Theo CNN, Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) cho biết người dân sống tại thị trấn LaPlace (bang Louisiana) có nguy cơ mắc ung thư cao nhất Mỹ, do một nhà máy thải chất độc ra không khí.
Theo bà Geraldine Watkins, nhiều bạn bè và người thân của bà ở thị trấn nhỏ này đã tử vong vì ung thư trong 40 năm qua. Trong khi đó, những đứa cháu của bà bị đủ thứ bệnh, từ da liễu tới hô hấp. Cháu trai 7 tuổi của bà thở khó nhọc đến mức "bạn có thể cảm thấy tim của thằng bé như sắp nhảy ra khỏi ngực".
 |
| Bà Geraldine nhớ từng cái tên của người thân, bạn bè đã qua đời vì ung thư. Ảnh: CNN. |
Bà Geradine nói: "Bạn phải sống ở đây để hít thở không khí, uống nước, nhìn thấy những đứa trẻ bị bệnh và chứng kiến mọi người chết. Công nghiệp đem lại nhiều lợi ích, nhưng công nghiệp giết chết người dân trong khu vực họ sống thì có gì tốt đẹp?".
Thị trấn LaPlace nằm dọc sông Mississippi, thuộc khu vực được mệnh danh là "Cancer Alley" - "Hành lang Ung thư". Cancer Alley là vùng công nghiệp rộng lớn nằm giữa New Orleans và Baton Rouge, với hàng chục nhà máy hóa dầu nằm rải rác khắp nơi.
Một nhóm vận động địa phương cảnh báo thị trấn 29.000 cư dân này "có nguy cơ bị ung thư vì lượng chloroprene trong không khí" do nhà máy Denka Performance Elastomer ở rìa thị trấn thải ra.
Trước đây, nhà máy này do tập đoàn Dupont điều hành với 200 công nhân, nay thuộc về một công ty hóa chất của Nhật Bản. Nhà máy Denka chuyên sản xuất neoprene, một loại cao su tổng hợp. Theo EPA, cơ sở này tạo ra 99% lượng chloroprene (chất được sử dụng làm neoprene) ở Mỹ.
Năm 2010, EPA xác định chloroprene là chất "có khả năng gây ung thư cho con người". Năm 2016, trong một văn bản, EPA đưa ra "giới hạn cho phép" của khí thải này là 0,2 microgram/m3, nếu cao hơn sẽ tăng nguy cơ mắc ung thư. Tuy nhiên, giới hạn này không có tính pháp lý.
Tháng 12/2015, EPA cập nhận bản đồ "Đánh giá chất độc trong không khí quốc gia", cho thấy nguy cơ mắc ung thư với những người sống quanh nhà máy tăng lên. Sau đó, Denka ký thỏa thuận với bang Louisiana để cắt giảm 85% lượng chloroprene thải ra không khí.
Theo CNN, Denka tự nguyện cắt giảm 85% lượng chloroprene trong khí thải, nhưng không công nhận giới hạn 0,2 microgram chloropren/m3 do EPA đưa ra. Ngoài ra, Denka khẳng định nghiên cứu của nhà máy cho thấy không có sự liên quan giữa chloroprene và ung thư.
Mặt khác, công ty này cho rằng số liệu của EPA là sai khoa học và yêu cầu điều chỉnh. Denka cũng soạn thảo và gửi một nghiên cứu, trong đó yêu cầu thay đổi từ "có khả năng gây thư cho con người" thành "có thể gây ung thư", nâng "giới hạn cho phép" lên 31,2 micorgam chloropren/m3, tức là gấp 150 lần so với khuyến cáo của EPA.
EPA cho biết đang xem xét các kiến nghị của Denka, nhưng vẫn khẳng định các nghiên cứu của mình có bằng chứng xác thực. Đầu năm 2016, EPA đã lắp 6 hộp đo chất lượng không khí gần nhà máy để thu thập dữ liệu. Theo dữ liệu của EPA, lượng chloroprene trong khí thải có thời điểm gấp 10 lần, 50 lần, 100 lần giới hạn cho phép. Tháng 11/2016, EPA còn ghi nhận một khu vực ở LaPlace có nồng độ chloroprene cao gấp 700 lần ngưỡng cho phép.
Tại khu vực trường tiểu học của địa phương, nồng độ chloroprene từ tháng 5/2016 đến tháng 8/2017 cao gấp 34 lần so với khuyến cáo của EPA,
 |
| Nhà máy Denka bị cáo buộc thải khí độc hại gây ảnh hưởng sức khỏe cư dân. Ảnh: CNN. |
Trong email gửi tới CNN, phát ngôn viên của EPA nhấn mạnh: "Mối quan tâm chính của chúng tôi là quá trình tiếp xúc lâu dài. Mức độ khí thải chứa chloroprene nếu tiếp tục tồn tại có thể gây những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Đây là lý do để EPA và cơ quan chức năng hợp tác với Denka nhằm giảm phát thải".
Theo CNN, các cư dân trong vùng không đồng tình với giản pháp giảm 85%, mà yêu cầu phải xuống mức 0,2 microgam chloroprene/m3. Tháng 6/2017, 13 cư dân đã đệ đơn kiện với mục đích yêu cầu nhà máy giảm lượng khí thải về mức như EPA đã khuyến cáo.
Cắt giảm phát thải nhưng chất lượng không khí vẫn kém?
Ông Jorge Lavastida, Giám đốc nhà máy Denka, cho biết công ty thông cảm với những lo lắng của cư dân về chất lượng không khí.
Theo ông Jorge, việc cắt giảm 85% lượng khí thải là "ưu tiên số một" của Denka. Nhà máy đã hoàn thành 2 trong số 4 dự án để phục vụ kế hoạch cắt giảm khí thải. "Chúng tôi cam kết và có đủ nguồn lực tài chính để thực hiện các dự án", ông nhấn mạnh.
Ông Jorge cũng khẳng định công ty tin rằng chloroprene không gây ung thư và EPA sẽ sớm phải xem xét lại mức giới hạn 0,2 microgam chloroprene/m3.
Denka tuyên bố các dự án đã hoàn thành giúp cắt giảm 62% lượng khí thải chứa chloroprene. Ngoài ra, công ty cũng lắp đặt và sử dụng 6 màn hình kiểm tra chất lượng không khí bên trong và xung quanh nhà máy.
Tuy nhiên, dữ liệu của EPA cho thấy kết quả hoàn toàn trái ngược. Chất lượng không khí ngày càng kém, không được cải thiện, tại 5 trong số 6 điểm đo.
Theo EPA, các cư dân tiếp xúc với chloroprene ở mức cao trong thời gian ngắn có thể bị nhức đầu, rụng tóc, tim đập nhanh. Điều này cũng có thể ảnh hưởng gan, phổi, thận và hệ miễn dịch. Những người tiếp xúc với chất này trong thời gian dài có thể gặp vấn đề ở đường hô hấp, da, đau ngực, hoặc tăng khả năng mắc ung thư.
Trong một cuộc họp diễn ra vào tháng 12/2016, Chuck Carr Brown, Thư ký Cục Môi trường Louisiana, cho hay mối quan ngại về ung thư đã bị thổi phồng.
Ông Chuck Carr Brown cũng bác bỏ số liệu chỉ dẫn 0,2 microgam chloroprene/m3 khí thải. "Đó không phải là tiêu chuẩn, chỉ là một hướng dẫn", vị này cho hay.
Bà Geraldine Watkins đã tham gia cuộc họp trên và cảm thấy giận dữ với phát biểu của ông Chuck Carr. "Điều đó thật khủng khiếp. Nếu anh không sống ở đây thì nói gì chẳng được, mọi người tin là đúng như vậy".
