Bộ GD&ĐT vừa đề xuất không tuyển mới giáo viên (GV) dạy tiểu học có trình độ trung cấp sư phạm hoặc cao đẳng sư phạm trong 5 năm tới, bởi cả nước còn gần 160.000 giáo viên tiểu học cần được bồi dưỡng, đào tạo nâng chuẩn.
Nâng chuẩn giáo viên tiểu học
Theo thống kê của Bộ GD&ĐT, đến tháng 1/2018, trình độ GV tiểu học về cơ bản đã đạt trên chuẩn so với quy định của Luật Giáo dục hiện hành.
Cụ thể, tổng số GV tiểu học cả nước là 396.203, trong đó, trình độ dưới trung cấp sư phạm là 178 GV, trình độ trung cấp sư phạm là 36.530 GV, trình độ cao đẳng sư phạm 123.226 GV, trình độ đại học 236.269 GV.
 |
| Hơn 160.000 giáo viên tiểu học sẽ được nâng chuẩn. Ảnh: Tấn Thạnh/Người Lao Động. |
Nghị quyết 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng đặt ra nhiệm vụ: "Tiến tới tất cả GV tiểu học, trung học cơ sở, GV, giảng viên các cơ sở giáo dục nghề nghiệp phải có trình độ từ đại học trở lên, có năng lực sư phạm".
Điểm a khoản 1 điều 72 Dự thảo sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 1 điều 77 của Luật Giáo dục quy định GV có bằng cao đẳng sư phạm đối với GV mầm non; có bằng tốt nghiệp đại học sư phạm với GV tiểu học.
Theo Bộ GD&ĐT, hiện nay, cả nước có 59,63% GV tiểu học đạt trình độ đào tạo từ đại học sư phạm trở lên và còn 40,36% (159.934 GV) cần được bồi dưỡng, đào tạo nâng chuẩn.
Theo kế hoạch, Bộ GD&ĐT sẽ chỉ đạo địa phương xây dựng lộ trình, kế hoạch bồi dưỡng và đào tạo lại để nâng chuẩn trình độ GV từ trung cấp sư phạm, cao đẳng sư phạm lên đại học sư phạm trong khoảng 5 năm và chủ trương không tuyển mới GV dạy tiểu học có trình độ trung cấp sư phạm hoặc cao đẳng sư phạm.
Theo đó, những GV chưa đạt chuẩn còn thời gian công tác từ 5 năm trở lên, Bộ GD&ĐT chỉ đạo các trường đại học sư phạm phối hợp chặt chẽ với địa phương xây dựng lộ trình, kế hoạch đào tạo nâng chuẩn trình độ gắn với việc bồi dưỡng thay sách giáo khoa mới theo hình thức "cuốn chiếu", cùng lộ trình triển khai hàng năm ở các khối lớp với hình thức linh hoạt, phù hợp, hiệu quả, thực chất, không chạy theo số lượng.
Những GV chưa đạt trình độ ĐH còn thời gian công tác từ một đến dưới 5 năm, Bộ GD&ĐT chỉ đạo các địa phương phối hợp với trường sư phạm thiết kế khóa bồi dưỡng thường xuyên, nâng cao năng lực dạy học để đáp ứng yêu cầu đổi mới theo các chuyên đề phù hợp.
Bằng đại học có nâng được chất lượng tiểu học?
Đại diện các trường trung cấp, cao đẳng đào tạo ngành sư phạm tiểu học cho rằng nâng chuẩn là tốt nhưng trình độ đại học không phải cách để giải quyết nâng cao chất lượng giáo dục bậc tiểu học.
TS Đặng Văn Sáng, Hiệu trưởng trường Trung cấp Bách khoa TP.HCM, cho rằng ở bậc tiểu học, việc dạy và dỗ chiếm tỷ lệ ngang nhau. Bậc tiểu học cần GV có năng lực dạy học và tâm lý thương yêu trẻ nên đừng đặt nặng trình độ đại học.
Hiện nay, việc tuyển dụng GV tiểu học trình độ tốt nghiệp trung cấp, CĐ đã khó nên việc nâng chuẩn lên ĐH chắc chắn sẽ khó hơn cho việc tuyển dụng sau này.
Theo ông Sáng, nếu bộ quyết chủ trương nâng chuẩn, trước tiên phải chuẩn bị chính sách tiền lương, nếu không sẽ gặp khủng hoảng. Nếu Bộ GD&ĐT bảo đảm được chính sách tiền lương, cơ cấu trình độ thực hiện từng bước là không khó. "Đừng đặt rào cản trình độ, nếu không chắc chắn sẽ thất bại", ông Sáng nói.
Hiệu trưởng một trường cao đẳng có đào tạo ngành sư phạm nêu quan điểm rằng nâng chuẩn là cần thiết nhưng Bộ GD&ĐT cần đặt lộ trình để các trường chuẩn bị. Lỡ như từ 2019 không tuyển GV tiểu học trình độ trung cấp, cao đẳng, các trường chắc chắn không tuyển sinh được. Đội ngũ giáo viên dạy các trường trung cấp, cao đẳng sư phạm sẽ làm gì, sống ra sao? Và số lượng hàng nghìn sinh viên đang học tại các trường này sẽ đi đâu, về đâu khi ra trường.
"Thay vì đào tạo bổ sung để nâng chuẩn lực lượng hiện hữu thì cứ mạnh dạn đào tạo mới đáp ứng chuẩn mới", vị này đề xuất.
TS Trịnh Đào Chiến, Hiệu trưởng Cao đẳng Sư phạm Gia Lai, cho biết những năm qua, ngoại trừ 2 ngành giáo dục mầm non và tiểu học, kết quả tuyển sinh của những ngành còn lại tuy không tốt, thậm chí không thể mở lớp. Vì vậy, nếu bậc tiểu học không tuyển dụng GV tốt nghiệp trung cấp, cao đẳng, trường càng khó khăn hơn. Ông Chiến cho rằng với bậc giáo dục tiểu học, GV có trình độ cao đẳng là đủ, vấn đề là chất lượng chứ không phải bằng cấp.
Không chỉ bằng cấp mà còn kỹ năng
TS Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục Chuyên nghiệp, Bộ GD&ĐT, cho rằng các trường đào tạo sư phạm bậc trung cấp và cao đẳng còn lại không nhiều nhưng trước mắt vẫn phải dùng nhân lực có trình độ cao đẳng, sau đó hạn chế dần.
Tất cả GV phải đổi mới, kể cả tốt nghiệp đại học sư phạm cũng phải bớt dạy hàn lâm mà tăng cường tính chuyên nghiệp theo tiêu chuẩn nghề nghiệp của GV.
Giáo dục Việt Nam cứ mải cãi nhau về trình độ mà không đi vào bản chất phân tích nghề, việc và kỹ năng nào cần để từ đó cung cấp kiến thức cần thiết cho họ.
