Một trong những điểm nổi bật nhất của nhạc Việt 2018 là việc giới underground chính thức bước ra ánh sáng. Nhưng nếu mãi nói về giới underground với danh xưng "những người chiến thắng", "những người thống trị Vpop" có lẽ sẽ không công bằng với nghệ sĩ mainstream (chính thống).
Top 10 ca khúc có lượt nghe lớn nhất trên #zingchart phần lớn vẫn đến từ ca sĩ có tên ăn khách. Họ cũng có những nỗ lực đáng ghi nhận trong việc đổi mới, tìm tòi những dòng nhạc, hướng sản xuất mới so với những thứ đã quá quen thuộc với khán giả đại chúng.
Điều này có thể chưa được khán giả Việt cởi mở đón nhận nhưng cũng đáng ghi nhận và cần có để giải đáp câu hỏi “liệu Vpop có thực sự chỉ một màu ballad” như nhiều khán giả còn băn khoăn.
Đã đến lúc đi tìm cái tôi
Nhiều khán giả có thể cảm thấy thất vọng khi nhìn vào thành tích của Sơn Tùng M-TP, Soobin Hoàng Sơn, Đông Nhi, Bích Phương,… trong năm 2018 so với thời gian hoạt động trước đó của họ. Nhưng ở khía cạnh chất lượng sản phẩm và đổi mới hình tượng, khó có thể phủ nhận họ đã thành công.
 |
| Chạy ngay đi có tiết tấu dồn dập. Việc tiếp nhận ca khúc này với khán giả chuộng ballad như Vpop là không dễ dàng. |
Sơn Tùng có duy nhất một sản phẩm trong năm 2018 là Chạy ngay đi. Một ca khúc thuộc thể loại hip-hop pha trộn R&B hoàn toàn mới mẻ so với thị trường âm nhạc Việt và cả những ca khúc trước của giọng ca sinh năm 1994.
Giới chuyên gia nhận định âm nhạc của Sơn Tùng, bao gồm Chạy ngay đi tiên phong những xu hướng mới. Chạy ngay đi cũng lập kỷ lục MV có lượt xem lớn nhất Vpop trong 24 giờ đầu tiên: 22 triệu. Con số này tương đương những nhóm nhạc hàng đầu Kpop và nằm trong top những MV có thành tích 24 giờ đầu nổi bật nhất thế giới. Chất lượng MV cũng được đánh giá là không thua kém sản phẩm quốc tế.
Nếu cách thay đổi hoàn toàn của Sơn Tùng là “con dao hai lưỡi”, thì với Noo Phước Thịnh, dù cũng chọn dòng nhạc mới nhưng sự đổi mới ở mức vừa đủ, không quá đột ngột.
Bài hát Những kẻ mộng mơ sử dụng chất liệu "hàn lâm", "bác học" với bản phối mang hơi hướm giao hưởng. Đây là lần đầu tiên anh hát thể loại này và giao hưởng vốn khá kén người nghe, nhất là tại Việt Nam.
Tuy nhiên, Những kẻ mộng mơ vẫn có giai điệu ballad, do đó bài hát thuận lợi hơn trong việc đến gần với khán giả. Trong MV này, Noo Phước Thịnh lần đầu xuất hiện với ngoại hình phong trần. Hình ảnh mới, khác lạ của anh có sức hút đặc biệt với khán giả và trở thành chủ đề nóng trên mạng xã hội.
 |
| Noo Phước Thịnh thay đổi về cả âm nhạc lẫn tạo hình trong MV phát hành cách đây 2 tháng. |
Khi nói về việc đi theo dòng nhạc còn lạ lẫm ở Vpop, các ca sĩ có giải thích khá giống nhau, rằng họ muốn tìm sự khác biệt, mới mẻ cho bản thân cũng như thị trường âm nhạc.
"Có thể ca khúc sẽ hơi khó nghe với mọi người vì có quá nhiều điều cao siêu trong đó. Như mọi người có thể thấy, các ca khúc trên các bảng xếp hạng hiện nay đều giống giống nhau. Vì vậy tôi muốn làm điều gì đó khác biệt", Noo Phước Thịnh nói về Những kẻ mộng mơ.
Còn với Erik thời điểm phát hành Đừng có mơ thuộc thể loại nhạc dance, kết cấu giống sản phẩm Kpop: "Qua 2, 3 năm, luôn chọn chiều hướng an toàn với nhạc ballad thì đến lúc này, tôi tự hỏi tại sao mình không chọn thể loại mới để thử sức bản thân và cho khán giả thấy khía cạnh mới”.
Đương đầu với thất bại
Thử sức với thể loại mới luôn đi kèm những thách thức. Nhất là khi thành công của một sản phẩm phụ thuộc phần nhiều vào gu âm nhạc của hàng triệu người nghe thì nguy cơ thất bại càng cao. Đã nhiều trường hợp ở Vpop nhận lấy thất bại.
Soobin Hoàng Sơn đã và có lẽ sẽ được nhắc đến nhiều lần để nói về việc một ca sĩ giảm nhiệt khi đi ngược xu hướng khán giả. Ở đây, sự “thất bại” chỉ xét trên phương diện thành tích chứ không kể đến chất lượng sản phẩm.
Soobin Hoàng Sơn là cái tên ăn khách trong giai đoạn 2016-2017 với nhiều ca khúc được yêu thích như Đi để trở về 1, 2, Anh đã quen với cô đơn, Phía sau một cô gái và Xin đừng lặng im. Sang 2018, tên tuổi của anh trầm lắng hơn dù nam ca sĩ cũng phát hành một số sản phẩm.
 |
| Giả vờ say có sự đầu tư và sáng tạo nhưng thành tích chưa xứng tầm. |
Trong số đó, I Know You Know được giới thiệu là MV đầu tư nhất từ trước đến nay nhưng thành tích không đạt tới kỳ vọng. Hai ngày sau khi phát hành, MV I Know You Know mới đạt 1 triệu lượt xem.
Sang ngày thứ 3, con số này tăng thêm gần 200.000. Một “hot name” như Soobin Hoàng Sơn dù vừa trở lại với sản phẩm mới lại hoàn toàn im ắng trên mạng xã hội.
Nhân vật tiếp theo không thể không nhắc đến là Đông Nhi. Thời gian gần đây, người hâm mộ liên tục yêu cầu thần tượng ngừng hát nhạc của Đỗ Hiếu. Chính fan ruột cũng rốt ruột khi Đông Nhi đầu tư lớn cho sản phẩm nhưng không tạo tiếng vang như xưa.
Ca khúc mới nhất của nữ ca sĩ: Giả vờ say thuộc thể loại Chill pha Rnb và Regga. Đông Nhi là ca sĩ hiếm hoi ở Vpop thử sức với dòng nhạc đang được ưa chuộng trên thế giới. Bài hát mang nhiều sắc thái khác nhau, vừa ung dung, thong thả vừa quyến rũ, mềm mại.
Thế nhưng, suốt 1 tháng ra mắt, MV chỉ đạt 5,6 triệu lượt xem - con số khiêm tốn so với kinh phí mà ê-kíp đã đầu tư.
Nhìn chung, ngoài Sơn Tùng vẫn đạt thành tích khả quan thì hầu hết ca sĩ khi chuyển mình với thể loại mới đều giảm nhiệt. Đó là tình trạng chung của Erik gần đây với Đừng có mơ, Bích Phương với Chị ngả em nâng,...
Với ca khúc Fall In Love mang giai điệu Chill Pop pha Tropical, Hoàng Thùy Linh chỉ thu hút 40.000 lượt xem trong một ngày. Đây là con số quá thấp khi so với mặt bằng chung của thị trường, thậm chí thấp hơn cả những ca sĩ ít tên tuổi.
Đầu năm 2018, Erik có ca khúc Chạm đáy nỗi đau nhiều tuần thống trị BXH #zingchart và nổi tiếng trong thị trường âm nhạc. Nhưng, cuối năm, nam ca sĩ phải đón nhận kết cục "thảm hại" khi bài hát mới Đừng có mơ có thành tích, hiệu ứng nhạt nhòa. Chỉ đạt 1,1 triệu lượt xem sau 6 ngày, Đừng có mơ chính là một trong nhiều sản phẩm có âm nhạc mới mẻ nhưng thất bại ở Vpop.
Tiên phong cái mới luôn khó khăn
Âm nhạc Việt Nam đang trong thời điểm học hỏi, kế thừa và khán giả Việt cũng ở những giai đoạn đầu khi tiếp cận xu hướng mới. Trong bối cảnh đó, “đưa ra cái mới luôn là khó khăn của người sáng tạo”, nhạc sĩ Dương Trường Giang nhận định.
Khó khăn ở đây chính là thái độ tiếp nhận của công chúng. Khán giả Việt đa số vẫn chuộng âm nhạc ballad, tiết tấu nhẹ nhàng, giai điệu dễ nghe.
“Người Việt Nam nói riêng và châu Á nói chung thường thích những ca khúc dễ đi vào lòng người. Bởi vậy, tôi nghĩ ballad vẫn là thứ ăn điểm với giai điệu, ca từ đẹp”, Khắc Hưng đánh giá về thị trường âm nhạc Việt. Nhiều ca sĩ, nhạc sĩ, từ kỳ cựu tới lớp trẻ có chung nhận định với Khắc Hưng.
Giới ca sĩ cũng vì mong muốn rút ngắn khoảng cách với khán giả mà nhiều người sau nhiều năm chỉ hát thể loại mình thích cuối cùng cũng phải chọn ballad.
 |
| Đừng có mơ của Erik do nhạc sĩ Hàn Quốc sáng tác với ý tưởng khá giống âm nhạc của nhà sản xuất Teddy. Bài hát mang màu sắc Kpop nhưng không dễ được đón nhận ở Vpop. |
Trở lại trường hợp Chạy ngay đi, khi ca khúc ra mắt, nhiều khán giả đánh giá bài hát quá khó nghe, khó thuộc. Bởi thế, dù vẫn thiết lập kỷ lục nhưng sức nóng của bài hát ngắn ngủi hơn những sản phẩm trước của Sơn Tùng.
Chạy ngay đi cũng như I Know You Know, Đừng có mơ, Giả vờ say hay Drama Queen, Chị ngả em nâng… đều không tệ, không cũ kỹ nhưng đều khó chinh phục khán giả vì âm nhạc lạ tai. Các sản phẩm này không hẳn mới nếu so với thế giới nhưng đủ lạ với Vpop và cá nhân các ca sĩ.
Tất nhiên, thị hiếu khán giả chỉ đóng vai trò quan trọng chứ không hoàn toàn quyết định. Nhiều sản phẩm, sự thất bại đến từ bản thân sản phẩm đó.
Như Bảo Thy dù thể hiện ca khúc I Can’t Breathe thuộc thể loại nhạc điện tử nhưng giọng hát dàn trải, đều đều, thiếu sự nhấn nhá. Hay, Bảo Anh lần đầu hát nhạc Latin với Như lời đồn, tuy nhiên, sản phẩm vướng tranh cãi vì có tiêu đề và nội dung nhạy cảm.
