Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Mini Magazine

Tai hại từ kiểu hướng nghiệp bằng xem tử vi, bói bài tarot

Nội dung hướng nghiệp kiểu "chọn ngành theo số chủ đạo", "xem tarot để chọn nghề phù hợp" tràn lan trên mạng xã hội, thu hút không ít sự quan tâm của đối tượng học sinh.

- Số chủ đạo và công việc phù hợp nhất.

- Hôm nay Kel** sẽ có phiên trả bài dành cho các bạn lớp 12, đang quan tâm đến công việc phù hợp với mình ở thời điểm sắp tới…

- 5 giây để xác định nghề nghiệp phù hợp qua tử vi.

Đó là mở đầu của những video, bài viết định hướng ngành học cho học sinh trên các trang mạng xã hội thời gian gần đây. Khi hướng nghiệp kiểu “ngành học vô dụng” có phần hạ nhiệt, tư vấn chọn nghề theo “tâm linh", “tiên tri" lại bắt đầu lên xu hướng.

Tràn lan video hướng nghiệp tâm linh

Trong video với chủ đề “5 giây để xác định nghề nghiệp qua tử vi", TikToker @tuvican****** khuyên cách nhanh nhất để xem bản thân phù hợp với ngành nghề gì là xem tổ hợp sao chiếu mệnh là bộ sao nào.

Không chỉ một video này, TikToker này còn nhiều nội dung khác liên quan đến hướng nghiệp như “mệnh Thái Dương, Thái Âm làm nghề gì", “mệnh Thiên Cơ chọn ngành nghề gì"...

Một tài khoản khác có tên @*****.tarotcorner đăng tải nội dung “sắp thi đại học vẫn chưa biết nên chọn ngành nào”. Người này dẫn người dùng đặt lịch xem tarot riêng với quảng cáo “có 2 trải bài tarot riêng về định hướng nghề, từ xem tất cả nhóm ngành cho những bạn chưa hề có định hướng tới xem kỹ 3 nghề bạn đang phân vân".

Thần số học cũng là phương pháp được nhiều TikToker lưu ý khi hướng nghiệp cho học sinh. Tài khoản @huong.nguyen*** có nguyên một bảng hướng dẫn người dùng chọn lựa nghề nghiệp dựa trên năng lực bẩm sinh. Ví dụ, nhưng người sinh ngày 2, 11, 20 sẽ hợp làm sales, phiên dịch, sáng tạo, giảng dạy, nghệ thuật, vẽ, tâm linh. Đáng chú ý, người này không giải thích gì thêm về cách định hướng nghề này mà tự nhận sẽ xem và luận giải thần số học.

Một TikToker khác lại đăng video hướng nghiệp theo thần số học. Theo đó, người này nói rằng những người có số chủ đạo là 4, 7 nên học ngành Kỹ thuật điều khiển - Tự động hóa để có tiền đồ mở rộng.

Hay với người có số chủ đạo là 4, 7, 8, TikToker này lại khuyên nên học ngành Công nghệ thông tin hoặc Luật kinh tế. Số chủ đạo 1, 4 cũng được cho là hợp với ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng.

Điều đáng chú ý là TikToker này chỉ hướng nghiệp theo kiểu liệt kê và không đưa ra giải thích cụ thể. Dù vậy, nhiều học sinh vẫn tin tưởng và vào bình luận hỏi “em số chủ đạo 11 thì nên học ngành gì ạ”, “số chủ đạo 8 học marketing có hợp hay không”.

huong nghiep tam linh anh 1

Hàng loạt video hướng nghiệp tâm linh trên mạng xã hội. Ảnh: Thái An.

Học sinh nửa tin, nửa ngờ

Phan Yên (học sinh lớp 12 tại TP.HCM) bày bỏ bất ngờ khi các video định hướng nghề nghiệp theo kiểu tâm linh tràn lan trên mạng xã hội. Yên cho hay thỉnh thoảng, em cũng đọc, xem một số nội dung liên quan đến tarot, bản đồ sao, nhưng chỉ dừng ở mức “xem cho vui".

“Em không nghĩ rằng người ta làm cả nội dung định hướng nghề nghiệp qua tử vi, bản đồ sao, tarot. Những nội dung này rất dễ câu view, câu like vì đánh trúng tâm lý tò mò về tương lai của người dùng”, Yên nhận định.

Theo Yên, với những học sinh đã có lựa chọn nghề nghiệp cho mình, những nội dung như vậy có thể vô thưởng vô phạt. Nhưng với những học sinh đang phân vân lựa chọn hoặc không biết học ngành nào phù hợp, nội dung này sẽ là “mảnh đất màu mỡ" để các chủ tài khoản kiếm view, kiếm tiền.

Chia sẻ với Tri thức - Znews, Minh Châu (học sinh lớp 12 tại Hà Nội) cho hay đầu năm học vừa rồi, biết đến bói bài tarot qua mạng xã hội, em đã 3 lần chi tiền để được trải bài với mục đích nghe “tiên tri" kết quả học tập liệu có như mong đợi, con đường học tập trong năm tới ra sao, giữa hai vấn đề nên chọn cái nào.

Thế nhưng, thay vì hào hứng như ban đầu, Châu dần tỏ ra phân vân, buồn bã bởi người trải bài nói rằng em có cố gắng nhưng chưa đủ để đạt kết quả như mong đợi.

“Thời điểm đó, em cũng có phần nghi ngờ nhưng xem xong cũng có động lực để cố gắng hơn. Em nghĩ rằng bói bài tarot dự đoán được tương lai và vẫn có tỷ lệ % đúng", Châu nói.

Nữ sinh cho hay không riêng em, các bạn học chung cũng thường rủ nhau xem tarot để xin tư vấn khi gặp vấn đề trong học tập, tình cảm hay chọn ngành học tương lai dù không rõ họ căn cứ vào đâu.

“Em nghĩ là các bạn đã có một vài lựa chọn nhưng còn phân vân, nên chọn xem tarot để có lựa chọn đúng", Châu cho hay dù vậy, bản thân em lại không tin tưởng việc định hướng ngành nghề theo kiểu tâm linh.

Nữ sinh nói các vấn đề khác, em có thể xem cho vui, nhưng việc chọn ngành nghề, em không thể đánh đổi tương lai vào mấy lá bài. Châu cho rằng tự bản thân học sinh phải biết năng lực của mình ở đâu, phù hợp ngành nghề nào. Thay vì đi hỏi tarot reader (người xem tarot), các bạn nên xin tư vấn từ thầy cô, gia đình hay người trong ngành để hiểu rõ hơn về ngành học mình định theo đuổi.

Chung quan điểm, Phan Yên cũng cho rằng các nội dung hướng nghiệp tâm linh chỉ nên dừng ở mức xem cho vui, là “gia vị" để bổ trợ. Với Yên, việc chọn ngành phải dựa trên các yếu tố như điểm mạnh, yếu của bản thân, lĩnh vực yêu thích, muốn làm công việc như thế nào, môi trường đào tạo…

huong nghiep tam linh anh 2

Khi chọn ngành học, học sinh cần cân nhắc kỹ để tìm ra con đường phù hợp và có ích cho bản thân chứ không thể phụ thuộc vào bói toán, tâm linh. Ảnh minh họa: Phương Lâm.

Tarot, tử vi... không thể hướng nghiệp

Khi xem những video xem tarot, xem bói, xem tử vi “hướng nghiệp” trên TikTok, cô Nguyễn Giang, giáo viên tại Hưng Yên, ngỡ ngàng vì không hiểu các TikToker lấy căn cứ từ đâu mà có thể tự tin khẳng định mình có thể xem được sự nghiệp cho người khác chỉ bằng những thông tin hạn chế như vậy.

Lấy ví dụ về việc xem tarot hướng nghiệp, là người có những sự quan tâm nhất định đến tarot, cô Giang biết rằng tarot chỉ xem được quá khứ hoặc tương lai trong vòng 6 tháng gần nhất. Trong khi đó, nghề nghiệp lại liên quan đến cả đời người nên việc các tarot reader xem bài để hướng nghiệp cho học sinh sẽ gây ra sự mâu thuẫn.

Cô Giang lấy ví dụ với những tarot reader có tiếng, làm việc có tâm và chuyên nghiệp, họ thường làm những video xem tarot dài hàng giờ đồng hồ và đặt những câu hỏi cụ thể về một chủ đề nhất định.

Họ cũng sẽ không bao giờ khẳng định rằng bản thân có thể xem tarot để hướng nghiệp mà chỉ trải bài để giúp người xem giải đáp những khúc mắc của bản thân về các vấn đề trong cuộc sống và những vấn đề đó đều có giới hạn về mặt thời gian.

Không riêng tarot, những dạng “hướng nghiệp tâm linh” khác trên mạng xã hội như tử vi, thần số học… cũng khiến cô giáo ngờ vực. Lý do là những hoạt động này thường liên quan đến thông tin về một cá nhân cụ thể (ngày, tháng, năm sinh, giờ sinh, nơi sinh…) nên việc xem chung chung rồi phán người sinh ngày này hợp nghề này, người sinh ngày kia hợp nghề kia là rất vô lý.

“TikTok là nền tảng video ngắn, việc xem video để hướng nghiệp hay nói chuyện cả đời là không thể. Hơn nữa, nhiều người còn không đưa ra được giải thích hay căn cứ cụ thể cho những điều họ nói, tôi không hiểu họ lấy đâu ra tự tin để nói như vậy”, cô giáo đặt câu hỏi.

Cô Giang lo ngại khi học sinh quá lạm dụng việc hướng nghiệp thông qua các video hướng nghiệp kiểu tâm linh, các em có thể bị phụ thuộc về mặt cảm xúc và tư duy, nguy hiểm hơn nữa là có thể bị sai lệch về mặt nhận thức và ngày càng không thể hiểu bản thân.

Theo cô Giang, hướng nghiệp, chọn ngành, chọn nghề là việc rất quan trọng, liên quan đến nhiều yếu tố khác nhau như tính cách, sở thích, năng lực của thí sinh, đồng thời có phần liên quan đến gia cảnh, điều kiện sống và gia đình các em.

Do đó, khi chọn ngành học và chọn nghề, học sinh cần phải cân nhắc kỹ để tìm ra con đường phù hợp và có ích cho bản thân chứ không thể vì những video ngắn trên mạng mà “nhắm mắt đưa chân” được. Hơn nữa, việc chọn nghề dựa vào các video tarot có thể khiến các em hình thành tâm lý cẩu thả với cuộc đời, tương lai của chính mình.

Một điều nữa mà cô Giang đề cập là nếu học sinh không hiểu rõ bản chất của việc xem tarot, xem bói, các em sẽ dễ bị các “thầy bói” tự xưng trên TikTok lợi dụng. Có thể các em xem online không mất tiền, nhưng việc các em thể hiện sự quan tâm cũng phần nào giúp những người đó tăng view, tăng like, từ đó sử dụng danh tiếng để trục lợi, kiếm tiền.

“Các bạn xem tham khảo cũng được, nhưng chỉ nên đặt những câu hỏi cụ thể để giải đáp thắc mắc của bản thân chứ không nên tin vào những thứ đó để quyết định tương lai của mình. Tôi vẫn luôn tin rằng số mệnh chỉ là một phần nhỏ, còn lại yếu tố quyết định vẫn là sự cố gắng, nỗ lực và quyết tâm của bạn”, cô Giang nhấn mạnh.

Những cuốn sách dành cho người đứng trước cánh cửa nghề nghiệp

Mục Giáo dục giới thiệu đến bạn đọc một số cuốn sách về chủ đề nghề nghiệp, hướng nghiệp, dành cho những bạn trẻ đang băn khoăn trước cánh cửa nghề nghiệp hay người trưởng thành quan tâm đến sự biến đổi nghề nghiệp trong xã hội hiện đại.

Chiến đạo giống cuộc đối thoại, gợi mở các câu hỏi của cuộc đời, giúp người trẻ chủ động định hướng nghề nghiệp, kiến tạo tương lai.

Eight - 8 cách làm chủ trí thông minh nhân tạo: “Đa số công việc mà công viên chức đang phụ trách cuối cùng đều sẽ bị thay thế bởi trí thông minh nhân tạo", cuốn sách này sẽ giải đáp câu hỏi đó.

'Cám dỗ' từ những video dạy khoanh lụi trên TikTok

Nội dung hướng dẫn ôn thi kiểu "lụi nhanh", "khoanh bừa" tràn lan trên mạng xã hội, thu hút không ít sự quan tâm của đối tượng học sinh.

Ngọc Bích - Thái An

Bạn có thể quan tâm