Tầm soát đột quỵ giúp phát hiện sớm bất thường ở não

Trong sáng 24/11, TS.BS Nguyễn Minh Đức - khoa Nội Thần kinh, Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) Tâm Anh TP.HCM - cho biết đơn vị tiếp nhận hơn 15 trường hợp dưới 50 tuổi đến khám và tầm soát đột quỵ bởi có dấu hiệu, yếu tố nguy cơ như thiếu máu não gây đau đầu, chóng mặt, yếu tứ chi, tăng huyết áp, béo phì, đái tháo đường...

Trong đó, một trường hợp có dấu hiệu của cơn đột quỵ thoáng qua (TIA) như yếu liệt tay chân nhẹ, khó nói, mắt mờ. Các bác sĩ chỉ định chụp MRI 3 Tesla nhằm “truy tìm” bất thường liên quan ở não và tìm ra giờ khởi phát bệnh mà người bệnh không thể tự nhận biết. Dựa vào kết quả, bác sĩ sẽ đưa ra giải pháp điều trị, phòng ngừa đột quỵ.

Bác sĩ Minh Đức cho biết cứ 4 người trên 25 tuổi thì 1 người có nguy cơ bị đột quỵ. Việc chủ động tầm soát, từ đó kiểm soát, can thiệp kịp thời giúp giảm đến 80% nguy cơ xảy ra đột quỵ bất ngờ.

Bác sĩ tại BVĐK Tâm Anh TP.HCM khám và tư vấn tầm soát đột quỵ cho người dân.

Đột quỵ là tình trạng gián đoạn dòng máu lên não, làm chết tế bào não. Nguyên nhân có thể xuất phát từ vỡ hay tắc nghẽn mạch máu não. Thông thường, nguyên nhân đột quỵ do tắc nghẽn mạch máu não chiếm tỷ lệ đến 80-85%.

Để tầm soát sớm các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ, BS.CKII Nguyễn Văn Phúc - Trưởng đơn vị Hình ảnh học Thần kinh, Trung tâm Chẩn đoán Hình ảnh và Điện quang Can thiệp, BVĐK Tâm Anh TP.HCM - nhận định kỹ thuật chụp cộng hưởng từ (MRI), cắt lớp vi tính (CT) và siêu âm Doppler não giữ vai trò quan trọng.

Người bệnh được thăm khám lâm sàng, hỏi tiền sử, bệnh cảnh, tiên lượng bệnh và thực hiện cận lâm sàng cần thiết. Điển hình chụp MRI 3 Tesla công nghệ cao cho phép thấy máu đông, dị dạng mạch máu, tĩnh mạch, những túi phình mạch máu, tổn thương u não, viêm não, huyết khối tĩnh mạch, đánh giá teo não, tổn thương não… - những vấn đề mà kỹ thuật thông thường không thể phát hiện.

Chụp CT thế hệ mới 768 lát cắt giúp bác sĩ phát hiện và chẩn đoán bệnh từ những tổn thương nhỏ nhất, đánh giá bệnh lý mạch máu, phát hiện tổn thương như xuất huyết não, khảo sát mạch máu não, tầm soát phình mạch máu, dị dạng mạch máu não, đánh giá chấn thương, khối u não bộ... Ví dụ khi chẩn đoán hình ảnh và phát hiện người bệnh có các túi phình dọa vỡ hoặc điểm chít hẹp mạch máu não do cục máu đông, bác sĩ sẽ can thiệp lập tức để giảm nguy cơ đột quỵ.

Chụp MRI 3 Tesla tầm soát đột quỵ sớm tại BVĐK Tâm Anh TP.HCM.

Ngoài ra, theo BS.CKII Đàm Thị Cẩm Linh - bác sĩ chuyên sâu về đột quỵ tại BVĐK Tâm Anh TP.HCM - tầm soát đột quỵ còn giúp kiểm tra, đánh giá các yếu tố nguy cơ như bệnh tăng huyết áp, mỡ trong máu, tiểu đường, bệnh van tim, rung nhĩ, hồng cầu liềm, các bệnh lý tăng đông, hẹp động mạch cảnh… Người bệnh được xét nghiệm đường huyết, công thức đông máu, điện tim, siêu âm tim, siêu âm mạch máu...

Tùy trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện tầm soát từ cơ bản đến chuyên sâu, nâng cao. Trong đó, tầm soát đột quỵ cơ bản dành cho người dưới 40 tuổi, không có bệnh nền. Những trường hợp có bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu… được xét nghiệm lipid máu, đường huyết, tầm soát chức năng đông máu, gan, thận, siêu âm tim, siêu âm mạch máu…

Tầm soát đột quỵ nâng cao có thêm chụp MRI, CT não… để tìm các yếu tố nguy cơ hiếm gặp hơn, nghi ngờ nhu mô não có tổn thương, hẹp tắc dị dạng mạch máu não hoặc những bệnh nhân từng bị đột quỵ…

Bác sĩ Cẩm Linh khuyến cáo đột quỵ có thể xảy ra với mọi người, ở mọi độ tuổi (kể cả trẻ em). Ngoài yếu tố nguy cơ về tuổi tác, giới tính, chủng tộc, người bệnh có thể giảm thiểu nguy cơ đột quỵ bằng cách không dùng rượu, bia, hút thuốc lá, giữ cân nặng ổn định, chăm thể dục thể thao...