó, trẻ khỏe mạnh, xuất viện sớm.

Phẫu thuật tim hở với đường mổ nhỏ là hướng đi mới, được triển khai tại nhiều trung tâm tim mạch trên thế giới như Mỹ, Đức, Pháp, Nhật Bản... Trước đây, nhiều người phải ra nước ngoài điều trị. Hiện nay, bệnh nhân có thể phẫu thuật tại Việt Nam với chất lượng dịch vụ theo chuẩn quốc tế, hiệu quả, chi phí hợp lý.