Sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, nhiều người rơi vào tình trạng tăng cân, cơ thể mệt mỏi và gặp nhiều vấn đề về đường tiêu hóa do giờ giấc sinh hoạt bị đảo lộn. Do vậy, không ít người đang thực hiện các phương pháp thanh lọc cơ thể để giúp lấy lại “phong độ”. Tuy nhiên, theo các chuyên gia dinh dưỡng, thanh lọc cơ thể không đúng cách có thể gây hại cho cơ thể.
Cơ thể “nặng nề” hơn sau Tết
Dù đã bắt đầu đi làm lại được 4 ngày sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, thế nhưng đến thời điểm hiện tại, cuộc sống của chị Trần Thị Thu Huyền (quê Bình Lục, Hà Nam) dường như vẫn chưa hết dư âm của Tết. Đến công ty, chị và nhiều đồng nghiệp chỉ “khoái” ngồi tụm năm, tụm ba kể những chuyện diễn ra trong Tết, còn hễ ngồi vào bàn làm việc lại thấy “oải”. Một trong những vấn đề được đưa ra bàn luận nhiều trong các câu chuyện của nhóm chị là làm sao để thanh lọc cơ thể sau những ngày nghỉ “ăn Tết”.
Chị Huyền kể: “Tôi bị tăng 2 kg so với thời điểm trước Tết. Ngày nào cũng cỗ bàn linh đình, hết tất niên, cỗ cúng Giao thừa, cỗ cúng ông bà, tổ tiên ngày mùng 1 rồi liên hoan với anh em họ hàng, đến nhà này ngồi ăn uống một tí rồi qua nhà khác cũng như vậy, lúc nào cũng chỉ thấy ăn, ăn và ăn”.
Không chỉ thể, chị Huyền cho hay, với quan niệm “tháng Giêng là tháng ăn chơi” nên sau Tết, vợ chồng chị vẫn “kín lịch” tân niên với đồng nghiệp, rồi tiệc tùng gặp mặt đầu xuân. “Nghĩ đến việc phải ăn thôi là tôi cũng thấy rùng mình rồi. Nhiều lúc thấy thương cái dạ dày, phải làm việc liên tục nhưng không ăn... không được. Thôi thì mỗi năm có một lần Tết, lỡ có tăng cân thì ra Tết lại cố gắng kiêng khem để giảm cân vậy”, chị Huyền than thở.
 |
| Theo các chuyên gia, uống đủ nước, ăn uống hợp lý kết hợp vận động thường xuyên là phương pháp tốt nhất để giúp thanh lọc cơ thể. Ảnh minh họa |
Còn gia đình chị Nguyễn Thị Thành (Triều Khúc, Thanh Xuân, Hà Nội) cũng đang phải “giải quyết” số thực phẩm tồn dư từ Tết mà vợ chồng chị mang từ quê lên. Chị Thành cho biết thêm, bên cạnh việc bị tăng cân, nhất là tăng lượng mỡ ở phần bụng, chị hay gặp vấn đề về tiêu hóa, bụng dạ ì ạch, ăn uống không còn cảm giác ngon như trước, đôi khi rơi vào tình trạng người mệt mỏi và chán ăn.
Chia sẻ về việc cơ thể “nặng nề” hơn sau Tết, ThS.BS Lê Thị Hải, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, việc ăn nhiều và ít vận động trong dịp Tết khiến cân nặng tăng nhanh. Mỗi ngày chỉ cần ăn thừa 750 kcal, thì sau 10 ngày đã có thể tăng thêm 1 kg. Nếu uống rượu bia liên tục mà không tập luyện có thể khiến cơ thể tăng lên vài kg sau Tết. Năng lượng dư thừa tích tụ dưới dạng mỡ trắng. Càng ăn nhiều thì lượng mỡ trắng tích tụ nhiều hơn, gây ra tình trạng tăng cân.
Thanh lọc cơ thể không phải là một biện pháp giảm cân
Thực tế, nhiều người vì quá nôn nóng trong việc giảm cân nên tìm mọi cách để thanh lọc cơ thể. Có người nhịn ăn, uống nước lọc thay cơm, hoặc tập luyện quá sức trong một thời gian dài với hy vọng cơ thể giảm mỡ thừa nhanh hơn. Tuy nhiên, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, cần phải cẩn trọng trong việc thanh lọc cơ thể để tránh “rước” thêm họa vào người.
Theo BS Đỗ Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM, thanh lọc cơ thể là một khái niệm khá phổ biến trong dân gian. Nếu hiểu theo cách thông thường là giúp cho cơ thể “nhẹ nhàng” hơn, hỗ trợ quá trình chuyển hóa các chất và thải bớt cặn bã của cơ thể. Khái niệm thanh lọc cơ thể thật ra không có trong các hướng dẫn điều trị lâm sàng để chăm sóc và nâng cao sức khỏe. Thanh lọc cơ thể không phải là một biện pháp giảm cân. Để giảm cân thực sự hiệu quả, về nguyên tắc phải giảm được lượng mỡ thừa trong cơ thể và tăng được khối cơ.
Hiện nay, nhiều người đang truyền tay nhau các công thức để giúp thanh lọc cơ thể, trong đó phổ biến việc uống 2 lít nước chanh mỗi ngày thay nước lọc. Theo BS Ngọc Diệp, điều này vừa không cần thiết, vừa dễ gây hại cho niêm mạc đường tiêu hóa, không chỉ ở dạ dày mà còn cả ở thực quản và ruột. Những tổn thương này nếu kéo dài, có thể là xuất phát điểm cho các tình trạng viêm mãn, rối loạn hấp thu, thậm chí gây ung thư ở đường tiêu hóa. Bên cạnh đó, uống nước chanh thay nước lọc còn ảnh hưởng xấu tới quá trình chuyển hóa các chất dinh dưỡng.
Ngoài ra, một số người còn áp dụng phương pháp dùng nước chanh đường kéo dài từ 9-12 ngày để thanh lọc cơ thể. Tuy nhiên trên thực tế, đến nay chưa có bất cứ kết quả nghiên cứu nào chứng minh hiệu quả của phương pháp này. BS Ngọc Diệp cho biết, thanh lọc cơ thể theo phương pháp trên có thể làm giảm cân nếu kèm theo nhịn ăn. Tuy nhiên, việc giảm được cân nặng trong trường hợp này thật sự không bền vững và sẽ tăng cân trở lại ngay sau khi ngưng áp dụng. Nếu sử dụng phương pháp này kéo dài và thường xuyên, có thể gây một số hậu quả như: Gây viêm loét dạ dày, tá tràng, gây rối loạn chuyển hóa, rối loạn điện giải, thậm chí có thể thúc đẩy xuất hiện các biến cố tim mạch như rối loạn nhịp tim…
BS Ngọc Diệp tư vấn: Để thanh lọc cơ thể, có thể áp dụng các phương pháp đơn giản như: Mỗi ngày uống đủ 2 lít nước đun sôi để nguội; không nên ăn no vào bữa tối. Tốt nhất là chỉ ăn đến khi gần no; trong một tuần có thể thay thế một bữa ăn đầy đủ 4 nhóm thực phẩm như thông thường bằng một khẩu phần chỉ sử dụng rau và 50% lượng chất bột đường; ít nhất có 3 bữa trong tuần không ăn các loại đạm động vật, mà thay bằng đạm có nguồn gốc thực vật. Bên cạnh đó, kết hợp sử dụng một số loại nước ép trái cây như: Bưởi, chanh, cà rốt, dưa hấu, dưa gang… với khoảng 100 ml mỗi ngày.
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, để xử lý mỡ thừa sau Tết, trước hết, cần phải quay lại chế độ ăn hợp lý. Kiểm soát đầu vào từ 1.400-1.600 kcal mỗi ngày. Ăn nhiều rau xanh, trái cây và uống nhiều nước. Tăng cường tập luyện các môn thể dục, thể thao làm tiêu hao năng lượng và phát triển khối cơ. Trong trường hợp cần thiết, có thể sử dụng thêm một số thuốc hoặc thực phẩm chức năng nhằm ức chế hấp thu mỡ hoặc tăng ly giải mỡ đang dư thừa trong cơ thể mới hy vọng có thể giảm cân bền vững và tăng cường sức khỏe.
Một mẹo nhỏ có thể áp dụng trong bữa ăn để không ăn quá no, quá đà là nên ăn ngược với quy trình bình thường. Thay vì ăn cơm với thịt, cá, sau đó ăn canh, trái cây thì có thể ăn canh, rau, trái cây trước, sau đó ăn cơm với thịt cá sẽ rất giúp ích bạn trong việc vẫn ăn đủ nhưng không ăn nhiều cơm và thịt.
