Một giả thuyết được đặt ra là nếu nhiều người bị nhiễm nCoV, sau đợt mắc bệnh và hồi phục, bên cạnh đó, tỷ lệ tiêm chủng ngày càng cao sẽ giúp làm giảm tỷ lệ lây nhiễm? Thật không may, điều đó dường như không chính xác.
Theo kết quả nghiên cứu đầu tiên của Đại học California thực hiện tại Đan Mạch, số trường hợp và tình trạng tái mắc Covid-19 với chủng Omicron xảy ra thường xuyên hơn. Nói cách khác, bất kỳ ai đã mắc Covid-19 đều có thể dễ dàng bị nhiễm lại một thời gian ngắn sau đó.
Có thể tái nhiễm với hai dòng biến thể Omicron khác nhau
Một nghiên cứu của Đại học California đã xem xét kỹ hơn sự hình thành các kháng thể sau khi mắc Covid-19. Kết quả cho thấy hệ thống miễn dịch của những người đã bị nhiễm biến thể Omicron thường có triệu chứng nhẹ hơn các biến thể khác và phát triển quá ít kháng thể. Điều này có nghĩa những người bị ảnh hưởng không miễn dịch với Omicron hoặc biến thể Covid-19 khác.
Do đó, nghiên cứu đã cung cấp thông tin quan trọng về khả năng tái nhiễm sau khi nhiễm Omicron. Một nghiên cứu của Anh bởi Đại học Imperial, London, trước đây đã chỉ ra việc tái nhiễm Covid-19 là có thể xảy ra. Cụ thể, xác suất cho Omicron cao hơn 5,4 lần so với biến chủng Delta.
Dữ liệu từ một nghiên cứu hiện tại của Viện Virus học tại Đại học Y khoa Innsbruck đã phân loại biến thể Omicron SARS-CoV-2 là một dòng virus gây bệnh mới. Cụ thể, cách phân loại này có nghĩa các thành phần miễn dịch được tạo ra bởi biến thể này không thể vô hiệu hóa virus gốc SARS-CoV-2 và các biến thể như Alpha, Beta, Gamma và Delta. Các nhà khoa học đang cố gắng mở rộng nghiên cứu và chứng minh bằng thực nghiệm.
Bất kỳ ai đã mắc Covid-19 đều có thể dễ dàng bị nhiễm lại một thời gian ngắn sau đó. Ảnh: iStock. |
Dòng chính của biến chủng Omicron là BA.1 đang lan rộng ở khắp các quốc gia. Ví dụ, ở Đan Mạch, theo một nghiên cứu mới của Viện Y tế Đan Mạch (SSI), dòng chính BA.1 đã chiếm 88% các ca nhiễm Covid-19 mới. Nghiên cứu tương tự đã đưa ra kết luận rằng bệnh nhân có thể tái nhiễm với hai dòng biến thể Omicron khác nhau.
Do đó, nhiễm trùng dòng phụ BA.2 có thể xảy ra ngay sau khi nhiễm BA.1 ban đầu. Loại phụ BA.2 cũng đang lan truyền nhanh chóng, tuy nhiên nhiều câu hỏi vẫn chưa được giải đáp. Nó có vẻ khác biệt đáng kể so với dòng chính BA.1 ở một số đặc tính nhất định, bao gồm khả năng lây nhiễm và phản ứng miễn dịch cao hơn đáng kể.
Số lượng nhiễm SARS- CoV-2 đang tăng lên ồ ạt do biến chủng Omicron rất dễ lây lan. Theo WHO, Omicron hiện chiếm hơn 90% tổng số mẫu SARS-CoV-2 được thu thập. Biến chủng Omicron có hơn 50 đột biến trong vật liệu di truyền, hầu hết trong số đó là ở protein mà virus dùng để bám vào tế bào người. Đây cũng là mục tiêu của vaccine thế hệ đầu tiên. Những thay đổi này khiến các kháng thể từ những người đã hồi phục và đã được tiêm vaccine phản ứng kém hơn.
Các nhà khoa học đã phân tích 1,8 triệu trường hợp bệnh nhân mắc Covid-19 từ 11/2021 đến 2/2022. Trong số này, 147 người đã mắc Covid-19 hai lần trong khoảng thời gian từ 20 đến 60 ngày. Trong nhóm này, các nhà nghiên cứu tìm thấy 47 trường hợp, trong đó bệnh nhân lần đầu tiên mắc bệnh BA.1 và sau đó là BA.2. Hầu hết chỉ gặp triệu chứng nhẹ và không ai phải đến bệnh viện.
Ngoài ra, hầu hết những người bị nhiễm lại đều trẻ hơn và chưa được tiêm chủng. Từ phân tích dữ liệu, các nhà khoa học kết luận rằng việc tái nhiễm BA.2 sau khi nhiễm BA.1 có thể xảy ra nhưng rất ít.
Theo Viện Robert Koch (RKI), nhiễm trùng dòng phụ BA.2 của Omicron cũng đã tăng đáng kể ở Đức. RKI đã ghi lại trong báo cáo hàng tuần gần đây nhất của mình rằng tỷ lệ các trường hợp Covid-19 được kiểm tra trong các mẫu gần đây đã tăng lên 14,9%. Con số này là cho tuần kết thúc vào ngày 17/2. Vào cuối tháng 1, RKI đưa ra tỷ trọng ở mức 10,4%. Dòng chính BA.1 của biến chủng Omicron chiếm 83,6 % trong tổng số ca nhiễm mới.
Các vaccine hiện tại hoạt động như thế nào để chống lại sự lây nhiễm
Đối với những người được chủng ngừa bằng mũi tiêm nhắc lại, Viện Robert Koch (RKI) đánh giá rủi ro là “vừa phải”. Báo cáo 50 từ Đại học Hoàng gia London, Anh ủng hộ giả định này. Ở những người được tiêm phòng nhắc lại, xác suất nhập viện giảm tới 63%.
Omicron có xu hướng gây bệnh nhẹ hơn. Ảnh: Freepik. |
Omicron sẽ có thể vượt qua tuyến phòng thủ đầu tiên của hệ thống miễn dịch, các kháng thể. Tuy nhiên, hệ thống miễn dịch của những người được tiêm chủng có các phương tiện khác để tự vệ, chẳng hạn như phản ứng của tế bào T..
Công ty dược Pfizer coi hai liều vaccine là không đủ khả năng bảo vệ chống lại nhiễm trùng. Một nghiên cứu ở Anh cho thấy hiệu quả chống lại nhiễm trùng có triệu chứng với Omicron giảm xuống còn 34% trong 15 tuần sau liều Biontech/Pfizer thứ hai. Những người được tiêm hai liều chế phẩm AstraZeneca không còn tác dụng bảo vệ chống lại nhiễm trùng có triệu chứng. Hai tuần sau khi tiêm chủng nhắc lại, hiệu quả của cả hai chế phẩm đã tăng lên hơn 70%.
Một liều tăng cường Moderna cũng làm tăng đáng kể hệ thống miễn dịch của cơ thể. So với tiêm vaccine kép như Pfizer hay Astrazeneca, mức độ kháng thể trung hòa tăng khoảng 37 lần sau khi tiêm nhắc lại, theo công ty. Theo WHO, các vaccine đã được phê duyệt tiếp tục bảo vệ tốt chống lại bệnh tật nghiêm trọng và tử vong.
Theo WHO, việc kết hợp các biện pháp ngoài tiêm chủng như khẩu trang, khoảng cách, thông gió, vệ sinh tay là rất quan trọng.
TS.DS Tạ Thanh Sơn (từng học tại Đại học Philipps Marburg; tốt nghiệp tiến sĩ tại Viện công nghệ dược sinh học, Đại học Marburg, CHLB Đức).
Dịch Covid-19
Phát hiện mới về hậu quả của Covid-19
Nghiên cứu mới cho thấy Covid-19 gây hại cho hệ vi sinh vật đường ruột, có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác như đầy hơi và trào ngược axit.
Covid-19 vẫn gây chết người nhưng đã thay đổi về nhân khẩu học
Bang California, Mỹ, đang có sự thay đổi về nhân khẩu học trong số ca tử vong. Theo các chuyên gia, xu hướng này tương tự với toàn nước Mỹ và nhiều nước khác trên thế giới.
Phát hiện virus bí ẩn giống SARS-CoV-2 ở Nga
Với protein gai có thể dễ dàng bám vào tế bào người như nCoV, loại virus này khiến các nhà khoa học lo lắng. Đặc biệt, vaccine và kháng thể Covid-19 không có tác dụng với nó.
Đại dịch mới ở những người khỏi Covid-19
Nghiên cứu mới cho thấy ngay cả người nhiễm nCoV nhẹ cũng có nguy cơ bị đau tim, đột quỵ cao hơn. Điều này dấy lên mối lo về đại dịch bệnh tim mạch ở những người khỏi Covid-19.
Triệu chứng nhiễm biến chủng BA.5
Về cơ bản, người nhiễm BA.5 sẽ có các triệu chứng như những chủng Covid-19 trước đó. Song, tần suất gặp phải của từng triệu chứng lại khác nhau.