Phạm Quang Bình tốt nghiệp khối phổ thông chuyên Toán - Tin Đại học sư phạm Hà Nội, trúng tuyển Đại học Quốc gia Singapore (National University of Singapore), rồi qua Mỹ học tiến sĩ 6 năm tại Rutgers University.
Chiếc máy tính đầu tiên
Q
uang Bình sinh ra ở Hà Nội, thời cấp ba theo học ở khối phổ thông chuyên Toán - Tin, Đại học Sư phạm Hà Nội. Chàng trai sinh năm 1983 gắn bó với môn Toán từ nhỏ, muốn theo ngành Toán lý thuyết.
Tuy vậy, khi thời điểm lựa chọn ngành nghề đến, Bình đã quyết định rẽ hướng sang lĩnh vực ứng dụng bằng cách đăng ký học ngành Kỹ sư Máy tính tại Đại học quốc gia Singapore (NUS) từ năm 2003 đến 2007.
Trước thời điểm đó, 8X chưa có nhiều cơ hội tiếp cận máy tính. Vì vậy, việc theo học ngành hoàn toàn mới tại Singapore không phải điều dễ dàng. Học kỳ đầu tiên tại NUS, Bình chưa có máy tính riêng. Những lần có bài tập về lập trình, chàng trai khắc phục bằng cách chạy lên thư viện trường để làm, hoặc viết chương trình ra giấy, sau đó mượn máy tính của bạn để kiểm tra.
Mọi thứ trở nên thuận tiện hơn sau khi Bình được chị gái tặng chiếc máy tính duy nhất vẫn dùng. Bình bảo khoảng thời gian đó thực sự có ý nghĩa với mình.
 |
| Quang Bình hiện làm việc cho Intel. |
Những viên gạch đầu tiên cho ước mơ kỹ sư
K
ỹ sư Máy tính là một trong những ngành học khó nhưng đầy thú vị. Bình cho biết càng học, 8X càng thấy thích thú vì được tìm hiểu cả một quá trình bộ vi xử lý máy tính xây dựng ra sao. Bắt đầu từ chất bán dẫn, thiết kế mạch điện, đến cấu trúc máy tính, hệ điều hành, trình dịch, và lập trình bậc cao.
Trước kia đi sâu về Toán lý thuyết, Bình chưa có dịp nhận ra quan hệ giữa các môn khoa học cơ bản như Toán và Lý đối với ngành ứng dụng máy tính. Sau này nhìn lại, anh thấy rằng thay đổi phút chót sang máy tính là một trong những quyết định ưng ý nhất của bản thân.
Bước ngoặt tiếp theo trong sự nghiệp học hành của chàng trai Việt diễn ra vào năm thứ ba khi NUS có chương trình trao đổi học tập với những trường đại học hàng đầu của Mỹ. Quang Bình, với những nỗ lực của mình, đã có mặt trong danh sách học sinh xuất sắc được trao đổi năm đó.
Nam sinh chọn Georgia Institute of Technology (GaTech) học một kỳ và cảm thấy ấn tượng về phong cách giảng dạy, cũng như môi trường học tập tại đây. Lập trình nhúng (Embedded System Programming), kỹ sư lập trình (Software engineering) và điều khiển (Control System) là những môn học chính mà Bình đã trải qua.
Mặc dù lớp học ở GaTech không lớn như NUS, giáo sư lại có cách giảng dạy hài hòa giữa kết hợp trình chiếu với bảng, tạo cho sinh viên sự gần gũi và thích thú. Ngoài ra, các bài tập thực hành thường rất gần với thực tế nên sinh viên thường ngồi hàng giờ trong phòng thí nghiệm sau khi học để hoàn thành bài tập được giao.
Đặc biệt, giờ học thường có sự tham gia của những người từ công ty bên ngoài đến giao lưu, giúp sinh viên hiểu thêm về kỹ năng và kiến thức của bản thân có thể áp dụng như thế nào trong thực tế.
“Kết thúc khóa học trao đổi, điều tôi nhớ nhất ở Mỹ là họ đề cao sự hiệu quả. Không ai để ý bạn ăn gì, mặc gì, miễn là bạn học và làm tốt những gì mình được giao”, Quang Bình nhớ lại.
 |
| Quang Bình và mẹ trong ngày nhận bằng tiến sĩ ở Mỹ. |
Hoàn thành xuất sắc chương trình học tập từ NUS năm 2007 với hai bằng về Kỹ sư Máy tính và Toán, chàng trai gốc Hà Nội có vài sự lựa chọn cho tương lai: Làm kỹ sư lập trình cho Nokia tại Nhật Bản, nhận học bổng của NUS để nghiên cứu tiến sĩ, hoặc làm kỹ sư lập trình nhúng ở Siemens Automotive (sau này là Continental Automotive) tại Singapore.
Cuối cùng, Bình chọn làm việc ở Singapore để tích lũy kinh nghiệm, chuẩn bị hồ sơ xin học sau đại học tại Mỹ, dù khá thích công việc ở Nokia.
8X nhận được học bổng học tiến sĩ ngành Khoa học Máy tính tại Đại học Tổng hợp Rutgers từ năm 2009. Nghiên cứu tiến sĩ tại Mỹ là cả quá trình khác biệt so với những cấp bậc khác vì nó đòi hỏi Bình đi sâu về thiết kế vi xử lý trong nhiều năm.
Nó còn là quá trình rèn luyện để đào tạo khả năng tìm ra vấn đề mới, khả năng tìm hiểu và tìm ra hướng giải quyết, giao tiếp cộng đồng để lắng nghe và phản hồi, thu thập, phân tích và trình bày dữ liệu hiệu quả nhằm thuyết phục người khác về hướng giải quyết của chính mình là hiệu quả nhất.
Ngoài ra, Mỹ là nơi hội tụ rất nhiều người tài năng trong lĩnh vực công nghệ. Đó là cơ hội để Bình gặp gỡ những giáo sư đầu ngành, thực tập và làm việc ở các công ty hàng đầu.
Đây cũng chính là thách thức khi anh phải luôn cố gắng không ngừng, học hỏi nhiều điều mới. Quang Bình cho biết bản thân luôn ghi nhớ lời khuyên của một kỹ sư đầu ngành mà anh có cơ hội được hướng dẫn thực tập: “Để thành công, bạn phải tham vọng và luôn đặt mục tiêu cao. Tại sao? Bởi vì, nếu nhắm mục tiêu cao, bạn sẽ hạ cánh ít nhất ở giữa hoặc cao hơn”.
Điểm dừng chân mang tên Intel
T
rong một dịp tình cờ tham gia hội thảo, Quang Bình gặp đồng nghiệp hiện tại ở Intel. Anh đã nộp đơn vào công ty và trải qua hai vòng phỏng vấn bằng điện thoại, một vòng onsite.
Ngày hôm đó, trong một tiếng, chàng trai phải trình bày về các công trình nghiên cứu đã làm trong quá trình học ở Rutgers và trả lời câu hỏi liên quan. Sau đó là 10 cuộc phỏng vấn với từng người khác nhau tại Intel.
Thời gian nộp đơn vào Intel trùng với thời điểm Bình cần phải hoàn thành nhiều việc trước khi tốt nghiệp tiến sĩ năm 2015 như viết luận văn, làm những bài báo mới, đi hội thảo và trợ giảng. Mặc dù vậy, anh vẫn hoàn thành tốt và trở thành kỹ sư máy tính tài năng của Intel từ năm 2016.
Bình cho biết: “Tôi vào được Intel thuận lợi vì có nhiều bài báo tốt và có kinh nghiệm thực tập tại hai công ty lớn trước đó cũng về vi xử lý là Advanced Micro Devices và Qualcomm”.
Intel có khoảng 100.000 nhân viên toàn cầu và chuyên sản xuất các sản phẩm như chip vi xử lý cho máy tính, bo mạch chủ, ổ nhớ flash, card mạng và các thiết bị máy tính khác. Bình làm việc trong bộ phận nghiên cứu và phát triển vi xử lý Intel Labs cùng hơn 600 đồng nghiệp.
 |
| Chàng kỹ sư Việt Nam cho rằng bạn trẻ muốn thành công hãy đặt ra cho mình những mục tiêu cao và không ngừng cố gắng. |
8X cho biết có rất nhiều cơ hội để học hỏi và phát triển nghề nghiệp cùng những đồng nghiệp thông minh, giàu kinh nghiệm. Cụ thể, anh quan tâm những thiết kế cấu trúc máy tính mới để tạo ra vi xử lý tốc độ cao và tiết kiệm năng lượng trong tương lai.
Quang Bình cho biết niềm vui của những kỹ sư thiết kế là được chứng kiến sáng kiến của mình được hoàn thiện trong một con chip và được hàng triệu người sử dụng.
Mặc dù có một khoảng thời gian học tập và làm việc tại Mỹ, hòa nhập cùng cộng đồng người Mỹ, nam kỹ sư vẫn luôn hy vọng mình có thể trở lại Việt Nam để giảng dạy và chia sẻ về những gì học được tại đây.
Đối với du học sinh, Bình muốn chia sẻ những kinh nghiệm, bài học của bản thân. Anh kỳ vọng các bạn sẽ tiếp nhận được kiến thức và kỹ năng tốt nhất khi có cơ hội học tập ở môi trường quốc tế.
“Các bạn phải học tập tốt và thể hiện sự đam mê về ngành học của mình, luôn có ý thức học hỏi những kiến thức mới. Tiếp đến, bạn cần biết cách tạo mối quan hệ trong cộng đồng vì nhiều cơ hội trong công việc, học hành có thể đến từ đây. Trong công việc, du học sinh phải luôn tâm niệm rằng làm việc thông minh cũng quan trọng không kém làm việc chăm chỉ”.
Dù đã đặt chân đến Mỹ, bạn trẻ cần suy nghĩ nghiêm túc về ngành nghề sau khi tốt nghiệp.
Những thành tích nổi bật của Quang Bình:
Giải ba Toán toàn quốc năm lớp 12.
Tốt nghiệp loại giỏi từ NUS với hai bằng về Kỹ sư Máy tính và Toán.
Một trong hai sinh viên xuất sắc khoa Máy tính của Rutgers 2014 và 2015.
Có các công trình nghiên cứu được đăng trên các tạp chí đầu ngành về kiến trúc máy tính (MICRO, HPCA).
Là tác giả của một trong ba bài báo xuất sắc nhất MICRO 2015.
Công trình nghiên cứu PhD được xuất hiện trong chip mới nhất của Advanced Micro Devices (AMD Ryzen).
