Trào lưu giảm cân bằng việc cắt giảm chất bột đường hoặc kiêng hoàn toàn (low carb) với hàng nghìn công thức trên mạng hiện được nhiều chị em áp dụng với mong ước dáng đẹp, eo thon. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, một chế độ ăn mất cân bằng về dinh dưỡng chắc chắn sẽ để lại nhiều nguy hiểm cho sức khỏe.
Rất nhiều người chọn chế độ low-carb để giảm cân. Ảnh: Shutterstock/Dejan Stanisavljevlc. |
PGS.TS, Đại tá Hồ Bá Do, Học viện Quân Y, Phó viện trưởng Viện Thực phẩm chức năng Việt Nam, cho hay chế độ ăn low-carb bắt nguồn từ công trình nghiên cứu tiến sĩ của một người học ngành bách khoa, tại Nga.
Người này đã đưa ra lập luận rằng người tiền sử sống chủ yếu sống bằng săn bắn, ăn thịt nên cơ thể rất khỏe, săn chắc. Ngày nay, con người ăn quá nhiều bột đường (gạo, bánh mì, bún…) nên dễ bị béo phì và yếu đi. Do đó, để giảm cân và bảo vệ sức khỏe, con người nên ăn ít tinh bột hơn.
Tuy nhiên, TS Do cho biết lập luận này không vững vì chưa nói rõ được người tiền sử đã ăn bao nhiều thịt và tuổi thọ là bao nhiêu.
“Ăn nhiều thịt có thể bổ sung tốt dinh dưỡng nhưng tác dụng phụ lại rất lớn. Nó tạo ra môi trường axit trong cơ thể, tạo điều kiến cho các tế bào lạ phát triển, đồng thời làm cho nồng độ cholesterol xấu tăng”, TS Do nói.
Theo đó, ăn low-carb trong một vài tháng đầu có thể giúp giảm cân nhưng về lâu dài, cơ thể sẽ bị thiếu năng lượng. Các tế bào trong cơ thể bị bỏ đói quá lâu sẽ dẫn tới bị thương tổn, cùng với tình trạng rối loạn chuyển hóa có thể gây ra nhiều hệ lụy nguy hiểm cho sức khỏe, gây ảnh hưởng đến gan.
Bên cạnh đó, cơ thể bị đói năng lượng kéo dài sẽ ảnh hưởng tới hoạt động của não bộ, có thể gây teo não.
Lý giải thêm về chế độ ăn kiêng hoàn toàn chất bột đường gây hại cho gan và não, TS Do cho biết: “Gan chuyển hóa đường từ thức ăn (gạo, mì, hoa quả). Khi gan không có đường sẽ buộc phải huy động mỡ để thay thế. Mỡ dồn về gan nhiều, tích tụ trong tế bào sẽ gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ. Không có chất bột đường khiến lượng đường trong máu thấp, làm tăng phân giải mỡ để cung cấp năng lượng cho cơ thể. Điều đó khiến tình trạng axit béo trong máu và gan cao”.
Chế độ ăn cắt giảm tinh bột còn có thể gây ra tình trạng thiếu viatmin, làm cho mỡ biến tính làm tăng những bệnh lý nặng về gan.
Theo TS Do, cắt giảm một phần chất bột đường để giảm cân là đúng nhưng kiêng tuyệt đối lại rất nguy hiểm. Thậm chí, người có bệnh lý như tiểu đường cũng không được kiêng tuyệt đối chất bột đường, vì cơ thể vẫn cần phải có một lượng chất bột đường nhất định để sinh năng lượng cho các hoạt động. Người ăn kiêng vẫn phải đảm bảo có 100 kcal/ngày.
Ông cũng khuyến cáo thêm ngoài điều chỉnh chế độ ăn, chúng ta còn phải kết hợp với tập luyện để công cuộc giảm cân đem lại hiệu quả.