Sẽ cấp chứng chỉ hành nghề để ngăn hiện tượng nhà giáo ‘tự xưng’

Ông Vũ Minh Đức, Cục trưởng Cục Nhà giáo, Bộ GD&ĐT, tại tọa đàm. Ảnh: MOET.

Thông tin được ông Vũ Minh Đức, Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, Bộ GD&ĐT, đưa ra tại Tọa đàm về dự thảo Luật Nhà giáo, do Bộ GD&ĐT tổ chức chiều 17/5.

Theo ông Đức, 5 chính sách chính tại dự thảo Luật Nhà giáo gồm định danh nhà giáo; tiêu chuẩn và chức danh nhà giáo; tuyển dụng, sử dụng và chế độ làm việc của nhà giáo; đào tạo, bồi dưỡng, đãi ngộ và tôn vinh nhà giáo; quản lý nhà nước về nhà giáo.

Ai được cấp chứng chỉ hành nghề

Về chứng chỉ hành nghề đối với nhà giáo, đây là văn bản xác nhận tư cách nhà giáo do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp cho người đạt tiêu chuẩn chức danh nhà giáo theo quy định.

Theo ông Đức, mỗi nhà giáo được cấp một hoặc hơn một chứng chỉ hành nghề đối với nhà giáo.

Những người đương nhiên được cấp mà không cần sát hạch gồm nhà giáo công lập và ngoài công lập đạt chuẩn nhà giáo trước ngày Luật Nhà giáo có hiệu lực thi hành.

Để không gây xáo trộn khi áp dụng quy định về chứng chỉ hành nghề, dự thảo Luật Nhà giáo đã tính toán phương án chuyển tiếp thuận lợi cho 1,6 triệu nhà giáo đã được tuyển dụng vào ngành trước khi luật có hiệu lực sẽ được cấp chứng chỉ hành nghề mà không cần đánh giá sát hạch.

Đối với nhà giáo được tuyển dụng vào các cơ sở giáo dục công lập, dân lập, tư thục đạt chuẩn nhà giáo sau ngày Luật này có hiệu lực thi hành nếu đạt yêu cầu của kỳ sát hạch sẽ được cấp chứng chỉ hành nghề.

Đối với các nhà giáo đã về hưu chưa được cấp chứng chỉ hành nghề, nếu có sức khỏe tốt và minh mẫn, cũng có thể xin cấp chứng chỉ này để tiếp tục hoạt động nghề nghiệp nếu có nhu cầu.

Nhà giáo nước ngoài nếu đáp ứng điều kiện theo quy định của cơ quan có thẩm quyền và có nhu cầu cũng được cấp chứng chỉ hành nghề.

Đơn vị cấp chứng chỉ hành nghề gồm các bộ, cơ quan ngang bộ, các Sở GD&ĐT, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội. Cơ quan có thẩm quyền cấp thì có thẩm quyền cấp lại, thu hồi chứng chỉ hành nghề đối với nhà giáo.

Chứng chỉ hành nghề đối với nhà giáo sẽ bị thu hồi trong các trường hợp nhà giáo có kết quả đánh giá không hoàn thành nhiệm vụ 2 năm liên tục; nhà giáo vi phạm kỷ luật bằng hình thức buộc thôi việc hoặc sa thải; hồ sơ đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề không đúng quy định.

Tọa đàm về dự thảo Luật Nhà giáo, do Bộ GD&ĐT tổ chức chiều 17/5. Ảnh: MOET.

Chứng chỉ hành nghề sẽ hạn chế giáo viên tự xưng

Theo ông Đức, chứng chỉ hành nghề nhằm nâng cao vị thế, vai trò nhà giáo, phân biệt những người đủ tư cách dạy học với người không đủ tư cách dạy học nhưng tự nhận là nhà giáo.

"Hiện nay, nhiều người tự xưng là nhà giáo trên mạng xã hội nhưng vốn không đủ tiêu chuẩn trở thành nhà giáo. Chứng chỉ này sẽ nâng vị thế nhà giáo đủ điều kiện, tiêu chuẩn được cấp chứng chỉ hành nghề với người khác", ông Đức nhấn mạnh.

Cục trưởng Cục Nhà giáo cũng cho biết về nguyên tắc, các nhà giáo không công tác trong các cơ sở giáo dục (tự xưng, chỉ dạy online, bán khóa học trên các trang mạng xã hội...) có nhu cầu sẽ được cấp giấy phép.

Về việc quản lý, cục trưởng cho hay trong quá trình soạn thảo, Ban Soạn thảo đã đề cập đến, tuy nhiên, đối tượng này hoạt động phức tạp và nhanh, đặc biệt là đào tạo trực tuyến. Ban soạn thảo dự kiến đề xuất thí điểm thực hiện quản lý một số đối tượng này, trên cơ sở đó sẽ chỉnh sửa, bổ sung tại Luật Nhà giáo.

Cũng theo ông Đức, chứng chỉ hành nghề có giá trị sử dụng toàn quốc nên dù nhà giáo dạy học ở đâu cũng không cần phải thực hiện lại chế độ tập sự; giảm được thủ tục cho nhà giáo trong các trường hợp như thuyên chuyển công tác hay nghỉ hưu...

Bên cạnh đó, chứng chỉ hành nghề có giá trị đảm bảo đồng đều về chất lượng dạy học và giáo dục giữa các cơ sở giáo dục và dự kiến sẽ điều chỉnh bỏ quy định về chứng chỉ bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp nhà giáo hiện nay.

Chứng chỉ hành nghề cũng bảo đảm nhiều yêu cầu của hội nhập quốc tế, giúp việc trao đổi nhà giáo giữa các nước được thuận tiện, nhất là việc kiểm soát chất lượng của những người nước ngoài vào hoạt động giáo dục tại Việt Nam.

Theo thông tin từ Bộ GD&ĐT, trong năm 2023, bộ đã tổ chức hơn 100 cuộc họp chuyên môn, hội thảo xin ý kiến chuyên gia trong và ngoài ngành với các quy mô khác nhau.

Bộ cũng tổ chức khảo sát, lấy ý kiến của hơn 547.700 nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục các cấp học mầm non, phổ thông, đại học và giáo dục nghề nghiệp để phục vụ phân tích, đánh giá để phục vụ hoàn thiện các chính sách trong dự thảo Luật Nhà giáo.