 |
| Viên uống rau củ có thành phần rau quả nhưng hàm lượng không đáng kể, không thể thay thế rau tươi trong bữa ăn hàng ngày. Ảnh: Freepik/Tạo bởi AI. |
Các KOL như Quang Linh, Hằng Du Mục, hoa hậu Thùy Tiên đồng loạt quảng cáo viên uống với thông điệp "1 viên tương đương 1 đĩa rau". Từ góc độ tiêu dùng, nhiều người khác đã đặt câu hỏi về tính thực tế của sản phẩm này.
Sau khi gây tranh cãi, Quang Linh đăng bài đính chính, Hằng Du Mục cũng lên tiếng giải thích đây chỉ là sản phẩm bổ sung, không thay thế rau. Tuy nhiên, thành phần, hàm lượng chất xơ trong sản phẩm vẫn không được làm rõ.
Việc quảng cáo sai hoặc thổi phồng công dụng không phải hiếm, đặc biệt trong thời kỳ "chiến thần livestream" bùng nổ. Tuy nhiên, với sản phẩm liên quan đến sức khỏe, quảng cáo không kiểm chứng hay lời nói "cao hứng" từ người nổi tiếng có thể dẫn dắt người tiêu dùng vào những hiểu lầm nguy hiểm, thậm chí thay đổi thói quen dinh dưỡng theo hướng bất lợi cho sức khỏe.
Không loại kẹo bổ sung chất xơ nào thay thế được rau
Hôm 4/3, mạng xã hội xuất hiện thông tin một khách hàng mang sản phẩm kẹo rau củ đi kiểm định chất xơ tại Trung tâm Kỹ thuật Tiêu Chuẩn Đo lường Chất lượng 2 (QUATEST 2) để kiểm định thành phần.
"Kết quả phân tích cho thấy trong 100 gram sản phẩm chỉ chứa 0,51 gram chất xơ, tương đương khoảng 0,016 gram chất xơ trong mỗi viên kẹo. Với liều lượng khuyến nghị 3 viên/ngày, tổng lượng chất xơ nạp vào cơ thể chỉ đạt 0,048 gram", "chỉ bằng 1/6 quả chuối", người này cho biết.
Giá bán sản phẩm trên sàn thương mại điện tử là 149.000 đồng/hộp 30 viên.
Chưa rõ tính xác thực của kết quả kiểm nghiệm này, nhưng dưới bài chia sẻ, nhiều người dùng mạng xã hội bày tỏ hoài nghi, cho rằng thông tin quảng cáo về khả năng bổ sung chất xơ cho người lười ăn rau có dấu hiệu sai lệch. Điều này đặt ra câu hỏi về tính chính xác của thông tin sản phẩm và mức độ kiểm chứng trước khi đưa ra thị trường.
Trong Nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam do Viện Dinh dưỡng (Bộ Y tế) ban hành, chỉ ra số liệu từ Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) Viện Y học - Ủy ban Thực phẩm và Dinh dưỡng (Mỹ), cho biết cần có 14 g chất xơ cho mỗi 1.000 Kcal của khẩu phần.
 |
| Mới đây, Hằng Du Mục phải xin lỗi vì quảng cáo sản phẩm yến sào sai sự thật. |
Ví dụ, trong khẩu phần với năng lượng 2.000 Kcal /ngày cần có tối đa khoảng 28 g chất xơ. Người ta cho rằng có thể đảm bảo được nhu cầu này đối với mọi cá thể từ 2 tuổi trở lên bằng cách mỗi ngày cần ăn 2 lần các loại quả; Ăn 3 hoặc hơn 3 lần các loại rau, và ăn 6 lần hoặc hơn các sản phẩm dạng hạt. Số lượng trong mỗi lần ăn cần phù hợp với lứa tuổi và khả năng có được các thực phẩm này.
Đối với người Việt Nam, do điều kiện cụ thể về sinh lý, thể lực, tập quán ăn uống và nhu cầu các chất dinh dưỡng khác, Viện Dinh dưỡng đưa ra nhu cầu chất xơ khuyến nghị tối thiểu là từ 20-22 g/ngày.
Trao đổi với Tri Thức - Znews, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội, khẳng định: "Kẹo bổ sung chất xơ không thể thay thế rau trong chế độ ăn uống hàng ngày. Việc lạm dụng các sản phẩm này không chỉ gây lãng phí mà không đảm bảo sẽ mang đến lợi ích cho sức khỏe".
Còn bác sĩ chuyên khoa II Đỗ Thị Ngọc Diệp, Chủ tịch Liên chi Hội Dinh dưỡng Thực phẩm TP.HCM, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam, cho rằng cần làm rõ hàm lượng chất xơ trong sản phẩm kẹo rau củ trước khi khẳng định lợi ích đối với sức khỏe. Bên cạnh đó, thành phần chất phụ gia và đường cũng phải được công bố rõ ràng để đánh giá mức độ an toàn cho người sử dụng.
Ngày 24/2, trang Facebook Phạm Quang Linh đăng tải thông tin đính chính và xin lỗi về quảng cáo "1 viên tương đương 1 đĩa rau", gây hiểu nhầm.
"Bản thân mình và đội ngũ K** chưa bao giờ khẳng định đây là sản phẩm thay thế rau củ, như một số KOL đang cố ý nhấn mạnh trong vài video gần đây, khiến thông tin bị dẫn dắt sai lệch. Linh luôn khẳng định đây là sản phẩm bổ sung dành cho người lười ăn rau, không ăn được rau hoặc kén rau. Thậm chí, Linh cũng từng nói nếu có thể ăn rau, thì không nhất thiết phải bổ sung", tài khoản này viết.
Hiện website của nhãn hàng không thể truy cập.
 |
| Chất xơ không chỉ có trong rau mà còn có trong nhiều loại thực phẩm khác như ngũ cốc, trái cây, các loại hạt, đậu... Ảnh: Freepik. |
Chất xơ không chỉ có trong rau
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho rằng người tiêu dùng cần cân nhắc kỹ trước những lời quảng cáo "có cánh" về sản phẩm.
Chất xơ (Hemicellulose) đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa, giúp dạ dày co bóp, tăng cường nhu động ruột và hỗ trợ hấp thu các dưỡng chất khác. Cenluloza bao gồm nhiều loại, trong đó, con người chỉ cần cenlulo mạch ngắn - chủ yếu có trong rau non. Trong khi đó, phần cenluloza mạch dài thường xuất hiện ở rau già, có thể gây tắc nghẽn dạ dày nên thường bị loại bỏ.
Tuy nhiên, chất xơ chỉ là một phần trong rau. Ngoài chất xơ, rau còn chứa nhiều vitamin, khoáng chất và các hợp chất sinh học giúp tiêu hóa dễ dàng hơn. Ví dụ, rau mồng tơi có chất giúp làm trơn ruột, hỗ trợ tiêu hóa - điều mà kẹo bổ sung chất xơ không thể thay thế được.
"Có thể thấy, rau chứa nhiều chất dinh dưỡng khác ngoài chất xơ nên việc tìm đến kẹo rau củ thay cho rau củ sẽ dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng", PGS.TS Duy Thịnh nhấn mạnh.
Không chỉ vậy, nhiều người hiểu lầm rằng chất xơ chỉ có trong rau, dẫn đến việc nhiều người không ăn được rau sẽ tìm đến kẹo bổ sung. Thực tế, chất xơ cũng có trong nhiều thực phẩm khác như gạo, vì vậy không cần thiết phải sử dụng kẹo. Thậm chí, một số loại kẹo còn có thể chứa tinh bột, đường, chất phụ gia, chất bảo quản. Việc tiêu thụ nhiều có thể gây hại cho sức khỏe thay vì mang lại lợi ích.
Trong một số trường hợp đặc biệt, khi cơ thể thiếu hụt một số dưỡng chất, thực phẩm chức năng có thể được sử dụng để bổ sung. Tuy nhiên, việc này chỉ nên diễn ra trong thời gian ngắn, không thể thay thế một chế độ ăn uống cân bằng. Điều này là bởi cơ thể con người sẽ tự có cơ chế tự điều chỉnh khi thiếu hụt dinh dưỡng.
“Khi cảm thấy khô người - dấu hiệu thiếu vitamin, con người sẽ có xu hướng ăn nhiều rau. Khi mệt mỏi, sẽ tự động nạp nhiều thực phẩm giàu protein như thịt, cá”, vị chuyên gia nói.
Do đó, các chuyên gia cho rằng thay vì bỏ tiền để sử dụng loại thực phẩm chức năng này, mọi người hoàn toàn có thể sử dụng thực phẩm tươi sống để đảm bảo nguồn dinh dưỡng đầy đủ, an toàn và tiết kiệm chi phí. Chất xơ có cấu trúc bền vững, ít bị thay đổi qua quá trình chế biến nhiệt, nên có thể linh hoạt trong cách chế biến mà vẫn giữ được lợi ích của nó.
Ký ức của nhà báo Phạm Hồng Tuyến gắn với những bài hát bất hủ do bố bà, nhạc sĩ Phạm Tuyên, sáng tác như Trường cháu là trường Mầm non - bài hát nhạc sĩ Phạm Tuyên viết tặng trường con gái học; Cả tuần đều ngoan cũng là một khúc ca quen thuộc của nhiều thế hệ trẻ em Việt. Ngoài ra, Ở trường cô dạy em thế, rồi Gặp nhau dưới trời thu Hà Nội, Theo cánh đu bay… cũng đã trở thành ký ức chung của nhiều người Việt Nam.
